W awangardowej powieści Witolda Gombrowicza Ferdydurke ma miejsce niezwykłe zdarzenie: trzydziestoletni Józio Kowalski wraca do szóstej klasy. Poznał tam swoich klasowych kolegów, którzy reprezentowali różne postawy wobec nauczycieli i prowadzonego przez nich procesu upupiania, czyli wymuszania na nastoletnich chłopcach niewinności i nieświadomości. Jednym z uczniów, którzy mieli odwagę zbuntować się przeciwko absurdalnemu podejściu grona pedagogicznego, był Gałkiewicz.
Jednym z najlepszych przykładów postawy nauczycieli w szkole dyrektora Piórkowskiego była lekcja polskiego z profesorem nazywanym Bladaczką, ze względu na swoją niezdrową cerę. Nauczyciel zmuszał uczniów, aby zachwycali się twórczością Słowackiego, ponieważ ten wielkim poetą był.
Gałkiewicz obawiał się złej oceny, ale miał odwagę powiedzieć, że poezja Słowackiego nie zachwyca. Z pozoru mogłoby się wydawać, że uczeń ma prawo do własnego zdania, ale w rzeczywistości wywołało to histerię Bladaczki. Nauczyciel szantażował Gałkiewicza, wstawił mu ocenę niedostateczną, próbował nawet wzbudzić w nim litość, opowiadając, że ma na utrzymaniu żonę i dziecko.
Gałkiewicz miał jednak silny charakter i nie wycofał się ze swojej opinii. Jako jedyny na głos przyznał, że dzieła Słowackiego są czytane wyłącznie z przymusu. Bladaczka starał się zawstydzić ucznia, zarzucając mu brak inteligencji, ale ten obstawał przy swoim. Podobnie zachował się na lekcji łaciny. Miał odwagę powiedzieć, że nauka tego języka go nie rozwija, nie doskonali, nie poszerza horyzontów.
Postawa Gałkiewicza była zagrożeniem w oczach grona pedagogicznego, ponieważ pozostali uczniowie zdawali sobie sprawę, że się z nim zgadzają. Uczeń burzył system opierający się na bezwzględnym posłuszeństwie i nieświadomości młodzieńców. Metody manipulacji stosowane w szkole w końcu złamały jednak nawet Gałkiewicza. Okazuje się, że silna jednostka i tak nie ma szans w starciu z grupą. Gałkiewicz w końcu się złamał – po recytacji Syfona, przyznał, że Słowacki rzeczywiście jest wielkim poetą. Uczeń musiał przyznać się do porażki.
Postać Gałkiewicza doskonale ukazuje patologię systemu nauczania opisanego w Ferdydurke. Uczniowie nie poszerzali horyzontów, byli uczeni wyłącznie utartych frazesów. Nawet gdy któryś z nich, jak Gałkiewicz, miał odwagę się zbuntować, nauczyciele robili wszystko, aby go złamać.
Aktualizacja: 2022-10-04 21:28:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.