Ramzes jest bohaterem noweli pozytywistycznej Bolesława Prusa Z legend dawnego Egiptu. Postać ta stanowi swego rodzaju przedstawienie typowych autokratycznych postaw władców. Zarazem jednak pozostaje on niejednoznaczny poprzez swoistą troskę o przyszłe losy Egiptu. Los Ramzesa pozostaje nierozerwalnie związany z przeznaczeniem jego wnuka, Horusa. Tworzy przez to lustrzane odbicie młodego władcy, który ostatecznie swą śmiercią spełnia zapisany w gwiazdach los.
Ramzes to mężczyzna niemal stuletni. Mimo podeszłego wieku zdaje się jednak krzepki, wręcz witalny. Początek noweli zastaje go schorowanym, przepowiedziano mu śmierć do nastania poranka. Mimo to, myśli on trzeźwo, wręcz z wyprzedzeniem. Pozwala to domyślać się, iż Ramzes w czasach swojej młodości musiał być osobą imponującą pod każdym względem. Jego zachowanie ukazuje postać nawykłą do władzy i wymagającą posłuchu. Nie pozwala nawet medykowi decydować o swoim losie, żądając spełnienia wydanego rozkazu.
Razem z przedstawionymi działaniami Ramzesa jako faraona kreśli to obraz despoty, bezwzględnego autokraty. Nie cofa się przed prześladowaniem własnej rodziny, jeżeli tylko złamie ona wolę władcy. Bez mrugnięcia okiem wysyłał w bój przeciw Etiopczykom armie Egiptu, odnosząc wielkie zwycięstwa. Pokazuje to, że nie stronił od rozwiązań siłowych, nawet jeżeli miało to kosztować wiele krwi. Pokonani byli brani do niewoli, ich języki wyrywane. Wola Ramzesa była bowiem prawem, stary faraon nie znosił żadnej formy sprzeciwu.
Nie można mu jednak odmówić troski o losy państwa. Rozumiał je jednak jako kraj, nie zauważał pojedynczych mieszkańców. Dążył raczej do potęgi Egiptu, prowadził swoistą politykę imperialną. Nowela tworzy obraz osoby twardej, wręcz bezwzględnej. Niemniej postawa Ramzesa wobec własnej śmierci pokazuje, że znał on granice swojej władzy. Potężny faraon zażywa potencjalnie śmiertelny lek, wcześniej godząc się ze swą śmiertelnością. Ukazuje to gestem przekazania pierścienia dla Horusa. On bowiem może umrzeć, władza musi jednak pozostawać wieczna.
Ramzes to postać niejednoznaczna. Bolesław Prus wyraźnie chciał zarysować go w barwach negatywnych, jako despotę. Niemniej człowiek ten dbał o rządzony przez siebie kraj, rozumiany jako imperium. Choć bezwzględny we wdrażaniu swojej woli, był jednak władcą skutecznym. Być może należy rozważać tę postać jako oświeconego tyrana, mało ludzkiego, ale postępującego zgodnie z pewną strategią polityczną. Problem skutecznych Ramzesów polega na tym, że nie tworzą oni lepszego świata dla swoich poddanych.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:23:59.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.