Pieśń nad Pieśniami, znana również jako Pieśń Salomona, to jedna z mądrościowych (dydaktycznych) ksiąg Starego Testamentu. Jest to dzieło o miłości, chociaż często jest interpretowane alegorycznie, co nadaje jej jeszcze głębszego znaczenia. Pieśń nad Pieśniami ukazuje bogactwo i subtelność miłości, zdolnej przetrwać wszelkie przeciwności.
Pieśń I. Pieśń opowiada o miłości między młodą kobietą, zwaną Oblubienicą, a mężczyzną, znanym jako Oblubieniec. Oblubienica wyraża pragnienie całowania ust Oblubieńca, uznając miłość za cenniejszą niż wino. Kobieta mówi o swojej urodzie: jest piękna, choć jej skórę opaliło słońce. Rozgniewali się na nią jej bracia, którzy zostawili ją na straży winnic, ponieważ Oblubienica nie ustrzegła majątku. Wyznaje miłość do Oblubieńca i prosi go o wskazanie drogi do swoich stad, aby mogli być razem.
W odpowiedzi Chór radzi Oblubienicy, by szła śladami trzód i pasła swoje koźlęta przy szałasach pasterzy. Oblubieniec porównuje Oblubienicę do zaprzęgu faraona, podkreślając jej piękno oraz obiecuje jej ozdoby ze złota i srebra.
Oblubienica porównuje miłość Oblubieńca do zapachu wonności rozsiewanych podczas biesiady królewskiej. Opisuje go również jako wonny woreczek mirry między swoimi piersiami. Wspomina o winnicy w Engaddi, symbolicznie przedstawiającej ich miłość. Oblubieniec chwali piękno Oblubienicy, a ona odwzajemnia komplement. Opisuje ich łoże otoczone zielenią oraz cedrami i cyprysami.
Młoda kobieta porównuje swoje piękno do narcyza z Saronu i lilii. Jej ukochany przyrównuje ją do lili pośród cierni, podkreślając jej wyjątkowość. Następnie dziewczyna opisuje ukochanego jako jabłoń w lesie, a jego miłość porównuje do sztandaru unoszącego się nad nią. Prosi o pokrzepienie, gdyż cierpi z powodu miłości. Oblubieniec wzywa córki Jerozolimy, porównując ukochaną do gazeli i łani pól. Zaklina je, by nie budziły jej ze snu, dopóki ona sama nie zechce wstać.
Pieśń II. Dziewczyna z radością wita nadchodzącego ukochanego, porównuje go do gazeli i młodego jelenia. Opisuje, jak on zagląda przez okno i zachęca ją do wstania i pójścia, ponieważ nadeszła pora kwitnienia winnic. Pieśń staje się prośbą o schwytanie szkodników: lisów w winnicach.
Dziewczyna opisuje ukochanego, jego stada pasą się wśród lilii. Wyraża pragnienie, aby wrócił, zanim znikną cienie, był podobny do gazeli na górach Beter. Kolejne wersety to wspomnienie nocy, w której dziewczyna szukała ukochanego, aż go znalazła i zabrała do domu swojej matki. Oblubieniec ponownie zaklina córki Jerozolimy, by nie budziły ukochanej, dopóki sama nie zechce się obudzić.
Pieśń III. Chór w pieśni zachwyca się tajemniczą postacią wyłaniającą się z pustyni, otoczoną wonią mirry i kadzidła. Opisuje lektykę Salomona, otoczoną sześćdziesięcioma mocarzami wprawnymi w posługiwaniu się mieczami. Chór wspomina o królewskim tronie wykonanym z najszlachetniejszych materiałów.
Pieśń opisuje urodę Oblubienicy i Oblubieńca. Dziewczyna wychwala piękno ukochanego, porównując miłość do woni mirry, kadzidła, miodu i mleka. Ukochany równie gorąco jej odpowiada, wyrażając zachwyt nad urodą oblubienicy, porównując ją do zamkniętego ogrodu pełnego wonnych roślin oraz źródła wód z Libanu. Oblubienica pragnie, aby wiatry przyniosły wonności do jej ogrodu. Oblubieniec wchodzi do ogrodu, aby skosztować owoców. Wzywa przyjaciół do wspólnego świętowania.
Pieśń IV. Dziewczyna śpi, ale jest czujna, gdyż jej ukochany puka do drzwi. Zastanawia się, czy powinna założyć suknię, z jej dłoni kapie mirra. Niestety, gdy wstaje, by otworzyć, ukochany już odszedł, pozostawiając ją z tęsknotą. Chór pyta o szczegóły dotyczące urody ukochanego, a dziewczyna opisuje go jako wyjątkowego, porównując go do różnych kosztowności. Chór zadaje pytanie, gdzie odszedł ukochany, a dziewczyna odpowiada, że poszedł do swojego ogrodu, aby zbierać lilie.
Ukochany wyraża podziw dla urody dziewczyny, prosząc ją, aby odwróciła od niego swoje oczy. Chór kontynuuje pytania o miejsce, w jakie strony odszedł ukochany. Dziewczyna odpowiada, a Chór podziwia jej urodę, nazywając ją szczęśliwą i porównując do gwiazdy porannej, księżyca i słońca.
Pieśń V. Dziewczyna schodzi do ogrodu, gdzie przypadkowo natyka się na orszak książęcy. Chóry zachęcają ją do odwrócenia się, podziwiając jej urodę, a dziewczyna odpowiada, opisując piękno swojego ukochanego. Ukochany wyraża podziw dla dziewczyny, porównując ją do palm i winogron. Następnie dziewczyna chce zabrać go na pole i winnice. Ukochany zachęca ją do udania się do winnic o świcie. Dziewczyna obiecuje mu miłość, a ukochany wyraża, jak bardzo pragnie Oblubienicy.
Pieśń VI. Tekst opowiada o tajemniczej postaci, która wyłania się z pustyni, wspierana przez swojego oblubieńca: to Oblubienica ze swoim ukochanym. Ukochany wspomina, jak obudził swoją ukochaną pod jabłonią, pod którą się urodziła. Dziewczyna wyraża pragnienie, by jej miłość była trwale zapisana w sercu ukochanego. Opisuje potęgę miłości, porównując ją do ognia i płomienia Pańskiego. Wyraża, że żadne bogactwo nie zdoła zatrzymać miłości.
Bracia rozmawiają o młodszej siostrze, wyrażając gotowość do jej ochrony. Dziewczyna opowiada, że jest jak mur, a jej piersi to baszty, ciesząc się z tego, że znalazła spokój w oczach ukochanego. Bracia wspominają o winnicy Salomona, oddawanej dzierżawcom za tysiąc syklów srebra. Ukochany opowiada o swojej winnicy, obiecując tysiąc syklów Salomonowi i dwieście stróżom. Dziewczyna prosi, aby Oblubieniec biegł, podobny jak gazela lub młody jeleń śród balsamowych drzew w górach.
Pieśń nad Pieśniami jest niekonwencjonalną księgą, ponieważ nie pojawia się tutaj temat Boga, wiary i narodu wybranego. Jest to unikatowy utwór, który dosłownie odczytywany może być jako poemat miłosny. Pieśń nad Pieśniami to dialog Oblubieńca i Oblubienicy, głos zabiera również Chór. Przedstawia miłosne rozterki, pragnienia i uczucia zakochanych. Można traktować ją nie tylko dosłownie, ale też jako alegorię boskiej miłości do człowieka. Jest punktem wyjścia do rozważań na temat różnych oblicz miłości.
Choć Pieśń nad Pieśniami jest częścią Starego Testamentu, ze względu na swoją niestandardową tematykę, stanowi wyzwanie podczas interpretacji. Jeśli potraktujemy ją dosłownie, jest to po prostu zbiór pieśni miłosnych, dla których tłem mogły być uroczystości weselne. Pieśni nie są napisane potocznym językiem, dlatego mogą być artystycznym wzorcem myślenia i wyrażania miłości. Możliwe też, że dzieło nie ma bezpośredniego związku z małżeństwem, ale jest po prostu hymnem na cześć miłości dwojga ludzi. Przebudzenie Oblubienicy ze snu może też sugerować, że geneza poematu jest związana z marzeniami sennymi, a Pieśń nad Pieśniami jest utrzymana w konwencji onirycznej. Możliwe też, że dzieło nie jest ściśle powiązane z religią chrześcijańską, ale przedstawia silne uczucie między ogólnie rozumianymi bogiem i boginią.
Interpretacja alegoryczna Pieśni nad Pieśniami jest bardziej spójna z przekazem Biblii: być może jest to metaforyczne przedstawienie miłości Boga do narodu żydowskiego. Pojednanie Oblubieńca do Oblubienicy to symbol powrotu do łaski, czyli nawrócenia narodu wybranego po okresie niewierności wobec Boga. Przyjmując taką interpretację, nie traktujemy pary zakochanych jako ludzi, ale jako alegorie. Być może Oblubieniec to Bóg, a Oblubienicą jest naród wybrany. Pieśń nad Pieśniami interpretuje się również w kontekście Nowego Testamentu, gdzie Oblubieńcem jest Chrystus, a Oblubienicą wszyscy członkowie Kościoła, którzy przyjęli wiarę w Boga. Pieśń przedstawia więc głębokie i uniwersalne znaczenie miłości, jednocześnie ukazując jej różne wymiary w kontekście relacji boskich i ludzkich.
Pieśń nad Pieśniami może być obrazem nieograniczonej miłości Boga (Oblubieńca) do człowieka (Oblubienicy). Oblubieniec w utworze reprezentuje Boga, którego miłość jest nieustanna i pełna oddania. Bóg ukazuje swoją gotowość do akceptacji i wybaczania: chociaż Oblubienica nie otwiera drzwi ukochanemu, jego uczucia i tak się nie zmieniają. Może to być symbolem cierpliwości Boga, który przyjmuje z powrotem ludzi przechodzących kryzys wiary. Oblubienica, będąca symbolem człowieka, musi dojrzeć do miłości. Ukazuje to zmienność i czasami niestabilność ludzkiego uczucia do Boga. Jednak wraz z dojrzewaniem, Oblubienica odwzajemnia miłość. Uczucie zostaje spełnione, kiedy ukochana postanawia zaufać Oblubieńcami i iść za nim, wszędzie, gdzie ją zaprowadzi. Wtedy, gdy pozwalamy Bogu prowadzić nas do zbawienia, doznajemy głębokiego spełnienia i harmonii.
Mimo wątpliwości, grzechów i niestabilności ludzkiej wiary, Bóg w Pieśni nad Pieśniami jest obrazem nieustającej wiary w możliwość nawrócenia się człowieka. Niezmiennie trwa w przekonaniu, że ludzie mogą dojrzeć do pełnej miłości i głębokiej wiary.
Pieśń nad Pieśniami to dzieło wielowymiarowe i niejednoznaczne. Każdy czytelnik ma możliwość interpretacji: możemy traktować ją jako hymn na cześć ludzkiej lub boskiej miłości.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.