Pigmalion – motywy literackie

Autorka listy motywów literackich: Marta Grandke.
Autor Inny

„Pigmalion” George’a Bernarda Shawa to nowożytny dramat, który zręcznie nawiązuje do antycznego mitu o rzeźbiarzu i jego dziele. Autor opisuje w nim bowiem losy eksperymentu, w którym dwóch mężczyzn z wyższych sfer próbuje przerobić ubogą kwiaciarkę na członkinię londyńskich elit. Całkowicie odmienia to życie pracującej dotychczas na ulicy Elizy Doolittle.

Spis treści

Motyw eksperymentu

Przede wszystkim najważniejszy jest tutaj motyw eksperymentu, pewnej próby zmiany rzeczywistości. Higgins i Pickering w ten sposób przekraczają znane granice własnej klasy społecznej, do której nie można awansować, trzeba się w niej urodzić. Eksperyment ten z kolei ma sprawdzić, czy da się kogoś zmienić na tyle, by przypominał człowieka z zupełnie innej grupy społecznej, a to wyłącznie dzięki językowi i manierom. Eksperyment społeczny sprawdza zatem, gdzie leży faktyczna natura człowieka, a gdzie zaczyna się zaledwie jego kostium. Ostatecznie można stwierdzić, że próby prowadzone na ubogiej kwiaciarce, Elizie, kończą się sukcesem.

Motyw kreacji

Eliza staje się dla Higginsa i Pickeringa swego rodzaju dziełem. Pojawia się tu zatem motyw kreacji. Panowie tworzą dziewczynę od nowa, nadając jej określone kształty, właśnie poprzez wpajanie manier, uczenie odpowiedniego słownictwa i akcentu. Staje się to dla nich prawdziwą sztuką i zadaniem, w którym dążą do określonego efektu. Eliza brana za węgierską księżniczkę dla zatem dzieło, rzeźba, tak jak Galatea, natomiast Higgins to Pigmalion, rzeźbiarz.

Motyw nierówności społecznych

Bohaterowie pochodzą z różnych grup społecznych, zatem w dziele pojawia się motyw nierówności. Higgins i Pickering są bogaci, a Eliza uboga, zatem mają oni nad nią znaczną przewagę. Przez te właśnie nierówności los dziewczyny na pewien sposób leży w ich rękach. Ich zgoda na eksperyment to dla Elizy niepowtarzalna okazja na awans społeczny, który pragnie ona za wszelką cenę wykorzystać. To pokazuje też, jak urodzenie niesprawiedliwie wpływa na ludzki los.

Motyw uczucia

W dziele obecny jest też motyw uczucia. Nieprzyjemny Higgins z czasem zaczyna się przywiązywać do Elizy, ale trudno określić, czy widzi w niej człowieka, czy wyłącznie efekt swojego eksperymentu. Następnie młody Freddy zakochuje się w dziewczynie i składa jej propozycję małżeństwa, ale nie wiadomo, czy Eliza zgadza się na to. Ich relacja to przedmiot kpin Higginsa.

Motyw języka

W dziele pojawia się motyw języka, a raczej tego, w jaki sposób kształtuje on otaczający bohaterów świat. To właśnie odpowiedni język i akcent sprawiają, że przebrana w nowe stroje Eliza zostaje wzięta za węgierską księżniczkę. Język to zatem narzędzie kreacji i sztuki, które pozwala zmieniać to, co oczywiste.

Motyw konfliktu

W dziele zostaje wspomniany konflikt między Higginsem i Elizą. Dotyczy on natury łączącej ich relacji.

Motyw edukacji

Dramat pokazuje, w jaki sposób edukacja jest sposobem na polepszenie swojego losu. Wyedukowana Eliza może uczyć innych, a dzięki temu poprawić własny byt.


Przeczytaj także: Pigmalion – czas i miejsce akcji

Aktualizacja: 2025-08-19 16:26:44.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.