Leopold Staff, fot: autor nieznany, źródło: Wybór Poezyi Leopolda Staffa, polona.pl
Utwór Leopolda Staffa „Kochać i tracić” przedstawia uniwersalną refleksję na temat ludzkiego losu. Poeta podkreśla ulotność wszystkich uczuć i dóbr doczesnych, których poszukiwanie tak bardzo pochłania człowieka przez całe życie.
Spis treści
Wiersz ma budowę regularną, składa się z dwóch czterowersowych strof. Został napisany jedenastozgłoskowcem. Pojawiają się rymy krzyżowe.
Utwór należy do liryki bezpośredniej, podmiot liryczny ujawnia swoją obecność. Wypowiada się w imieniu całej ludzkości, dlatego pojawia się zbiorowy podmiot liryczny. Świadczy o tym zastosowanie odpowiednich zaimków („po nas zostały”). Charakterystyczną cechą wiersza jest obecność licznych bezokoliczników („kochać i tracić, pragnąć i żałować, padać boleśnie i znów się podnosić”), co sprawia, że ma uniwersalną wymowę i nie został skierowany do konkretnego adresata. Przesłanie utworu odnosi się do ludzi wszystkich epok. Nagromadzenie czasowników nadaje wierszowi dynamiki.
Warstwa stylistyczna utworu jest dosyć rozbudowana. Pojawiają się metafory („zbiegać za jednym klejnotem pustynie, iść w toń za perłą o cudu urodzie”, „po nas zostały jedynie ślady na piasku i kręgi na wodzie”), antyteza („oto jest życie: nic, a jakże dosyć), a także wykrzyknienia („krzyczeć tęsknocie „precz!” i błagać „prowadź!”). Refleksyjnej atmosfery nadaje niedopowiedzenie („Oto jest życie: nic, a jakże dosyć...).
Podmiot liryczny jest przekonany, że ludzkie losy są w gruncie rzeczy do siebie podobne. Życie rządzi się swoimi prawami, które obowiązują wszystkich. Ludzka egzystencja jest pełna sprzeczności, człowiekiem wciąż targają zmienne uczucia. Mają miejsce przeróżne wydarzenia, które odciskają piętno na psychice, potrafią zmieniać osobowość.
W utworze podkreśla to kontrast zastosowanych czasowników, miłość przeplata się ze stratą, pragnienia z żalem, wzloty z upadkami. Jest to naturalna kolej rzeczy i nie należy mieć pretensji do losu, gdy człowiek zmaga się z trudnościami. Nikt nie odnosi przez cały czas sukcesów, porażki pozwalają nabrać pokory i doświadczenia. Jednego dnia można być szczęśliwym i zakochanym, a drugiego - płakać z rozpaczy i nie wierzyć w lepszą przyszłość. Takie właśnie jest życie, pełne monotonii, obowiązków, radosnych i bolesnych wydarzeń. Z pozoru może nie wydawać się czymś szczególnym, a jednak każdy chce żyć jak najdłużej. Ludzie nie cenią sobie niczego bardziej, niż życia.
Osoba mówiąca dostrzega, że człowiek wciąż do czegoś dąży, ustala sobie kolejne cele i pragnienia. Wiele osób tak bardzo skupia się na swoich aspiracjach, że nie zauważa niczego dookoła. Czasem jednak celu nie udaje się zrealizować, co powoduje poczucie rozczarowania i żalu, wrażenie zmarnowanego czasu. Marzenia nie są niczym złym, ale gdy stają się obsesją, potrafią zabrać człowiekowi radość życia, cierpią na tym zdrowie i relacje międzyludzkie.
Podmiot liryczny stwierdza, że nie warto przez cały czas dążyć do ideału, mieć nadziei, że kiedyś wszystkie problemy znikną. Każdego czeka śmierć, pochodzenie i stan majątkowy nie mają znaczenia. Pamiątki pozostające po człowieku zostają porównane do ulotnych zjawisk, takich jak ślady na piasku lub kręgi na wodzie. Osoba mówiąca przekonuje, że nie warto poświęcać wszystkiego innego, aby osiągnąć swój cel, ponieważ w obliczu śmierci całkowicie straci znaczenie.
Aktualizacja: 2024-06-27 21:45:19.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.