Dramat Gabrieli Zapolskiej pt. „Żabusia” jest dziełem, które w sposób wyraźny wyraża postawę antymiejską, na zasadzie dychotomii miasto-wieś. Zapolska, znana ze swojego zaangażowania społecznego, w „Żabusi” ukazuje kontrast między tymi dwoma światami, a także wskazuje na szereg problemów społecznych i obyczajowych, które wiążą się z życiem w środowisku miejskim. Antymiejskość dramatu przejawia się w ukazaniu postaci, które są uwikłane w mechanizmy społeczne charakterystyczne dla funkcjonowania mieszczańskiego, ale również w postawie samej bohaterki, której postawa wynika z wychowania w jego ramach. Na przełomie wieku XIX i XX coraz wyraźniejsze były głosy upatrujące w mieście powodów rozbicia komórki rodzinnej, spłaszczenia relacji międzyludzkich i podobnych kwestii, związanych z szybkością i powierzchownością codziennych zmagań. „Żabusia” jest przykładem tego typu krytyki.
Pierwszym aspektem, wskazującym na antymiejskość dramatu, jest zobrazowanie miejskiego środowiska jako miejsca pełnego sztuczności, hipokryzji i obłudy. Mieszczanie w dramacie Zapolskiej to osoby żyjące w zamkniętym kręgu swoich iluzji, pozorów i materialnych dążeń – tacy są Milewscy, czyli teściowe Bartnickiego, sąsiadka, a także sama tytułowa bohaterka. Miasto w dramacie Zapolskiej staje się synonimem obłudy i fałszywej elegancji, która w rzeczywistości jest pustką, brakiem prawdziwych wartości, do których odwołuje się siostra Bartnickiego, chcąca powrócić na wieś Marja. Mieszczanie, w tym i postać Żabusi, nie potrafią znaleźć szczęścia ani sensu życia, mimo że posiadają wszystkie zewnętrzne atrybuty sukcesu – bogactwo, status społeczny, dobre wychowanie. Żabusia także podświadomie odczuwa pustkę i nudę, od której uwagę odwracają romanse i inne rozrywki, atrakcje.
Z kolei wieś w dramacie jawi się jako miejsce autentyczności, bliskości natury i życia w zgodzie z samym sobą. W przeciwieństwie do zafałszowanego świata miejskiego, wieś jest przestrzenią, w jakiej jednostki mogą zachować swoją integralność i naturalność. Marja przybywa do miasta z bratem i zostaje uwikłana w życie miejskie, nosi w sobie jednak tęsknotę za prostym, niewymuszonym życiem, które mogłaby prowadzić na wsi. Łudzi się, że po ślubie z Julianem tam wróci, jednak gdy z winy bratowej spotyka ją zawód, sama zdaje się przechodzić zmianę na gorsze, aby dostosować się do miasta.
Antymiejskość dramatu wyraża się także w sposobie, w jaki Zapolska ukazuje postać Żabusi. Bohaterka, choć uwikłana w życie miejskie, z fałszywymi rolami społecznymi, wciąż pragnie odnaleźć coś ekscytującego. Miasto, z jego złożonymi relacjami społecznymi, pociąga Żabusię do realizacji własnych pragnień i ambicji, ale ostatecznie okazuje się pułapką, a skutkiem cudem uniknięcie rozbicia rodziny.
Aktualizacja: 2024-12-24 23:55:57.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.