„Dom otwarty” to dramat autorstwa Michała Bałuckiego, z pierwszą premierą teatralną w 1883 roku. Komedia, mimo swego zabawnego tonu, porusza wiele istotnych kwestii, stanowiąc niebagatelną krytykę relacji międzyludzkich.
Spis treści
Od pierwszej sceny istotne zdają się relacje bohaterów, rysujące się w subtelnych gestach i drobnych napięciach między nimi. Kiełkujący związek Adolfa i Kamili ma szansę by się rozwijać w ramach ograniczonych kontaktów towarzyskich. Istotny zdaje się obyczaj, który nakazuje młodzieńcowi hamować swoje starania o uwagę i bliskość wybranki w sposób naturalny, za to irytuje ją pytaniami o wspólny taniec podczas balu. Opieką otacza ich między innymi gospodarz, wuj Telesfor, którego dotyczyć będzie problem postrzegania starości przez gości nadchodzącego wydarzenia.
Wśród postaci pojawiają się niejednoznaczne charaktery, takie jak Fikalski. Stara się on zdobyć uznanie, organizując bal i pragnąc zyskać społeczne uznanie za sprawą wizerunku „wspaniałego aranżera”. To z nim będzie rywalizował wuj Telesfor, gdy poczuje się odstawiony na boczny tor. Fikalski po balu wyśle do gazety artykuł, w jakim przedstawi siebie jako duszę towarzystwa, co spotka się z oburzeniem domowników, w tym Janiny, która źle znosi plotkarski charakter mieszczańskiego środowiska.
W kontekście społecznym istotnym elementem jest również temat klasowości i dążenia do zbliżenia do wyższych sfer, jak ma to miejsce w przypadku Fujarkiewicza, który rozmawia o swoim majątku i pragnieniu znalezienia żony z dużym posagiem. Postaci tego rodzaju, w sposób komiczny i lekko ironiczny, starają się "wtopić" w towarzystwo wyższych warstw społecznych.
Sceny z udziałem Telesfora ukazują relacje z członkami rodziny, a jego frustracja budzi zarówno rozbawienie, jak i współczucie. Wykorzystywanie swojej pozycji w domu, nieporozumienia z innymi gośćmi i wewnętrzne konflikty między bohaterami są typowym przykładem relacji rodzinnych w obliczu konieczności utrzymywania towarzyskich związków. Istotna jest też kwestia wymiany pokoleniowej. Kamila, mimo swojego młodszego wieku, okazuje się być bardziej otwarta i szczera, podczas gdy Janina nie potrafi poradzić sobie z rosnącą frustracją i napięciem, które pojawia się po balu i rodzi plotki dotyczące rzekomego romansu, a przynajmniej sugestii, iż ktoś upatrzył ją sobie na kochankę. Pod tym względem młodsze pokolenie jest znacznie bardziej bezkompromisowe, a to dla owej młodzieży głównie organizowane są bale, aby mogło dojść do swatów. Na koniec ostatecznie rodzina może odpocząć w spokoju, obiecując rezygnację z kolejnych imprez tego rodzaju.
Dramat ma także charakter satyryczny, ponieważ autor wyśmiewa przywary społeczeństwa, takie jak plotkarstwo, snobizm, próżność czy fałszywe normy moralne. Widać to w dialogach, które ukazują absurdalność niektórych sytuacji. Również postaci przeżywają swoje małe i duże dramaty, są przedstawiane w sposób niekiedy groteskowy, nie pozwalający traktować ich poważnie. Przykładem jest sługa domu, Franciszek, przerażony wizją bycia zastąpionym przez profesjonalnych lokajów podczas obsługi przyjęcia.
Aktualizacja: 2024-12-30 21:41:43.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.