Autor nie przestrzegał ściśle wszystkich wymagań gatunkowych noweli. Należą do nich zwięzła, jednowątkowa fabuła, ograniczenie epizodów, dygresji i komentarzy, ograniczona liczba bohaterów drugoplanowych oraz dążenie do punktu kulminacyjnego i puenty. Utwór łamie konwencję przez umieszczony na początku opis młodości pana Tomasza. Nie jest to jednak rozbudowana retrospekcja, ale przywołanie konkretnych faktów, które miały wpływ na ukształtowanie charakteru bohatera.
Tytuł noweli wskazuje, że jest ona zgodna z „teorią sokoła”. Oznacza to, że katarynka wiąże się ściśle z fabułą utworu, napędzając wydarzenia i dążąc do osiągnięcia punktu kulminacyjnego. Nazwa teorii pochodzi od dzieła Boccaciego „Sokół”, uznawanego za wzorzec gatunkowy. Nowela Prusa posiada punkt kulminacyjny, którym jest decyzja pana Tomasza o pozostawieniu kataryniarza na podwórku kamienicy. W tym momencie dokonuje się zmiana sposobu myślenia skupionego na sobie adwokata.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.