„Fantazy” to jeden z mniej znanych dramatów romantycznych autorstwa Juliusza Słowackiego. Dzieła tego poeta nie ukończył i nie zostało ono wydane za jego życia. W tekście pojawia się opis historii Fantazego Dafnickiego, który postanowił ożenić się z Dianą, córką hrabiostwa Respektów.
Spis treści
Najważniejsza w dziele jest problematyka miłości i małżeństwa. To właśnie na niej opiera się cała fabuła. W tym świecie miłość i małżeństwo nie są ze sobą tożsame. Diana kocha szczerze Jana, a Fantazego ciągnie do Idalii, jego kochanki. Fantazy jednak postanawia zostać mężem Diany, a jej rodzice wyrażają zgodę, ponieważ takie małżeństwo uratowałoby ich rodzinę przed bankructwem spowodowanym długami. Małżeństwo staje się zatem formą handlu, aktem kupna i sprzedaży, co doskonale rozumie sfrustrowana Diana. Nie może podążać za głosem swojego serca, ponieważ jej ręka jest przedmiotem korzystnej transakcji, a ojciec ma prawo decydować o życiu córki. Miłość Diany i Jana jest zatem tragiczna i niespełniona aż do czasu, kiedy interweniuje Major, tuż przed własną śmiercią. Małżeństwo w tej rzeczywistości nie służy łączeniu zakochanych, a staje się narzędziem do poprawy sytuacji materialnej. Budzi to sprzeciw Diany, która jednak samodzielnie nie jest w stanie się temu przeciwstawić. Miłość jest tu traktowana przedmiotowo.
Bohaterowie utworu wywodzą się z arystokracji, zatem pojawia się tu również problematyka arystokracji i nierówności społecznych, jakie funkcjonują w tym świecie. Relacja Diany i Jana to mezalians ze względu na wysokie urodzenie dziewczyny. Zostaje ona przyrzeczona bogatemu hrabiemu, tytułowemu Fantazemu, którego pieniądze mają pomóc w spłacie długów jej rodziców. Hrabiostwo Respektowie z jednej strony szczyci się swoją pozycją społeczną, a z drugiej sprzedaje rękę własnej córki niczym kupcy, by podnieść poziom życia. Nierówności społeczne unieszczęśliwiają bohaterów i ujawniają fałsz oraz hipokryzję, którą posługują się przedstawiciele wyższych sfer.
Z nierównościami społecznymi wiąże się również problematyka fałszu i zakłamania, życia w świecie, który w praktyce nie istnieje. Przykładem jest życie hrabiostwa Respektów, ludzi przekonanych o własnej wyższości, a jednocześnie pogrążonych w długach i ratujących się kupczeniem ręką córki. Fałsz, zdrada i hipokryzja służą tu podtrzymywaniu iluzji pewnej wizji świata, którą Respektowie chcą utrzymać za wszelką cenę. To również świadectwo moralnego zepsucia.
Życie w kłamstwie i wbrew swoim uczuciom sprawia, że Słowacki podejmuje również problematykę cierpienia, którego doświadczają bohaterowie. Cierpi Diana zakochana w Janie i zaręczona z Fantazym; cierpi Jan, który traci ukochaną; cierpi także Idalia wzgardzona przez kochanka. Sam Fantazy również doświadcza bólu, gdy odkrywa, że jest wykorzystywany przez Respektów, którzy z kolei nieustannie drżą przed bankructwem.
Aktualizacja: 2025-11-07 15:34:02.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.