Przyczyny klęski Edypa

Autorka opracowania: Marta Grandke.
Autor Sofokles

„Król Edyp” to jedna z najbardziej znanych antycznych tragedii. Opowiada ona o losach tytułowego bohatera, Edypa, członka przeklętego rodu Labdakidów. Życie Edypa w całości kształtowane jest przez przepowiednię oraz profetyczny sen, który miała jego matka przed narodzinami dziecka. W jego wyniku oraz pod wpływem wyroczni, jaką przekazała Edypowi wyrocznia delficka, bohater podejmuje coraz to kolejne próby zapobiegania im, co działa dokładnie odwrotnie. Edyp ostatecznie morduje własnego ojca, Lajosa, przejmuje jego tron i żeni się ze swoją matką, Jokastą. Wszystkie te czyny sprowadzają na niego nieszczęście.

Przyczyny klęski Edypa należy upatrywać w działaniach fatum. Był on od początku skazany na wszystkie wydarzenia, jakie miały miejsce w jego życiu, ponieważ jego ród Labdakidów obłożony był klątwą, ze względu na uczynki ojca Edypa - Lajosa. Król Teb uwiódł bowiem i porwał młodego chłopca, Chrysipposa. Ojciec młodzieńca w konsekwencji tych czynów przeklął Lajosa, a klątwa ta zaczęła się rozciągać także na pozostałych członków jego rodziny.

Tuż przed porodem Jokasta miała proroczy sen, w którym widziała, że urodzi płonącą żagiew, która spopieli całe miasto. Dlatego wraz z Lajosem porzuciła swojego właśnie narodzonego syna, przebili mu także stopy żelaznymi gwoździami. Edypa uratował sługa, który miał go porzucić w górach, a który zamiast tego oddał go pasterzom, którzy z kolei oddali go na wychowanie królowi Koryntu. Edyp nie miał pojęcia o swoim pochodzeniu, usłyszał jednak w wyroczni delfickiej, że zabije swojego ojca i ożeni z własną matką. Nie chcąc do tego dopuścić, Edyp opuścił te strony. Po czasie natknął się jednak na Lajosa i zamordował go, nie zdając sobie sprawy z tego, kim on jest. Następnie udał się do Teb, rozwiązał zagadkę Sfinksa i ożenił się z Jokastą, która urodziła mu czwórkę dzieci. Gdy Edyp poznał prawdę o swoim pochodzeniu, wyłupił sobie oczy i udał się na wygnanie.

Widać więc, że Edyp nie był w stanie uniknąć klęski, mimo że robił wszystko, co tylko mógł, by uniknąć przepowiedzianego mu losy. Każdy jego czyn zbliżał go jednak coraz bardziej do jego wypełnienia. Nie był w stanie przed nim uciec, jego klęska była więc z góry przepowiedziana przez los i fatum. Edyp to bohater tragiczny, co już samo w sobie jest synonimem klęski. Mógł robić wszystko, by się przed nią uchronić, ale nie było to możliwe, jego dzieje były już bowiem z góry zaplanowane.


Przeczytaj także: Funkcja katharsis w Królu Edypie

Aktualizacja: 2022-10-03 16:43:11.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.