Emilia Kiereś to pisarka, ilustratorka i tłumaczka, a także córka Małgorzaty Musierowicz i bratanica Stanisława Barańczaka. Jest znana między innymi jako autorka alegorycznej powieści zatytułowanej „Rzeka”. Jej główny bohater to młody chłopak o imieniu Kilian, który wyrusza na poszukiwanie swojego ojca, ponieważ ten nie wrócił do domu z wojny. Wyprawa ta dla Kiliana ma także wymiar przeżycia wewnętrznego, ponieważ chłopak odkrywa świat i przechodzi przemianę wewnętrzną. W dziele pojawia się też kilka znaczących motywów literackich.
Spis treści
Rzeka towarzyszy Kilianowi niemal przez całą jego podróż, stając się świadkiem jego przygód oraz przemiany wewnętrznej. Na początku swojej wyprawy bohater dociera do źródeł rzeki i zaczyna podążać jej biegiem. W miarę jak wędrówka Kiliana trwa, rzeka stopniowo się zmienia – tak samo jak on. W pobliżu obozu Sambora, gdzie przebywają zbójcy i ludzie bez skrupułów, woda staje się mętna i zanieczyszczona. Jest to wyraźny symbol zepsucia moralnego. Rzeka nabiera tu funkcji alegorii, odzwierciedlając stan moralności ludzi, którzy zamieszkują poszczególne tereny. W dalszej części fabuły rzeka staje się także symbolem więzi, łącząc Kiliana z Łucją, mimo dzielącej ich odległości. Motyw rzeki w tej powieści pełni kilka ról – ukazuje podróż, zarówno tę rzeczywistą, jak i wewnętrzną, odzwierciedla zmieniający się świat, a także stan rzeczywistości.
Bezpośrednio powiązany z motywem rzeki i odgrywa równie istotną rolę w rozwoju fabuły oraz głównego bohatera. Wędrówka Kiliana rozpoczyna się od konkretnego celu – chce odnaleźć swojego ojca, który zaginął po wojnie. Szybko jednak okazuje się, że podróż ta nie jest jedynie wyprawą poszukiwawczą, lecz także procesem wewnętrznej przemiany. Bohater wkracza w nieznany świat, w jakim po raz pierwszy doświadcza zdrady, kłamstwa oraz przemocy. Spotkanie z Samborem, który podszywa się pod jego ojca, jest dla Kiliana bolesnym, lecz niezbędnym doświadczeniem. W wyniku tych wydarzeń chłopak zaczyna dostrzegać prawdziwą naturę świata i ludzi, ucząc się odróżniać dobro od zła. Podróż staje się dla niego także sposobem na zdobycie życiowej mądrości i dojrzałości – nie jest już tylko chłopcem wyruszającym na poszukiwania, lecz osobą, która rozumie swoje błędy i potrafi się do nich przyznać. Ostatecznie podróż kończy się dla Kiliana odnalezieniem ojca oraz pojednaniem, co symbolizuje jego wewnętrzny rozwój i gotowość do powrotu do domu jako dojrzalszy człowiek.
Nierozerwalnie związany z postacią Kiliana, który na początku powieści jest jeszcze młodym, niedoświadczonym chłopcem. Wraz z biegiem wydarzeń dojrzewa, a jego sposób myślenia oraz postrzegania świata ulega znaczącej przemianie. Ważnym elementem tej przemiany jest także jego relacja z Łucją, jaka początkowo jest jedynie subtelnym uczuciem. Łucja również dojrzewa wraz z upływem czasu i ostatecznie odwzajemnia uczucia Kiliana, co stanowi istotny aspekt jego osobistego rozwoju. Podróż to nie tylko fizyczna wyprawa, ale również droga ku dorosłości. W miarę jak doświadcza kolejnych trudnych sytuacji – oszustwa, zdrady, rozczarowania – zaczyna lepiej rozumieć siebie i świat. Gdyby Kilian pozostał w domu pod opieką matki, prawdopodobnie nigdy nie nauczyłby się radzić sobie z problemami ani nie zdobyłby życiowej mądrości. Motyw dorastania ukazuje więc, że dojrzewanie wiąże się z konfrontacją z przeciwnościami losu, popełnianiem błędów oraz wyciąganiem z nich wniosków. To właśnie te trudne doświadczenia czynią z Kiliana młodego mężczyznę, gotowego na kolejne wyzwania.
Bohater decyduje się opuścić dom rodzinny, ponieważ chce odnaleźć swojego ojca, Gedeona, którego nigdy nie miał okazji poznać. Chociaż nie ma żadnych osobistych wspomnień z nim związanych, traktuje go jako wzór do naśladowania i postać, wobec której czuje się zobowiązany. W miarę jak podróż trwa, Kilian zmaga się z własnymi błędami i obawami, wstydząc się tego, że mógł zawieść oczekiwania ojca. Ostatecznie jednak momentem jego wewnętrznej przemiany staje się akt przebaczenia – Gedeon nie tylko wybacza synowi błędy, ale także daje mu poczucie akceptacji. Dzięki temu Kilian może uwolnić się od ciężaru winy i zyskać wewnętrzny spokój. Motyw ojca podkreśla, jak istotna jest relacja między rodzicem a dzieckiem oraz jak duży wpływ ma ona na proces dorastania.
Bandyta podszywa się pod jego ojca, wprowadzając bohatera w błąd i manipulując nim dla własnych korzyści. Naiwny i pełen nadziei Kilian nie zdaje sobie sprawy, że pada ofiarą oszustwa, i przez pewien czas ślepo wykonuje polecenia Sambora. Dopiero gdy zaczyna dostrzegać rozbieżności w jego opowieściach oraz obserwować jego okrutne postępowanie wobec mieszkańców wiosek, uświadamia sobie, że został oszukany. Jest to bolesna, lecz niezwykle ważna lekcja dla bohatera, która pozwala mu wyciągnąć wnioski na przyszłość i nauczyć się ostrożności wobec ludzi. Ostatecznie Kilian postanawia naprawić swój błąd i przeciwstawia się oszustowi, co dowodzi jego przemiany oraz zdobytej dojrzałości.
Bohaterowie ci bez wahania stosują przemoc wobec innych ludzi, dążąc do własnych celów kosztem cierpienia innych. Ich działania są jednak jednoznacznie potępione w powieści, co sugeruje, że przemoc jest przedstawiana jako zło, któremu należy się przeciwstawiać. W opozycji do Sambora i Ursyna stoją bohaterowie pozytywni, tacy jak Gedeon i Wit. Motyw przemocy podkreśla więc moralne różnice między bohaterami oraz pokazuje, że prawdziwa siła leży nie w agresji, lecz w odwadze, mądrości i sprawiedliwości.
Aktualizacja: 2025-02-18 18:56:21.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.