Jakub Marley jest bohaterem powieści Charlesa Dickensa „Opowieść wigilijna”. Był wspólnikiem Ebenezera Scrooge'a. Po śmierci, pojawił się, żeby ostrzec swojego kolegę przed powielaniem własnych błędów.
Marley jest w powieści postacią fantastyczną, ponieważ przybywa jako duch. Czytelnik poznaje go więc siedem lat po jego śmierci, która miała miejsce w Boże Narodzenie. Okoliczności jego pochówku wiele mówią na temat tego, jakim człowiekiem był Marley. Scrooge był jednym żałobnikiem, obecnym na jego pogrzebie. Ebenezer odziedziczył również cały majątek Marleya. Można się więc domyślać, że zmarły nie miał żadnej rodziny ani przyjaciół. Podobnie jak Scrooge, Marley spędzał życie samotnie. Mężczyźni utrzymywali kontakt wyłącznie ze sobą nawzajem. Po śmierci Marleya, Scrooge został więc całkiem sam i nie utrzymywał z nikim kontaktów towarzyskich.
Niedługo przed Bożym Narodzeniem, niespodziewanie doszło do kolejnego spotkania dawnych wspólników. Duch Marleya pojawił się w mieszkaniu Scrooge'a. Początkowo, Ebenezer nie mógł uwierzyć w to, co widzi. W końcu, rozpoznał jednak dawnego współpracownika, ponieważ Jakub wyglądał podobnie, jak za życia. Miał na sobie zniszczony płaszcz i buty, bo zawsze było mu szkoda pieniędzy na nowe ubrania. Ciało Marleya było jednak przezroczyste, przez co Scrooge od razu miał pewność, że spotkał zjawę. Wygląd Marleya od razu ujawniał też, z jakiego powodu zmarły cierpi. Marley był obwieszony ciężkimi łańcuchami, na których znajdowały się pieniądze, portmonetki, liczne klucze i księgi rachunkowe.
Jakub był zniewolony przez pieniądze. Liczyła się dla niego wyłącznie chęć zysku. Na każdym kroku zastanawiał się tylko, jak zaoszczędzić i pomnożyć swój majątek. Poniósł skutki takiego postępowania po śmierci. Musiał przez długie lata błąkać się po ziemi, dopóki nie odpokutuje własnych win.
Marley pojawił się w domu Scrooge'a, żeby ostrzec go przed powielaniem swoich błędów. Ebenezer również na pierwszym miejscu stawiał pieniądze i nie przywiązywał wagi do więzi międzyludzkich. Jakub zapowiedział wizytę trzech duchów: Ducha Wigilijnej Przeszłości, Ducha Tegorocznego Bożego Narodzenia i Ducha Przyszłych Wigilii.
Postać Marleya pełni w powieści bardzo ważną rolę. Przykład Jakuba ukazuje, co czekałoby Scrooge'a, gdyby nie przeszedł przemiany wewnętrznej. Marley zmarnował swoje życie, ponieważ cenił sobie wyłącznie majątek, ale nie było w nim życzliwości dla ludzi. Na szczęście, Scrooge zdążył w porę zmienić swoje postępowanie. Odwiedziny trzech zjaw sprawiły, że zrozumiał własne błędy i stał się lepszym człowiekiem.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.