Moralność pani Dulskiej – problematyka

Autorka problematyki: Marta Grandke. Redakcja: Aleksandra Sędłakowska.

„Moralność pani Dulskiej” to znana sztuka młodopolska autorstwa Gabrieli Zapolskiej, przedstawiająca życie rodziny mieszczańskiej, Dulskich, rządzonych twardą ręką przez matkę Anielę. Akcja dramatu koncentruje się na sytuacji, w której służąca Hanka zachodzi w ciążę z synem Dulskich, Zbyszkiem. Zapolska wykorzystuje tę historię, aby skrytykować społeczeństwo mieszczańskie, jego wady i hipokryzję, ukazując tym samym problematykę moralności i postaw życiowych reprezentowanych przez bohaterów.

Głównym tematem dramatu jest mieszczańska moralność, która ukazana jest na przykładzie rodziny Dulskich. Aniela Dulska, jej matka, zarządza zarówno kamienicą, jak i rodziną, i jest przerysowaną, ale typową reprezentantką swojego środowiska. W jej przedstawieniu widzimy kobietę pełną hipokryzji, skąpstwa i konformizmu, kierującą się jedynie społecznymi normami i stereotypami. Dulska sama sprowadza służącą Hankę, aby poprawić relacje rodzinne, ale gdy Hanka zachodzi w ciążę, Dulska szybko ją wyrzuca, by pozbyć się kłopotu. Dulska dąży jedynie do utrzymania pozytywnego wizerunku w społeczeństwie, forsując zasadę, że rodzinne sprawy powinny pozostać w obrębie czterech ścian domu. Jej dominacja i kontrola nad rodziną są ilustracją zepsucia mieszczaństwa, krytykowane przez Zapolską i które jej zdaniem powinno zostać wyeliminowane.

Innym aspektem dramatu jest codzienne życie rodziny Dulskich, gdzie głową jest kobieta – Aniela. Jest agresywna i dominująca, kontrolując wszystkie sprawy finansowe i rodzinne. Mąż, Felicjan, jest całkowicie podporządkowany jej woli, co widać w jego codziennych działaniach i ograniczeniach. Dzieci są zmuszane do dostosowania się do wymogów matki, co uwidacznia się nawet w takich detalach jak udawanie przez Hesi małego dziecka, by zaoszczędzić na bilecie tramwajowym. Felicjan staje się bierny i milczący, a dzieci prawdopodobnie będą musiały powielić degeneracyjny styl życia swoich rodziców.

Inny poruszany przez pisarkę problem dotyczy relacji między klasami społecznymi i nierówności. Przykładem tego są relacje między Hanką a Dulskimi. Młoda służąca jest wykorzystywana przez Dulską do zatrzymania Zbyszka w domu, a gdy kończy się to ciążą, zostaje wyrzucona, traktowana jak niepotrzebny przedmiot. Zbyszko, pomimo romansów z Hanką, planuje znaleźć bogatą żonę z tej samej warstwy społecznej co on, pokazując pogardę dla niższej klasy społecznej.


Przeczytaj także: Moralność pani Dulskiej – czas i miejsce akcji

Aktualizacja: 2024-08-03 12:04:37.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.