Kazimierz Wierzyński, fot: Kurier Codzienny, Narodowe Archiwum Cyfrowe
Polski poeta Kazimierz Wierzyński na początkowych etapach swojej twórczości słynął przede wszystkim z entuzjastycznych, lirycznych wyznań. W ten nurt doskonale wpisuje się wiersz *** (Tyś jest, jak dzień wiosenny), opublikowany w debiutanckim tomiku autora Wiosna i wino z 1919 r. Utwór ukazuje optymistyczną, pełną radości analogię między budzącą się na wiosnę naturą a miłością do kobiety.
Spis treści
Utwór ma budowę regularną, składa się z trzech czterowersowych strof. Poeta zastosował rymy parzyste, ale liczba zgłosek w wersach nie jest stała.
Wiersz należy do liryki bezpośredniej, podmiot liryczny ujawnia swoją obecność i wypowiada się w pierwszej osobie liczby pojedynczej (lubię wspominać, niech mi się przyśnią). Nie wiemy, czy jest to sam autor, ale z pewnością osoba mówiąca to zakochany mężczyzna, wyznający uczucia ukochanej. Wiersz należy więc również do liryki miłosnej i zwrotu do adresata. Pojawiają się liczne apostrofy (Tyś jest, jak dzień wiosenny z pogodą błękitną, Radością zasadzone myśli w tobie kwitną).
Apostrofy nie są jedynymi środkami stylistycznymi zastosowanymi w utworze. Poeta posługuje się również epitetami (dzień wiosenny, pogodą błękitną, miłosne spojrzenia, miąższ jabłeczny, czerwonej oprawie, białych sukniach), metaforami (radością zasadzone myśli w tobie kwitną, krągły śmiech, co z warg ci zęby wypłomienia, twoje, w białych sukniach wiosno, pocałunki słoneczne: twe maleńkie piegi) i porównania (Tyś jest, jak dzień wiosenny z pogodą błękitną, myśli w tobie kwitną ruchliwe, jak motyle, i wonne, jak kwiaty, zatulone w powiekach, jak stokrocie w trawie, z warg ci zęby wypłomienia, białe, jak miąższ jabłeczny).
Podmiot liryczny zwraca się do dziewczyny, porównując jej twarz, osobowość i młodość do wiosny. Ta pora roku jest symbolem wyjątkowej radości i optymizmu. Dziewczyna, z którą podmiot liryczny dzieli liczne miłosne wspomnienia, jest opisana jako pogodna, subtelna i delikatna. Te cechy są przedstawione w pięknym poetyckim obrazie pierwszej strofy, gdzie każda z nich jest zestawiona z odpowiednim elementem wiosny.
Podmiot liryczny używa analogii do wiosennych roślin, które sadzi się z nadzieją na przyszłą pociechę i radość. Podobnie, myśli dziewczyny, posadzone radością, kwitną, przynosząc ukochanemu pociechę, szczególnie gdy dziewczyna o nim myśli. Porównanie ruchliwości i wonności tych myśli do motyli i kwiatów podkreśla młodzieńcze ożywienie i naturalność dziewczyny. Z tego obrazu wynika, że dziewczyna jest wrażliwa i posiada liryczne usposobienie, co jest symbolizowane przez majowe poematy noszone w jej duszy. W ten sposób podmiot liryczny kreuje idealizowany obraz dziewczyny, pełen romantycznych metafor i poetyckiego uroku. Dziewczyna, porównana do wiosny, staje się symbolem młodości, piękna i miłości, a jej cechy charakteru są ukazane jako źródło inspiracji i radości dla zakochanego podmiotu lirycznego.
Druga strofa wprowadza konkretny i wyrazisty obraz dziewczyny, będący wyraźnym wspomnieniem dla podmiotu lirycznego. Już pierwszy wers tej strofy, rozpoczynający się słowami „lubię wspominać…”, sugeruje, że dziewczyna, której wizerunek jest porównywany do wiosny, istnieje jedynie w pamięci. Ta sugestia znajduje potwierdzenie w trzeciej strofie, gdzie podmiot liryczny wyraża pragnienie, by wspomnienia o niej pojawiały się w jego snach, szczególnie w chwilach smutku.
W drugiej strofie podmiot liryczny skupia się na konkretnych wspomnieniach dotyczących twarzy dziewczyny. Jej spojrzenia są opisywane jako milczące, ale jednocześnie ciepłe i delikatne. Te cechy są porównywane do małych stokrotek nieśmiało wychylających się wśród trawy, co podkreśla subtelność i niewinność jej uczuć. Związek uczuciowy między podmiotem lirycznym a dziewczyną jest uwypuklony przez użycie epitet miłosne.
Osoba mówiąca doskonale wie jednak, że szczęście nie trwa wiecznie, podobnie jak wiosna. Podmiot liryczny przewiduje czas żałosny i smutny, kiedy nadejdzie jesień bez ukochanej. W takich chwilach wspomnienia o dziewczynie jej pięknej twarzy i dobroci będą pocieszeniem. To kontynuacja myśli podmiotu lirycznego, który podkreśla wartość wspomnień jako sposobu na radzenie sobie z przyszłym smutkiem. Podmiot liryczny chwali piękno wiosny i wyraża żal, że ta pora roku mija. Używa wyrażeń takich jak białymi sukniami i słonecznymi pocałunkami, by opisać wiosnę, kontrastując to z ponurą jesienią. Jedyną nadzieją będą dla niego wtedy sny i wspomnienia, dzięki którym przynajmniej w swoich myślach wróci do szczęśliwej przeszłości. Podmiot liryczny pogrąża się w refleksji nad przemijaniem czasu i nieuchronnym nadejściem smutku, podkreślając wartość wspomnień jako pocieszenia w trudnych chwilach.
Wiersz doskonale ukazuje przeżycia zakochanego mężczyzny, który idealizuje swoją wybrankę. Mimo jego entuzjastycznego podejścia nie traci jednak zdolności do realizmu: zmiany są nieuchronną częścią życia, tak samo jak odwiecznego cyklu przyrody.
Aktualizacja: 2024-06-26 17:47:17.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.