„Mit o Tezeuszu i Ariadnie” wchodzi w zakres „Mitologii” Jana Parandowskiego, wydanej w 1924 roku. Opracowanie polskiego historyka zostało pozbawione nadmiernej brutalności oraz seksualizacji, z której słynęły mity starożytnych Greków i Rzymian, co przyczyniło się do spopularyzowania ich wśród dzieci i młodzieży. Mit dotyczący losów Tezeusza opowiada o dziejach ludzkiego bohatera, który pokonał Minotaura.
Tezeusz nie był z pochodzenia Ateńczykiem. Jego ojciec podbił Attykę i objął przywództwo w mieście siłą. Porzucił jego ciężarną matkę, wcześniej wskazując jednak miejsce, gdzie znajduje się sztylet i sandały dla syna. Po osiągnięciu dorosłości chłopak miał odsunąć kamień i wydobyć te przedmioty.
Jako dziecko Tezeusz spotkał Heraklesa, który przepowiedział mu bohaterskie życie. Chłopiec wziął to do siebie i dbał o swoją siłę i sprawność fizyczną. Gdy dorósł, bez trudu podniósł kamień, za którym znajdowała się ojcowizna. Ruszył do Aten spotkać ojca. Po drodze zabił zbójców, którzy nękali okolicę. Po dotarciu do miasta wyszydzano go z powodu kobiecej urody, jednak Tezeusz wykazywał niespotykaną siłę, o czym szybko dowiedział się Ajgenus, który poznał w nim swojego syna.
Młodzieniec odznaczał się siłą i sprytem. Pokonał byka spod Maratonu. Postanowił ruszyć także na Minotaura, który żądał regularnych ofiar z młodych dziewcząt i chłopców. Ojciec poprosił go, aby wracając, wystawił czerwony żagiel, aby wiedział, że wraca szczęśliwie. Tezeusz bez problemu pokonał Minotaura, a w wyjściu pomogła mu Ariadna, ofiarując mu nić, która rozwinięta pomogła mu znaleźć wyjście z labiryntu.
Wracając, bohater zapomniał o zmianie koloru żagla, przez co Ajgenus rzucił się do morza. Po żałobie Tezeusz dokonał zmian w systemie politycznym Aten, zjednoczył gminy i stworzył podstawy republiki. Później zajmował się walką z Amazonkami, porwał również ich królową, która dała mu syna, Hipolita. Po jej śmierci wyszedł za Fedrę, córkę Minosa. Gdy Tezeusz długo nie wracał z polowań, wzięła ślub z jego synem. Po jego powrocie sugerowała, że to Hipolit próbował ją uwieść, za co go przeklął. Syn zginął, a Fedra popełniła samobójstwo.
Pod koniec życia Tezeusz porwał Helenę, córkę króla Sparty. Wplątał w ten sposób Ateny w wieloletnią wojnę. Po wygranej Spartan został wygnany na wyspę Skyros, gdzie dokonał żywota.
Tezeusz był synem Ajgusa i Ajtry, księżniczki Trojzeny. Mężczyzna porzucił ją przed narodzinami, wskazał jednak miejsce, gdzie ukrył podarek dla syna. Gdy dorośnie, miał odwalić kamień, pod którym ukryte były sztylet i sandały. Ajgus został królem Aten. Tezeusz jako dziecko spotkał Heraklesa, który przepowiedział mu piękną przyszłość. Po pewnym czasie w mieście zrobiło się głośno o przybyszu, który wykazywał się niesamowitą siłą. Ajgus po sztylecie i sandałach rozpoznał w nim swojego syna. Przed przybyciem do miasta młodzieniec zabił zbójów, którzy nawiedzali okolicę.
Był to młodzieniec odważny i bohaterski. Niedługo po przybyciu do miasta zabił byka, który nękał okolice Maratonu. Po tym ruszył na Kretę, gdzie przebywał Minotaur. Zakochała się w nim księżniczka Ariadna. Dała mu nić, która pozwoliła mu po zabiciu półbyka bezpieczny powrót z labiryntu, tą samą drogą. W ten sposób Tezeusz uratował jego ofiary, które regularnie składali mu Grecy. Powracając, wziął ze sobą Ariadnę. W drodze powrotnej postanowił jednak pozostawić ją na wyspie Naksos, gdzie wzięła ślub z Dionizosem.
Przed wyruszeniem w drogę Ajgus poprosił syna, aby wystawił czerwony żagiel, jeśli wraca cały, lub czarny, jeśli misja się nie powiodła. Tezeusz zapomniał o prośbie ojca, przez co powracając Ajgus był pewien, że jego syn nie żyje. Z tego względu rzucił się do morza. Po długiej żałobie Tezeusz zjednoczył gminy Attyki i utworzył nowe zasady funkcjonowania państwa ze stolicą w Atenach. Nie był jednak ich królem, dał początek demokracji.
Po zabiciu Minotaura Tezeusz żądny przygód ruszył na wojnę z Amazonkami. Porwał ich królową, która urodziła mu syna, Hipolita. Niedługo później zmarła. Bohater wziął za żonę Fedrę, córkę Minosa. Gdy pewnego razu Tezeusz długo nie wracał z wyprawy, kobieta postanowiła wyjść za jego syna. W końcu jednak jej mąż wrócił, a kobieta zrzuciła winę na Hipolita. Chłopak został wygnany i niedługo później zginął. Na wieść o tym Fedra się powiesiła.
Pod koniec życia Tezeusz porwał siedmioletnią Helenę, córkę króla Sparty, aby wychować ją sobie na żonę. Wplątał w ten sposób Ateny w wieloletnią wojnę, w której jego kraj poniósł sromotną porażkę. Tezeusz został wygnany na Skyros, gdzie również zmarł. Jego szczątki powróciły jednak do Aten i tam został pochowany.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.