Motyw ptaków w Makbecie i jego funkcja w utworze

Wiliam Szekspir w swoim Makbecie przedstawia złożone psychologiczne postaci, łamiąc tym samym starożytną zasadę postaci stypizowanych. Bohaterowie dramatów angielskiego mistrza stanowią głębokie studium ludzkiej psychiki, w tym wypadku zaś zła i wyrzutów sumienia na poczytalność. Szekspir wprowadza jednak jeszcze jednego, interesującego bohatera na swoją scenę. Jest nią przyroda. Można ją tak nazwać ze względu na ważną role, jaką odgrywa podczas trwania akcji dramatu. Ważnym jej elementem są w Makbecie ptaki. Co jednak dokładnie oznaczają?

Przyroda w dramacie szekspirowskim może być rozumiana w charakterze bohatera, ponieważ buduje klimat i oddaje wewnętrzne przeżycia bohaterów. Widać to szczególnie podczas burzy w noc zabójstwa Dunkana oraz ponurej atmosferze wrzosowiska z Aktu I.

Ptaki w Makbecie są elementem przyrody, pełnią zarazem funkcję podobną do antycznej ornitomancji. Słowo to oznacza sztukę wróżenia z lotu ptaków, którą podobno posiadali m.in. rzymscy kapłani i celtyccy druidzi. Szekspir wykorzystuje je bardzo podobnie, przedstawiając jako znaki wieszcze oraz symboliczne przedstawienie wewnętrznych przeżyć bohaterów. W dramacie ptaki pojawiają się cztery razy:

1. Starzec tydzień przed zabójstwem Dunkana widzi sowę zabijającą sokoła. Jest to znak zakłócenia naturalnego porządku, przez jaki rozumieć można królobójstwo
2. Banko w rozmowie z królem Dunkanem zwraca uwagę na jaskółki. Wedle jego słów są to stworzenia towarzyszące świeżemu, zdrowemu powietrzu. Oddaje tym samym brak świadomości grożącego władcy niebezpieczeństwa
3. Ochrypły kruk zwiastuje Lady Makbet przybycie króla Dunkana do zamku. To ponuro wyglądające stworzenie oddaje mroczne plany kobiety oraz jej nastawienie do samego władcy
4. Makbet enigmatycznie wspomina o krukach i stworzeniach nocy, które wyruszyły na żer, gdy Lady Makbet pyta go o sprawę Banka. Kruki reprezentują tutaj ścierwojady, czyli zwierzęta żywiące się truchłem. Tym samym daje do zrozumienia, że posłał już w noc zabójców, mających zamordować jego najlepszego przyjaciela. Kruki zlatują się na ucztę z ciała Banka

Nie ulega więc wątpliwości, że ptaki stanowią tutaj element roli przyrody, ale również pewien oddzielny aspekt o starożytnym rodowodzie. Budują bowiem klimat, ukazują również ważne elementy tła sceny. Zarazem jednak przepowiadają wydarzenia i oddają wewnętrzne stany danej postaci. Stają się przez to aktywnymi uczestnikami wydarzeń, swoistymi aktorami dalszego planu.

Przeczytaj także: Dlaczego Makbet jest przykładem dramatu nowożytnego?

Aktualizacja: 2022-08-11 20:24:12.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.