Czym była myślozbrodnia? Wyjaśnij pojęcie na podstawie Roku 1984

Autorem opracowania jest: Piotr Kostrzewski.

Myślozbrodnia to określenie w nowomowie, pochodzące z powieści Rok 1984 Georgea Orwella. Oznaczało ono przestępstwo polegające na myśleniu niezgodnym z linią Partii. Można je było popełnić bezwiednie, nawet przez sen. Na terenie Oceanii myślozbrodnię ścigała Policja Myśli - rodzaj tajnej policji, wzbudzającej powszechne przerażenie wśród mieszkańców tego totalitarnego państwa.

W systemie Oceanii Partia definiowała jednostkę wobec systemu i ogółu, co powodowało obowiązywanie jedynego słusznego sposobu postrzegania rzeczywistości. Systemowi jednak nie wystarczało jedynie powierzchowne okazywanie posłuszeństwa, żądała ona realnej wiary w angsoc i miłości do Wielkiego Brata. Obywatel musiał myśleć zgodnie z wytycznymi Partii, postrzegać rzeczywistość poprzez pryzmat ideologii.

Myślozbrodnia stanowiła odstępstwo od tego paradygmatu. W odróżnieniu od ogólnie przyjętego modelu przestępstwa nie wymagała ona nawet świadomego popełnienia. Dla Policji Myśli wystarczył sam fakt udowodnienia myśli sprzecznych z wolą Wielkiego Brata, by ukarać za nie obywatela. Przykładem może być sąsiad głównego bohatera, Tom Parson. Ten fanatycznie oddany Partii człowiek został zadenuncjowany przez własne dzieci, gdy przez sen wypowiedział zdanie "Nienawidzę Wielkiego Brata".

Karą za myślozbrodnię była ewaporacja. Polegała ona na kompletnym usunięciu danych o istnieniu skazanego, łącznie z zatarciem wszelkich śladów jego egzystencji. Człowiek takowy znikał, a oficjalnie w ogóle nigdy nie istniał. W wypadku głównego bohatera również przyłapanego na myślozbrodni, nie dokonano jednak ewaporacji. Był on poddawany reedukacji poprzez pranie mózgu w katowniach Ministerstwa Miłości. Przy pomocy konfrontacji z jego najgorszymi strachami w Pokoju 101 i złamaniu woli, wyrugowano u niego myślozbrodnię, czyniąc totalnie podporządkowanym ideologii.

Istniały również metody zapobiegania myślozbrodni. Podstawową była nowomowa - sztuczny język Oceanii, stopniowo kształtowany w kierunku wyrugowania z niego możliwości konstruowania jakichkolwiek nieprawowiernych opinii. W założeniu nowomowa miała stać się docelowo kwakmową - zbiorem wydawanych bez większej refleksji odgłosów, które nie miałyby słów umożliwiających krytykę panującego reżimu. Powodowałyby też zmianę myślenia jednostki tak, by nie mogła wręcz myśleć w sposób uznawany za myślozbordnię.

Drugą formą zapobiegania myślozbrodni było dwójmyślenie. Polegało ono na wierze w równoczesną prawdziwość poglądów sprzecznych pod względem logicznym. Podejście takie uniemożliwiało w praktyce jakąkolwiek ocenę działania Partii. Porażki można było przedstawić jako sukcesy, historia zaś mogła ulec zmianie wedle woli Wielkiego Brata. Najlepszym przykładem dwójmyślenia jest slogan: "Wojna to pokój. Wolność to niewola. Ignorancja to siła".


Przeczytaj także: Przedstaw sposoby sprawowania kontroli nad obywatelami w Roku 1984

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.