„Lilla Weneda” to dramat Juliusza Słowackiego z 1839 roku. Historia opowiada o losach skłóconych ze sobą Wenedów i Lechitów oraz o ich walce o ziemie i władzę. „Lilla Weneda” swoją budową przypomina mit, a inspirowana była podaniami Celtów, Słowian i Nordyków.
Jednym z bohaterów dramatu jest król Derwid. Jest to starszy, dojrzały mężczyzna. Derwid jest wodzem ludu Wenedów, jedyną osobą, która jest w stanie zapanować nad rycerzami. Ma czwórkę dzieci – dwóch synów, Leluma i Poleluma oraz dwie córki – Lillę i Rozę, która jest wróżką. O żonie lub matce dzieci Derwida nie ma żadnych informacji, co oznacza, że kobieta najprawdopodobniej nie żyje.
Derwid odznacza się inteligencją i odwagą. W przeciwieństwie do swojego narodu, nie działa chaotycznie, zawsze ma przygotowany plan i realizuje go krok po kroku. Jest butny i nie ma w nim krzty pokory. Nie boi się wroga czy śmierci. Jest honorowy, dumny, pewny siebie i zawsze chodzi z podniesioną głową.
Król Wenedów jest harfiarzem. Jego pieśni, grane na ukochanej, magicznej harfie, zawsze motywują rycerzy wenedzkich do walki. Derwid doskonale zdaje sobie sprawę z mocy swoich pieśni i modlitw, dlatego harfa jest dla niego najważniejszym artefaktem, który ma zawsze przy sobie i nigdy się z nią nie rozstaje.
Podczas walki z Lechitami, Derwid i jego synowie zostają pojmani i zniewoleni. Królowa Lechitów – Gwinona – pragnie zamknąć Derwida w lochu, by tam oczekiwał na śmierć. Derwid nie jest pokorny i nie boi się gniewu Gwinony. Drwi z niej, obraża, jest butny, uparty, nieposłuszny i krnąbrny, nie daje sobą pomiatać. Gwinona czuje się urażona i nakazuje wyłupać mu oczy. Derwid nie obawia się kary i okaleczenia. Po wyłupaniu oczu ponownie stoi przed obliczem królowej, wciąż będąc wobec niej niepokorny i hardy.
Najmłodsze dziecko Derwida, Lilla Weneda, bez wahania rusza na pomoc ojcu i braciom. Dziewczyna zakłada się z królową o życie Derwida. Lilla ma uratować ojca trzy razy od śmierci, a jeśli tego dokona – Derwid odzyska wolność. Lilli udaje się dotrzymać warunków, jednak Gwinona opracowuje swój plan. Po wypuszczeniu Derwida na wolność każe mu wybierać – albo wraca do zamku z córką, albo z harfą.
Derwid początkowo wybiera harfę, ponieważ wie, że bez niej nie poprowadzi swoich ludzi do walki. Łapie instrument do ręki i wybiega z komnaty Gwinony. Zdaje sobie sprawę z tego, że sam, z wyłupionymi oczami, nie poradzi sobie z powrotem do domu. Wraca więc pokornie po córkę, zostawiając harfę. Boi się o swój artefakt, jednak Gwinona obiecuje, że będzie ją przechowywać w drewnianej skrzyni. Derwid uspokaja się, kiedy Lilla obiecuje, że wróci po harfę od razu, jak tylko przyprowadzi ojca do domu.
Derwid staje na czele wojowników wenedzkich i planuje taktykę na wojnę z Lechitami. Wojna rozpoczyna się, kiedy Lilla zmierza do zamku po harfę. Bez niej Wenedowie przegrywają pierwsze potyczki i bitwy. Rycerze błagają, by Derwid zaczął grać i śpiewać. Ten jednak stanowczo odmawia, mówiąc, że bez harfy grać nie będzie. Król czeka na powrót dziecka.
Lilla ginie z rąk królowej Gwinony, a jej ciało zostaje przyniesione w drewnianej skrzyni przed oblicze ojca. Derwid załamuje się, kiedy dotyka zmarłego ciała córki. Płacze, rozpacza i krzyczy, układając w ten sposób żałobną pieśń dla zmarłego dziecka. W ten sposób motywuje rycerzy, by ci pomścili śmierć Lilli. Derwid poddaje się i nie chce już walczyć. Popełnia samobójstwo z rozpaczy za ukochanym dzieckiem, które poświęciło się dla niego. Wszystkie cechy, które robiły z niego idealnego przywódcę, okazują się niczym w obliczu śmierci dziecka.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.