Obraz i rola przyrody w „Sonetach krymskich” Mickiewicza

Autorką opracowania jest: Marta Grandke.

„Sonety krymskie” to cykl utworów stworzony przez Adama Mickiewicza w trakcie jego podróży po Półwyspie Krymskim. Powstały one w latach od 1825 roku do 1826. Mickiewicz został wcześniej zmuszony do opuszczenia ojczyzny w związku z procesem Filomatów i Filaretów, na terenie Rosji przebywał więc wbrew swojej woli. Nie wpłynęło to jednak na fakt, że wyruszył w podróż po Krymie, a tamtejsza przyroda zachwyciła go do tego stopnia, że utrwalił ją w cyklu osiemnastu sonetów. 

Portretując krymską przyrodę, Mickiewicz skupił się przede wszystkim na jej odmienności od natury, którą znał ze swojego rodzinnego kraju. Skupił się więc na otaczającej go fascynującej egzotyce. Obraz przyrody jest przez niego tworzony zgodnie z założeniami romantyzmu - poeta skupił się na oddaniu jej piękna i niezwykłości. Podziwia także działanie żywiołów i targające nimi siły, co utrwalone zostało między innymi w sonecie „Burza”.

Z kolei w „Stepach akermańskich” poeta szczegółowo opisał wygląd otaczającej go przyrody. Mickiewicz opisał bujną roślinność, liczne zioła i kwiaty, które porastały wówczas Półwysep Krymski. Wspomniał także o miejscowej faunie - o ciągnących żurawiach, o sokole, motylu czy prześlizgującym się przez trawy wężu. Jego obraz przyrody jest więc szczegółowy, opisuje on nawet najmniejsze jej elementy. Opisał on także niezwykłe piękno gór oraz morza, które na Półwyspie Krymski spotykają się ze sobą. Mickiewicz w swoim opisie starał się więc oddać piękno i najbardziej charakterystyczne cechy otaczającego go krajobrazu, Był także silnie zafascynowany jego egzotyką, co można odczuć w trakcie lektury sonetów. Mickiewicz opisywał przyrodę w różnych okolicznościach, czy to za dnia, czy to w nocy, poruszył wiele jej aspektów.

Przyroda w „Sonetach krymskich” nie służy jednak tylko opisywaniu piękna tamtejszych stron. Mickiewicz posłużył się nią w innych, konkretnych celach. Krymskie krajobrazy wzbudzały bowiem w poecie tęsknotę za jego ojczystym krajem, do opuszczenia którego został zmuszony przez rosyjskiego zaborcę. Opisywane w sonetach krymskie krajobrazy służą Mickiewiczowi do przywoływania wspomnień swojej ojczyzny. Gdy podziwia on egzotyczne widoki, przed oczami staje mu utracony kraj rodzinny.

Na tle krymskiej przyrody Mickiewicz tworzy także postać romantycznego bohatera - pielgrzyma-wygnańca. Natura staje się dla niego pretekstem do snucia refleksji i rozważań dotyczących życia i świata. Na tle oszałamiającej przyrody rozgrywa się także dramat człowieka wygnanego z domu. Jej piękno kontrastuje z jego losem i zmusza do zastanowienia się nad naturą świata. Mickiewicz zastanawia się także, czym jest człowiek wobec natury, jak powinien zachować się w obliczu potężnych sił i żywiołów, jakie nią targają, jakie jest jego miejsce w świecie. Próbuje on także rozwikłać tajemnice, jakie kryje w sobie przyroda. 

Przyroda w „Sonetach krymskich” Adama Mickiewicza jest więc przedstawiona jako coś niezwykle pięknego, przepełnionego tajemnicami i siłą. Poeta opisuje ją drobiazgowo, zafascynowany orientalnymi widokami, tak innymi od jego rodzinnej Litwy. Opisy przyrody służą Mickiewiczowi do przywoływania wspomnień dotyczące jego utraconej ojczyzny. Na tle krymskich krajobrazów buduje on też postać romantycznego bohatera, który jest pielgrzymem-wygnańcem.


Przeczytaj także: Orientalizm w „Sonetach krymskich” oraz innych utworach romantycznych. Przykłady oraz znaczenie

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.