Lord Jim – motywy literackie

Autorka listy motywów literackich: Marta Grandke. Redakcja: Aleksandra Sędłakowska.

Joseph Conrad to pisarz znany między innymi jako autor powieści „Lord Jim”. Książka opowiada o młodym mężczyźnie, Jimie, który w obliczu niebezpieczeństwa porzuca swoje wartości i ratuje własne życie, zamiast pozostać wiernym do końca. Po tym wydarzeniu, aż do swojej śmierci, Jim stara się odzyskać utracony honor. W jego zmaganiach towarzyszy mu wiele postaci, a sama powieść zawiera liczne interesujące motywy literackie.

Spis treści

Motyw marynarza

Jim dorasta w rodzinie pastora, ale jego wyobraźnię pobudzają popularne powieści. Pod ich wpływem pewnego dnia postanawia uciec z domu, aby zostać marynarzem. Praca na morzu staje się jego pasją, więc cieszy się z tego, jak zarabia na życie. Dla innych marynarzy podczas rejsu jest prawdziwym wsparciem – wykonuje swoje obowiązki sumiennie, jest cierpliwy i pracowity. Jednak w chwili kryzysu, gdy wydaje się, że statek „Patna” zatonie i brakuje szalup ratunkowych, Jim poddaje się instynktowi i porzuca pasażerów, uciekając wraz z załogą. Zostaje za to postawiony przed sądem i traci prawo do wykonywania zawodu, co jest dla niego wielkim ciosem. W ten sposób Jim zawodzi w najgorszym możliwym momencie.

Motyw śmierci

Jim unika śmierci na „Patnie”, dlatego motyw ten jest obecny w powieści Conrada. W obliczu strachu przed śmiercią zapomina o swoich wartościach, stawiając ratowanie własnego życia ponad honorem. Z czasem okazuje się, że to właśnie śmierć była dla Jima sposobem na zachowanie godności. Po ataku na rdzennych mieszkańców Patusanu Jim sam jej szuka, wiedząc, że tylko w ten sposób może odkupić swoje winy. Śmierć, choć przerażająca, staje się dla niego rodzajem odkupienia. Ucieczka przed nią okazuje się bezcelowa, ponieważ ostatecznie dopada bohatera.

Motyw honoru

Motyw honoru jest ściśle związany z wartościami, które Jim przyswoił w rodzinie pastora. Honor jest dla niego niezwykle ważny, definiuje jego wartość jako człowieka i pozwala mu czuć się dobrze ze sobą. Jim za wszelką cenę chce być honorowym człowiekiem. Jednak jego instynkt przetrwania okazuje się silniejszy niż wyznawane wartości. Jako pierwszy oficer na bdquo;Patnie” miał obowiązek poinformować pasażerów o niebezpieczeństwie i być z nimi do końca, ale zamiast tego zdecydował się ratować własne życie. W ten sposób stracił swój honor i aż do śmierci bezskutecznie próbował go odzyskać, co pokazuje, jak ważny był dla niego honor.

Motyw podróży

Ponieważ Jim jest marynarzem, w powieści pojawia się także motyw podróży. Bohater odbywa dalekie rejsy, a później zostaje wysłany na odludzie zwane Patusanem. Jim podróżuje, poszukując swojego miejsca na świecie. Gdy traci prawo do wykonywania zawodu, osiedla się w odległych krainach, gdzie zyskuje nowych przyjaciół. Podróże Jima nie mają wcześniej zaplanowanego początku ani końca.

Motyw religii

Ponieważ Jim jest synem pastora, w powieści pojawia się motyw religii, który kształtuje jego przekonania i moralność. Okazuje się jednak, że religia jest słabsza od instynktu przetrwania. Dla Jima to porażka, a jego ojciec z pewnością nie pochwaliłby czynów syna, który porzucił innych na śmierć.

Motyw samotności

Motyw samotności pojawia się, gdy Jim zostaje zmuszony do porzucenia pracy jako marynarz i samotnego przemierzania odległych krain. Przez długi czas nie nawiązuje bliskich relacji z innymi, co zmusza go do radzenia sobie z własnym losem. Dopiero w Patusanie odnajduje prawdziwych przyjaciół.

Motyw zesłania

Karą za występek Jima jest utrata możliwości pracy jako marynarz i zesłanie do odległych miejsc, takich jak Patusan. Zostaje oderwany od tego, co zna i kocha, i rzucony w nieznane, gdzie musi poradzić sobie sam. Chociaż ostatecznie odnajduje się tam, początkowo jest to dla niego bolesne doświadczenie.

Motyw miłości

Motyw miłości pojawia się w relacji między Jimem a Jewel. Narzeczona głównego bohatera jest mu bardzo oddana, ale nie do końca rozumie swojego ukochanego. Mimo to, po jego stracie, bardzo cierpi.

Motyw idealizmu

Jim głęboko wierzy w swoje wartości. Gdy jest to łatwe, idealizuje je i podkreśla ich znaczenie. Jego idealizm zostaje jednak poddany próbie, gdy grozi mu śmierć.

Motyw winy i kary

Jim popełnia zbrodnię, porzucając pasażerów okrętu na śmierć. Wina za ten czyn prowadzi do motywu kary, czyli utraty możliwości pracy jako marynarz i zesłania do Patusanu.




Przeczytaj także: Lord Jim – tchórz czy bohater?

Aktualizacja: 2024-08-15 13:45:45.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.