Krytyka mieszczaństwa w Moralności pani Dulskiej

Autorka opracowania: Marta Grandke. Redakcja: Aleksandra Sędłakowska.

„Moralność pani Dulskiej”  to jedno z najbardziej rozpoznawalnych dzieł Gabrieli Zapolskiej, młodopolskiej pisarki. Jest to realistyczny i naturalistyczny dramat, który przedstawia życie Anieli Dulskiej oraz jej rodziny. Zapolska, czerpiąc inspirację z prawdziwych ludzi i ich wad, skoncentrowała się na mieszczaństwie, które stało się obiektem jej szczegółowej analizy i krytyki. Jak sama napisała w swoim dziele, "mieszczaństwo jest przesiąknięte hipokryzją i obłudą".

Autorka w sposób szczegółowy portretuje społeczność mieszczańską poprzez dokładne ukazanie charakterów głównych bohaterów – Anieli Dulskiej, jej męża Felicjana, oraz ich dzieci: Zbyszka, Hesi i Meli. Dzięki temu może szczegółowo ukazać, jak zepsuta i pełna obłudy jest ta grupa społeczna, przepełniona "nienawiścią, kołtuństwem i pogardą dla innych". Postacie w jej dramacie są przykładem, jak mieszczaństwo dąży do osiągnięcia korzyści kosztem zasad moralnych i społecznych.

W szczególności, postawa Anieli Dulskiej jest przejawem jej egoizmu i braku zasad. Na przykład, Dulska zmusza córkę do udawania młodszej, aby kupić tańszy bilet na tramwaj. To działanie jest świadectwem jej "niskich pobudek" i nieustannego dążenia do korzyści własnych, bez względu na moralność czy uczciwość. Dulska jest przykładem osoby, która "przestrzega konwenansów i kieruje się stereotypami", nie zastanawiając się krytycznie nad własnym zachowaniem.

Zapolska w swoim dziele odważnie łamie tabu i pisze o kwestiach, które w mieszczańskim środowisku były zazwyczaj pomijane, takich jak seksualność. Jej opis hipokryzji i podwójnej moralności mieszkańców, którzy "krytykują publicznie, podczas gdy prywatnie dopuszczają się grzechów", ujawnia brutalną prawdę o ich obłudzie.

W „Moralności pani Dulskiej” mieszczaństwo jest ukazane przez pryzmat cech takich jak chciwość, skąpstwo, zakłamanie i pogarda. Zapolska opisuje, jak "porządne, mieszczańskie domy kryją obrzydliwe tajemnice i podłe sekrety", oferując niemal fotograficzny zapis ich wewnętrznego życia.

Dulscy, choć z pozoru żyją zgodnie z konwenansami, są przykładem na to, jak "tworzenie pozorów" służy ukrywaniu rzeczywistego zepsucia. Ich życie, choć wydaje się spokojne i uczciwe, skrywa liczne brzydkie sekrety..

Krytyka mieszczaństwa w dziele Zapolskiej jest więc bezlitosna, a autorka, poprzez swoje celne obserwacje, pozwala czytelnikowi na dokonanie własnego osądu, nie oceniając bezpośrednio, lecz przedstawiając "życiową prawdę o tej grupie społecznej".


Przeczytaj także: Komizm słowny, postaci i sytuacyjny w Moralności pani Dulskiej

Aktualizacja: 2024-08-01 06:54:26.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.