“Tomek w krainie kangurów” to pierwsza część serii autorstwa Alfreda Szklarskiego. Wydano ją po raz pierwszy w roku 1957 i przedstawia ona przygody tytułowego Tomka Wilmowskiego, czternastolatka, który mieszka i uczy się w Warszawie. Pewnego dnia dowiaduje się, że ma dołączyć za granicą do swojego ojca, który uciekł z zaboru rosyjskiego z powodów politycznych. Wraz z nim Tomek wyrusza na wyprawę do Australii w celu łowienia dzikich zwierząt dla ogrodów zoologicznych. W dziele autor wykorzystuje wiele motywów literackich.
Spis treści
W tej przygodowej powieści to właśnie motyw podróży jest niezwykle ważny. Bohaterowie wspólnie szykują wyprawę do Australii, gdzie mają złapać dzikie zwierzęta i wysłać je do ogrodu zoologicznego. Podróż Tomka zaczyna się jednak jeszcze wcześniej, gdy opuszcza on Warszawę i przez Kraków i Wiedeń udać się do Triestu, gdzie spotyka ojca, z którym nie widział się od dawna. Podróż bohaterów odbywa się rozmaitymi środkami, między innymi koleją, statkiem, konno i pieszo. Podróż ta to z jednej strony sposób na zarabianie na życie przez bohaterów, a z drugiej pozwala im ona na odkrywanie nieznanych zakątków świata. Postaci takie jak pan Wilmowski czy bosman Nowicki pozostają w podróży, ponieważ nie mogą wrócić do ojczyzny z powodów politycznych i zaborów. Dla Tomka podróż to odkrywanie świata, ale też zawiązywanie relacji z ojcem, którego nie widział od dawna. Podróż ma zatem w powieści wiele różnych wymiarów.
Akcja powieści rozpoczyna się w czerwcu 1902 roku, kiedy to Polska wciąż pozostawała pod zaborami. W związku z tym w dziele poruszany jest motyw polityki. Tomek Wilmowski mieszka w Warszawie, a zatem w zaborze rosyjskim. Opiekują się nim wujostwo Karscy, ponieważ matka chłopca zmarła, a ojciec musiał emigrować właśnie z powodu sprzeciwiania się caratowi. To przez to też ciotka Janina panicznie boi się spraw politycznych i wszelkich spisków. Tomek w szkole ma opinię polskiego buntownika, nie chce mówić po rosyjsku, a na jego kolegę, Jurka, uwzięli się nauczyciele, ponieważ ojca chłopca podejrzewano o działanie przeciwko władzy. Polityka ma zatem ogromny wpływ na życie bohaterów - pan Wilmowski musiał wysłać przyjaciela po swojego syna, gdyż sam nie może wrócić do kraju i zabrać go ze sobą. Działania zaborcy realnie zmieniają ludzkie życia, co widać na przykład po bosmanie Nowickim, wciąż tęskniącym za warszawskim Powiślem, z którego musiał uciec.
Z motywem polityki wiąże się również patriotyzm. Dla bohaterów powieści jest on niezwykle istotny, ponieważ ich kraju nie ma na mapach świata, a to z powodu rozbiorów. Część bohaterów musiała też opuścić Polskę z powodów politycznych. Patriotyzm i przywiązanie do ojczyzny to dla nich jeden z nielicznych możliwych sposobów budowania tożsamości narodowej. Tomek odmawia mówienia po rosyjsku, jego matka uczyła go prawdziwej historii polski, ojciec i jego przyjaciele przebywa za granicą z powodów politycznych. W trakcie pobytu w Australii poszukują też polskich akcentów, takich jak Góra Kościuszki i wyprawa Pawła Strzeleckiego, co jest dla nich niezwykle ważne i wartościowe.
W dziele autor ukazuje wiele gatunków nieznanych w Polsce zwierząt, takich jak kangury czy koale. Powieść nie jest zatem jedynie opisem przygody bohaterów, ale też ukazuje, jak wygląda fauna i flora na tak odległym kontynencie jak Australia. Autor skupia się też na informacjach dotyczących warunków życia i obyczajów tych zwierząt.
Bohaterowie podróżują często w naprawdę trudnych i wymagających warunkach. Na tym tle jeszcze bardziej dostrzega się siłę ich przyjaźni i to, jak wspierają się oni wzajemnie. Tomek szybko zdobywa sympatię przyjaciół ojca i dzięki temu może na nich liczyć w każdej sytuacji, na przykład jak burza piaskowa, którą przetrwał z bosmanem.
Tomek zagłębia się w zupełnie mu nieznany kontynent. Australia pokazuje mu się z różnych stron, niekiedy bardzo przypomina Europę, a innym razem jest bardzo obca i niebezpieczna. Autor pokazuje, że to, co nieznane, jest niezwykle pociągające, ale bywa też wyjątkowo niebezpieczne.
Aktualizacja: 2025-06-18 09:50:45.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.