„Grube ryby” to komedia w trzech aktach autorstwa pozytywistycznego pisarza, Michała Bałuckiego. Opowiada ona o perypetiach bogatych kawalerów, tytułowych grubych ryb i dwóch panien w wieku odpowiednim do zamążpójścia. Bogaci kawalerowie, Wistowski i Pagatowicz, są przekonani, że Wanda i Helena polują na nich, chcąc ich zmusić do małżeństwa. W dziele zostaje poruszona bardzo zróżnicowana problematyka istotna w czasach współczesnych Bałuckiemu.
Spis treści
W tekście bez wątpienia najważniejsza jest problematyka małżeństwa, wokół której kręcą się wszystkie opisywane wydarzenia. Punktem wyjścia jest sytuacja dwóch starych kawalerów, Wistowskiego i Pagatowicza, tytułowych grubych ryb. Panowie są przekonani, że ze względu na swój dostatek i pozycję społeczną są atrakcyjnymi narzeczonymi. Wolą jednak bronić swojego samotnego i spokojnego życia. Tymczasem Wanda i Helena są traktowane jako łowczynie, które szukają odpowiednio bogatego męża, gdyż są młode i na wydaniu. Okazuje się jednak, że dziewczętom nie zależy na bogatych, ale starych mężczyznach. Wanda jest zakochana w młodym bratanku Wistowskiego, a Helena skupia się na nowej sukni. Wszystko to pokazuje jednak, że w czasach współczesnych Bałuckiemu małżeństwo niewiele miało wspólnego z miłością, a zdecydowanie więcej z interesem. Dla kobiet było ono jedynym sposobem na zapewnienie sobie spokojnego i dostatniego życia, dlatego też mężczyźni uważali, że polują one na ich majątki. Ostatecznie Bałucki pokazuje jednak, że zadufanie w sobie Wistowskiego niewiele ma wspólnego z rzeczywistością i nie jest on aż tak atrakcyjną partią, jak mu się wydaje.
Z małżeństwem wiąże się też problematyka pozycji społecznej. Wistowski i Pagatowicz to tak zwane grube ryby, a to ze względu na swoje pieniądze i pozycję społeczną właśnie. Z tego powodu wydaje się im, że wszyscy będą próbowali swatać z nimi młode panny, co postrzegają jako zagrożenie wobec swojego statusu i wygodnego życia, jakie wiodą. Okazuje się jednak, że nie są oni tak atrakcyjni, jak sądzą, a Wanda i Helena wykorzystują ich raczej jako trampolinę do osiągnięcia własnych celów, które nie są powiązane z podstarzałymi kawalerami. Pozycja społeczna jest zatem ważniejsza od takich kwestii jak atrakcyjność społeczna, wiek czy zakochanie i to ona głównie decyduje o tym, kto może nadawać się na męża czy żonę. Stanowi ona zatem niezwykłą zaletę, chociaż Bałucki wyśmiewa tę koncepcję i karze swoich bohaterów za wiarę we własną niezwykłość.
W dziele bohaterowie wielokrotnie nie potrafią się ze sobą komunikować, zatem pojawia się problematyka nieporozumień. Wanda nie wie, który Wistowski jej się oświadcza, a Pagatowicz nie rozumie, że ojciec Heleny nie zgadza się na kupno sukni, a nie zabrania córce ślubu. W ten sposób bohaterowie próbują osiągać swoje cele, wykorzystując zamieszanie i brak poprawnej komunikacji. Ostatecznie ta seria pomyłek prowadzi do tego, że dziewczęta osiągają swoje zamierzenia, a grube ryby zostają z niczym wbrew swoim przewidywaniom i oczekiwaniom.
W dziele Bałucki pokazuje, jak starość i młodość spotykają się ze sobą. Nastoletnie panienki są bowiem swatane z mężczyznami po pięćdziesiątce. Najważniejsze są bowiem majątki, a nie dopasowanie małżonków pod względem wieku. Bohaterkom jednak udaje się sprytnie uniknąć małżeństwa ze starymi kawalerami. Bałucki wskazuje zatem w ten sposób, że ludzie powinni się łączyć według upodobań i wieku, nie zaś traktować relacji jak transakcji handlowych. Wistowski i Pagatowicz z kolei wierzą, że ich pieniądze zastąpią wszystko inne.
Aktualizacja: 2025-09-23 19:10:03.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.