W utworze pojawia się motyw vanitas, typowy dla literatury średniowiecznej. Podkreśla absolutną władzę śmierci nad człowiekiem i przemijanie wszystkich ziemskich spraw. Na jego popularność wpływała silna pozycja Kościoła, który chciał odciągnąć swoich wyznawców od doczesnych przyjemności, aby skupili się na dążeniu do zbawienia po śmierci.
Średniowieczne społeczeństwo bardziej interesowało się tematyką przemijania, również z innego powodu. Śmierć była wszechobecna, wciąż wybuchały wojny oraz epidemie, pokazujące jak krótkie jest życie człowieka. Ludzie starali się więc dbać o swoją duchowość, aby w każdym momencie być gotowym na odejście. Dowodem na zainteresowanie śmiercią i przemijaniem są utwory, takie jak „Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią” mające ukazywać tajemnice życia pozagrobowego i oswajać z nimi odbiorców.
Dialog łączy elementy świeckie i religijne. Tematyka przemijania i kruchości ludzkiej egzystencji oraz obecność Śmierci są typowe dla utworów o tematyce religijnej. Pojawia się także humor, charakterystyczny dla literatury świeckiej. Wypowiedzi Śmierci są złośliwe i ironiczne, elementem komicznym jest również zachowanie przerażonego Polikarpa. Dialog nawiązuje także do średniowiecznego motywu dance macabre (taniec śmierci). Śmierć zazwyczaj była przedstawiana jako ludzki kościotrup, prowadzący roztańczony korowód ludzi, reprezentujący wszystkie zawody i stany społeczne.
Opisana w dialogu Śmierć również podkreśla, że dopadnie każdego, bez względu na jego pozycję i majętność. Anonimowy poeta odnosi się również do motywu ars moriendi (sztuka umierania). W średniowieczu powstawały utwory na temat śmierci i wskazówek, jak się do niej odpowiednio przygotować. Śmierć poucza Polikarpa, a jednocześnie odbiorców, przestrzegając ich przed konsekwencjami zbytniej koncentracji na dobrach doczesnych.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.