Kon­se­kwen­cje do­ko­na­nych wy­bo­rów ży­cio­wych. Omów za­gad­nie­nie na pod­sta­wie Bal­la­dy­ny Ju­liu­sza Sło­wac­kie­go. W swo­jej od­po­wie­dzi uwzględ­nij rów­nież wy­bra­ny kon­tekst.

Autorka opracowania: Marta Grandke.

Jedną z powszechnie znanych prawd jest to, że każda akcja powoduje reakcję, a podejmowane decyzje oznaczają konkretne ich konsekwencje. Rozmaite decyzje wpływają na kształt życia człowieka. Często, choć zdają się one być błahe i nieznaczące, sprawiają, że czyjś los odmienia się. Zdarza się jednak też tak, że dana osoba czuje, że oto stanęła w obliczu decyzji, których konsekwencje mogą być poważne i długofalowe. Często takie sytuacje pojawiają się w literaturze - bohaterowie decydują się na pewne czyny, a następnie czytelnik obserwuje ich mniej lub bardziej poważne konsekwencje. Ma to miejsce w dramacie Juliusza Słowackiego pod tytułem “Balladyna” oraz w balladzie “Lilije” Adama Mickiewicza.

Dramat Słowackiego opowiada o historii dwóch sióstr - Balladyny i Aliny - które rywalizują o rękę możnego rycerza, Kirkora. Nie może on zdecydować się, którą z dziewcząt wybrać, dlatego mają one rywalizować ze sobą, zbierając maliny. Balladyna postanawia jednak nie pozostawiać niczego przypadkowi i morduje swoją młodszą siostrę, by przypadkiem nie zebrała ona malin szybciej od Balladyny i nie została żoną Kirkora. Balladyna po powrocie do domu wmawia matce i rycerzowi, że Alina uciekła z kochankiem, a sama wychodzi za Kirkora i zostaje panią zamku. Decyzja, jaką Balladyna podjęła tuż przed morderstwem siostry, ma swoje skutki, mimo że bohaterce wydaje się, że osiągnęła swój cel i nikt nie dowie się, w jaki sposób udało jej się poślubić Kirkora. Decyzja Balladyny sprawiła bowiem, że przekroczyła ona pewną granicą, za którą straciła ona wszelką wrażliwość i zasady moralne. Zdobyta poprzez morderstwo pozycja rozbudziła też w Balladynie apetyt na więcej władzy i przywilejów. Konsekwencją jej czynów są więc kolejne intrygi i morderstwa. Balladyna zdradza więc swojego męża z Fon Kostrynem, pozbywa się starej matki, która wzbudza w niej wstyd i zamyka ją w wieży, knuje też spisek przeciwko Kirkorowi, w wyniku którego ginie on na polu bitwy, a Balladyna przejmuje tron. Pozbywa się także kochanka, który wie zbyt dużo. Wszystkie te działania są bezpośrednią konsekwencją decyzji o zamordowaniu Aliny. Trzykrotny wyrok śmierci, który Balladyna wydaje sama na siebie, po czym zostaje rażona piorunem i ginie, także jest efektem tego jednego wyboru, który Balladyna podjęła, chcąc za wszelką cenę zostać żoną rycerza. Jedna straszliwa decyzja zniszczyła życie Balladyny, ale nie tylko - zrujnowała ona losy także najbliższych jej osób, takich jak siostra, matka czy mąż. Wybór Balladyny miał więc swoje konsekwencje dla całego jej otoczenia i sprawił, że wiele niewinnych osób ucierpiało przez nią.

Bohaterka ballady Mickiewicza “Lilije” to niewierna żona, która także stanęła przed wyborem zmierzenia się z konsekwencjami swych czynów, ale wolała wybrać morderstwo. W ten sposób pozbyła się męża, a jej cudzołóstwo nie wyszło na jaw. Nie musiała ona borykać się z jego konsekwencjami, a ciało męża zostało przez nią ukryte pod zagonem lilii. Dzięki tej decyzji pani wiodła pozornie normalne życie, jednak nie mogła zapomnieć o zamordowanym mężu. Wkrótce odwiedzili ją bracia nieboszczyka, którzy zaczęli rywalizować o jej rękę. Panu udała się po poradę do jedynej osoby, która wiedziała o jej zbrodni, czyli do Pustelnika. Ten poradził jej, by bracia upletli wianki i by wyszła za tego, którego wianek wybierze. Nie wiedziała jednak ona, że wianki uplecione zostaną z lilii rosnących na grobie zmarłego męża. Duch nieboszczyka w dniu ślubu zjawił się w cerkwi, porwał swoją żonę do piekła, a cały budynek zapadł się pod ziemię. Decydując się na zbrodnię niewierna żona zdecydowała o kształcie całej reszty swojego życia. Skazała się bowiem na życie w strachu przed ujawnieniem jej zbrodni, a ostatecznie i tak została za nią potępiona. Być może gdyby była wobec męża szczera, ten wybaczyłby jej winy i mogłaby ona je odpokutować i wieść normalne życie. Jednak wybrała ona ścieżkę zbrodni i w związku z tym skazała się na śmierć i wieczne cierpienie w piekle. Jej decyzja miała także konsekwencje dla innych - swoje dzieci pozbawiła rodziców, szwagrom odebrała brata i skazała ich także na śmierć i potępienie, ponieważ oni także zostali ukarani przez zmarłego mężczyznę. Konsekwencje jej zbrodni okazały się straszliwe i odmieniły całe życie kobiety. Miała ona jednak wybór, obawiała się szczerości, dlatego dalej brnęła w niemoralne czyny. Właściwie o kształcie swoich losów zadecydowała ona już w momencie, w którym zdradzała swojego męża pod jego nieobecność. Nie mogła jednak wówczas przypuszczać, że skaże w ten sposób siebie i część swojej rodziny na potępienie, a samą siebie uczyni ona morderczynią.

Literatura często ukazuje zatem, jak nawet pozornie drobne decyzje potrafią całkowicie zmienić życie danego bohatera. Konsekwencje tych wyborów często są większe i poważniejsze niż mogłoby się początkowo wydawać. Obejmować mogą one także nie tylko decydującą i działającą osobę, ale także całe jej otoczenie, które cierpi ze względu na te wybory. Czasami bohaterowie nieświadomie pieczętują swój los w sytuacjach, które wydają im się nieistotne.


Przeczytaj także: Symbolika w Balladynie

Aktualizacja: 2022-08-11 20:24:03.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.