Wróć nas do kraju – interpretacja

Autor wiersza Kazimierz Wierzyński
Autorką interpretacji jest: Adrianna Strużyńska.

Emigracja może mieć różne przyczyny, dlatego wielu emigrantów tęskni za ojczyzną i żałuje, że musiało podjąć decyzję o wyjeździe. Takie uczucia doskonale ukazuje wiersz Kazimierza Wierzyńskiego Wróć nas do kraju, ponieważ poeta spędził wiele lat na emigracji, nie godząc się z podporządkowaniem Polski ZSRR po II wojnie światowej.

  • Wróć nas do kraju – analiza utworu i środki stylistyczne
  • Wróć nas do kraju – interpretacja utworu
  • Wróć nas do kraju – analiza utworu i środki stylistyczne

    Utwór ma regularną budowę: składa się z sześciu czterowersowych strof. Pojawiają się rymy krzyżowe.

    Wiersz należy do liryki inwokacyjnej, ponieważ podmiot liryczny zwraca się do Boga. Jest to zbiorowy podmiot liryczny, wypowiada się w imieniu całej społeczności, prawdopodobnie polskich emigrantów. Zajmuje więc głos w pierwszej osobie liczby mnogiej (wróć nas, poskąpił nam).

    W utworze pojawiają się środki stylistyczne. Poeta zastosował apostrofy (Wróć nas do kraju, Ty, coś zbawiennej poskąpił nam chmury). Obecne są anafory, większość strof zaczyna się od zwrotu do Boga: Wróć nas do kraju. Znajdziemy tutaj też epitety (wiejskie figury, śpiewnych modlitwach, bezradnej udręce, starych proroctw). Pojawiają się również metafory (ściany kościołów, święte od westchnień, śmierć po wieżach włóczyła się skrzydłem) oraz personifikacje (wiejskie figury o deszcz za czasu posuchy się modlą, wodne nurty wezbrały i strzegły ziemi bezbronnej, pustka mu tylko odpowie rozbita). Na rytm utworu wpływają przerzutnie, czyli przeniesienie części wypowiedzenia do kolejnego wersu. Obecne są też powtórzenia i wyliczenia (od powietrza, od głodu i wojny).

    Wróć nas do kraju – interpretacja utworu

    Podmiot liryczny wyraża w wierszu żal wobec Boga. Czuje niezrozumienie i frustrację z powodu braku pomocy w trudnych czasach wojny i emigracji. Modlitwa i wyrzuty skierowane są w stronę Boga, od którego wierni oczekują ratunku, a jednak go nie otrzymują. Przeplatanie wątków tęsknoty za ojczyzną i wiary w moc modlitwy ukazuje silne przywiązanie do tradycji i kultury Polski, zwłaszcza do przydrożnych kapliczek i figur świętych, charakterystycznych dla polskich wsi.

    Podmiot liryczny jest jednak rozżalony, bo Bóg zdaje się obojętny na modlitwy Polaków. Nie oszczędził ich ani od suszy, ani od wojny. Osoba mówiąca nie rozumie, dlaczego Bóg nie interweniuje, widząc tyle bólu i cierpienia. Żądania ratunku od Boga w walce z okupantem ukazują desperackie pragnienie powrotu do kraju, gdzie ludzie są bogobojni i wierzą w Boga, a jednak nie mają od niego pomocy. Wiersz wyraża pragnienie powrotu do Polski, pomimo powojennych zniszczeń i pustki. Sytuacja w Polsce wciąż się jednak nie poprawia, dlatego osoba mówiąca cierpi na emigracji. 

    Ważnym symbolem jest krzyż, do którego zostają porównane losy Polski. Przywodzi to na myśl cierpienie Chrystusa. Z jednej strony podkreśla to ogromne cierpienie Polaków, ale z drugiej daje nadzieję. Jezus zmartwychwstał, dlatego być może dokona się również odrodzenie Polski. To symboliczne nawiązanie do męczeństwa i ofiary, czyli bolesnego losu narodu polskiego. 

    Wiersz wpisuje się również w założenia poezji tyrtejskiej. Wyraża gotowość i determinację Polaków do obrony ojczyzny oraz nienawiść do wroga. Poezja Wierzyńskiego wyraża głęboką tęsknotę za Polską. Podmiot liryczny pragnie powrotu do kraju, mimo mieszkania za granicą, pozostaje patriotą i ceni sobie ojczyznę. Docenia Polaków i wyznawane przez nich wartości, ale ma żal do Boga, że nie pomaga jego rodakom. Nie może zrozumieć, czemu natura zdaje się sprzyjać wrogowi, który suchą stopą maszeruje przez wyschnięte rzeki, podczas gdy Bóg nie słucha próśb Polaków o deszcz. Osoba mówiąca nie może zrozumieć, czemu tak bogobojny naród jest tak ciężko doświadczany przez los.

    Przemyślenia podmiotu lirycznego przywodzą na myśl poezję romantyczną. Osoba mówiąca wyraża głęboką tęsknotę za ojczyzną, nawiązując w ten sposób do doświadczeń romantyków, którzy również często przebywali na emigracji. Podobnie jak romantycy, którzy w czasach zaborów Polski musieli uciekać za granicę, doświadczając rozłąki z ukochanym krajem, również Wierzyński, zmuszony do emigracji. Wiersz jest wyrazem hołdu dla ojczyzny. Przemyślenia podmiotu lirycznego nawiązują do romantycznych ideałów zjednoczenia narodu i walki o niepodległość. Podmiot liryczny ukazuje Polskę jako męczennika, a zarazem ziemię, na której wciąż są kultywowane tradycyjne wartości.

    W wierszu Wróć nas do kraju Kazimierz Wierzyński wyraża głęboką tęsknotę za Polską, nawiązując do poezji tyrtejskiej, literatury romantycznej oraz wartości patriotycznych. Przywołuje bogobojność Polaków, ich silną wiarę oraz tradycje, które stanowią istotny element ojczystej kultury. Podmiot liryczny, zafascynowany wartościami swojej ojczyzny, doświadcza jednak niezrozumienia wobec trudnej sytuacji, w jakiej znalazł się kraj. Zwraca uwagę na paradoksalną sytuację, gdzie Bóg, tak ważny i umiłowany w Polsce, nie interweniuje w obliczu zagrożeń i wrogów. Mimo wszystko ma jednak nadzieję na odrodzenie ojczyzny, która może zmartwychwstać jak Chrystus.


    Przeczytaj także: Zielono mam w głowie interpretacja

    Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.