„Oda do młodości” jako manifest pokolenia romantyków. Opracowanie

Autorką opracowania jest: Marta Grandke.

„Oda do młodości” to utwór, który napisany został przez Mickiewicza w grudniu 1820 roku. Wyprzedza więc on umowną datę rozpoczęcia się romantyzmu w Polsce, za którą przyjęto rok wydania „Ballad i romansów” Mickiewicza, czyli rok 1822. „Oda do młodości” jest także utworem, w którym rozpoznać można wciąż klasyczne elementy poprzedniej epoki, takie jak gatunek, nawiązania do greckiej i rzymskiej mitologii czy apoteoza wysokich wartości. Utwór ten jednak można już odczytywać jako manifest pokolenia romantyków i zapowiedź nowej epoki, która zbliżała się już wówczas wielkimi krokami. 

„Oda do młodości” jest - jak sam tytuł wskazuje - pochwałą właśnie ludzi młodych i szeroko pojętej młodości. Nie chodzi jednak w niej o to, by chwalić biologiczny aspekt tego etapu życia człowieka. Dzieło to skupia się na młodości raczej jako na sile o wielkiej mocy twórczej, reprezentującej to, co nowe. Młodość utożsamiana była głównie z romantykami, którzy przedstawiali świeże idee i koncepty, natomiast starość poprzedniego pokolenia utożsamiana była z marazmem i zamknięciem się na nowe pomysły. Dlatego więc polscy romantycy cenili młodość i uczynili z niej element swojego programu. Tylko ona mogła bowiem przynieść konieczne według nich zmiany w rzeczywistości, sposobie myślenia i w literaturze. 

Młodość jest także kojarzona z silnymi emocjami, wybuchami namiętności i intensywnym przeżywaniem całego świata. Jest to kolejna cecha, jaką odznaczał się polski romantyzm, dlatego apoteoza takiego stanu rzeczy w „Odzie do młodości” uznana być może za część ich manifestu i światopoglądu. W myśl utworu poprzednie pokolenie nie jest w stanie przeżywać już takich namiętności, a tym samym zmieniać świata. Moc kreowania została już im odebrana. To młodzi i właśnie narodzony romantyzm mają rzeczywistość zmienić i tym samym zbawić stary, niedoskonały świat.

Młodość potrafi bowiem przekraczać granice, „wylatywać nad poziomy” i dostrzegać to, co wcześniej było niemożliwe. To właśnie chcieli swoimi dziełami czynić romantycy - łamać bariery, zrywać łańcuchy i widzieć to, co jest niedostrzegalne dla rozumu i oka, a staje się dostępne dzięki czuciu. Czucie to także stało się później elementem programu romantyków, miało być ono istotniejsze od prawd poznanych dzięki nauce. Romantycy wierzyli bowiem, że istnieje coś więcej niż tylko to, co da się zobaczyć i zmierzyć.

Dzieło Mickiewicza jest także świadectwem podejścia nowego pokolenia do zasad, jakie zastało ono w życiu i w literaturze. Ukazuje także podejście młodych ludzi tamtych czasów do sztuki i nauki, sygnalizuje, że nastąpiło przewartościowanie pewnych idei i teraz coś innego znajduje się na szczycie tej hierarchii. Jest ona pierwszym ogniem rewolucji, jaką było romantyczne czucie i wiara, że świat to coś więcej niż to, co widzimy gołym okiem.

„Oda do młodości” jest więc manifestem pokolenia romantyków, który wskazuje na istotne różnice między starymi a młodymi, między zamknięciem się w dawnych ideach, a próbą stworzenia nowych. Epoka klasycystów i epoka romantyków zdają się funkcjonować na dwóch przeciwległych biegunach, co w swoim dziele wypunktował Mickiewicz. W „Odzie do młodości” przedstawił więc wstępne założenia i refleksje, jakie miały towarzyszyć polskim romantykom. 


Przeczytaj także: Czy „Dziady” A. Mickiewicza mogą podobać się współczesnemu czytelnikowi? Rozprawka

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.