Antoni Malczewski jest znany przede wszystkim jako twórca romantycznej powieści poetyckiej. Dzieło to nosi tytuł „Maria: powieść ukraińska” i jest pierwszą tego typu realizacją gatunku na gruncie literatury polskiej. W powieści Malczewski przedstawia losy nieszczęśliwego małżeństwa Marii i Wacława, które zawarto wbrew woli ojca młodzieńca, co kończy się tragedią. W dziele Malczewski porusza też złożoną problematykę.
Spis treści
Najważniejsza w tekście pozostaje problematyka sekretnego małżeństwa Marii i Wacława, które zawarli oni bez zgody Wojewody, ojca młodzieńca. Bohaterów łączy miłość romantyczna i szczera, ale sposób, w jaki doszło do zawarcia małżeństwa, prowadzi do tragedii. Wojewoda pozornie pojednuje się z synem, ale za jego plecami zleca morderstwo Marii. Miłość ta kończy się zatem prawdziwą tragedią, kiedy to Wacław znajduje ciało swojej żony, zamordowanej przez utopienie w stawie. Ich miłość jest zatem romantyczna i tragiczna, skazana na porażkę, a to ze względu na towarzyszące jej okoliczności, a także niechęć Wojewody do synowej. Miłość ta sprowadza klęskę nie tylko na Wacława, ale też na Miecznika, ojca Marii, który szczerze kochał swoją córkę i utracił ją w dramatycznych okolicznościach. Jest to zatem tragedia nieszczęśliwych kochanków, którzy mierzą się z wieloma przeszkodami.
Bohaterowie opisani w tekście wywodzą się ze szlachty. Autor zatem przy okazji podejmuje też problematykę szlachty żyjącej w Polsce w wieku XVII. Z jednej strony jest to obraz pozytywny, ponieważ ukazuje takie postaci jak Wacław i Miecznik. To ludzie mężni i uczciwi, gotowi poświęcić swoje życie w obronie ojczyzny, co widać, gdy stają do walki z Tatarami, by ci nie napadali na ich kraj. Ich przeciwieństwem jest jednak Wojewoda, który dopuszcza się strasznych czynów, takich jak zamordowanie Marii, co uchodzi mu na sucho ze względu na jego pozycję. To zatem dość kompleksowy obraz szlachty tamtego okresu.
W dziele bardzo istotna jest problematyka nieszczęść i tragedii, jakie spotykają właściwie każdego z bohaterów. Miecznik traci żonę i córkę, a Wacław ukochaną żonę, Maria zaś ginie z rozkazu własnego teścia. Wacław dodatkowo musi mierzyć się z tym, że jest synem zbrodniarza. Nieszczęście jest tu zatem częścią życia ludzkiego, nieuchronnym jego elementem, jest też niezawinione i spotyka osoby niewinne.
Z motywem szlachty pojawia się też problematyka walki o ojczyznę. Miecznik walczy o ojczyznę w wojnach szwedzkich, a potem staje także przeciwko Tatarom. W tych starciach swoją odwagą i patriotyzmem wykazuje się także młody Wacław. Szlachta w razie potrzeby jest zatem gotowa do obrony swojej ojczyzny przed zewnętrznym niebezpieczeństwem.
Aktualizacja: 2025-11-06 12:08:40.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.