Dzieje Anakreonta 4: Poeta śni o Kupidynie przy ogniu, Jean-Leon Gerome, 1899
Utwór Anakreonta „Eros w pułapce” przedstawia poetycką, metaforyczną wizję zakochania się. Porusza tematykę biesiadną i miłosną, typową dla twórczości autora.
Spis treści
Nazwa anakreontyk pochodzi od imienia twórcy gatunku - greckiego poety Anakreonta, żyjącego w VI w. p. n. e. Jest to krótki, wierszowany utwór o tematyce biesiadnej, utrzymany w radosnym, rubasznym stylu.
Anakreontyki często poruszają również tematykę miłosną, ale uczucie zostaje ukazane w swobodny sposób, przypominając towarzyską grę, a nie silną więź między dwojgiem ludzi. Utwory są pisane w stylu niskim, chociaż często charakteryzują się kunsztem poetyckim. Poeta nie zastosował podziału na strofy, anakreontyk składa się z siedmiu wersów. Został napisany dziewięciozgłoskowcem. Nie pojawiają się rymy.
Utwór należy do liryki bezpośredniej, podmiot liryczny ujawnia swoją obecność. Świadczy o tym zastosowanie czasowników w pierwszej osobie liczby pojedynczej i odpowiednich zaimków („splatałem”, „zobaczyłem”, „zanurzyłem”, „wypiłem”, „moim winie”, „mnie ten figlarz w sercu”).
W anakreontyku pojawiają się metafory („kiedy z róż splatałem wieniec zobaczyłem w nich Erosa”, „mnie ten figlarz w sercu skrzydełkami wiecznie drażni”).
Podmiot liryczny przedstawia abstrakcyjną sytuację z udziałem Erosa, greckiego boga miłości i namiętności. Był przedstawiany jako piękny, uskrzydlony młodzieniec. Za pomocą łuku i strzał miłości, strzelał w ludzi, łącząc ich w pary. W późniejszych czasach, ukazywano go w formie pulchnego niemowlęcia z łukiem i strzałami.
Osoba mówiąca tworzy wieniec z róż, kwiatów symbolizujących ziemskie pożądanie. Róże, razem z winem i krwią, składano w ofierze Afrodycie, greckiej bogini miłości, piękna, kwiatów, pożądania i płodności oraz Adonisowi, jej ulubieńcowi. Niespodziewanie, wśród kwiatów pojawia się Eros, którego podmiot liryczny łapie za skrzydełka i wrzuca do kielicha z winem. Osoba mówiąca wypija boga miłości razem z trunkiem, przez co na zawsze pozostaje w jej sercu.
Utwór przedstawia metaforyczną wizję miłości. Być może, podczas tworzenia wieńca, podmiotowi lirycznemu towarzyszyła piękna kobieta, w której się zakochał. Mężczyzna nie był w stanie oprzeć się uczuciu, dlatego wybranka pozostała na zawsze w jego sercu. W anakreontykach miłość była ukazywana jako towarzyska gra i niezobowiązujący flirt.
Podmiot liryczny nie opisuje zakochania w poważny sposób, wydaje się raczej żartem, niż poważnym uczuciem. Przedstawiona w anakreontykach miłość nie jest źródłem cierpienia, ale radości i szczęścia. Eros zostaje nazwany „figlarzem”, podmiot liryczny jest rozbawiony nagłym nadejściem uczucia. Można odnieść wrażenie, że bóg miłości łączy ludzi w pary dla zabawy. Opowieść o zakochaniu pełni funkcję zabawnej historyjki, którą osoba mówiąca może przedstawić w towarzystwie.
Podmiot liryczny podchodzi do życia w swobodny sposób, dopatruje się jasnych stron każdej sytuacji. W utworze przeplatają się strefy sacrum profanum. Osoba mówiąca nie traktuje boga z szacunkiem, ukazuje swoją przewagę nad Erosem, który znalazł się u niego w niewoli.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.