Folwark zwierzęcy – podział zadań na farmie

Autorka opracowania: Marta Grandke. Redakcja: Aleksandra Sędłakowska.

George Orwell to autor powieści pt. „Folwark zwierzęcy”. To książka wydana po raz pierwszy w 1945 roku, opowiadająca o folwarku, którego mieszkańcy – zwierzęta gospodarskie – pod wpływem idei głoszonych przez knura Majora postanowiły zbuntować się przeciwko ludziom. Wierzyły, że mogą stworzyć nowy, sprawiedliwy świat, gdzie ich los będzie leżał w ich rękach. Po wypędzeniu pana Jonesa, dotychczasowego właściciela, zwierzęta przejęły zarządzanie gospodarstwem, ustanawiając równość i wspólnotę. Jednak z biegiem czasu ich demokracja przekształciła się w samolubną dyktaturę kierowaną przez knura Napoleona. To właśnie on przejął władzę i podporządkował sobie innych mieszkańców folwarku, wykorzystując ich do ciężkiej pracy dla własnych korzyści, z czasem zaczął wymieniać owoce ich wysiłku ludziom. Jednym z narzędzi, które mu w tym pomogły, był systematyczny podział zadań.

Folwark wymagał stałej pracy, aby mógł funkcjonować i dostarczać pożywienia jego mieszkańcom. Zwierzęta od lat czuły się wyzyskiwane przez pana Jonesa, który nakładał na nie wiele obowiązków, nie zapewniając im w zamian wystarczającej ilości jedzenia czy odpoczynku. Sytuacja ta była jednym z powodów, dla których zwierzęta zdecydowały się na rewolucję. Uważały, że dzięki własnym wysiłkom mogą stworzyć sprawiedliwszy system, w jakim każda praca będzie miała sens, a jej owoce będą równomiernie rozdzielane. Wcześniej to pan Jones zarządzał folwarkiem, przydzielał zadania parobkom i zwierzętom, a także nadzorował ich pracę. Po jego wypędzeniu konieczne stało się ustalenie nowego porządku, w tym podziału obowiązków gospodarskich.

Aby folwark mógł funkcjonować, konieczne stało się przydzielenie każdemu stworzeniu odpowiednich zadań. Zwierzęta wykonywały prace zgodnie ze swoimi zdolnościami i predyspozycjami. Konie i woły zajmowały się orką i transportem, krowy i kozy dostarczały mleka, owce i kury dbały o produkcję wełny i jaj, a psy pilnowały porządku. Świnie natomiast, jako najbardziej inteligentne, przejęły obowiązki organizacyjne. To one zajęły się planowaniem, podejmowaniem decyzji oraz nauką czytania i pisania, co dało im przewagę nad innymi zwierzętami. Dzięki temu zaczęły uznawać siebie za klasę wyższą, stopniowo przyznając sobie kolejne przywileje.

Podział obowiązków, w założeniach sprawiedliwy, z czasem zaczął się zmieniać na korzyść świń. Pod pretekstem konieczności zarządzania folwarkiem świnie pracowały coraz mniej, nadużywając jedzenia i picia (w tym alkoholu), jednocześnie wprowadzając zasady mające zmusić pozostałe zwierzęta do większego wysiłku. Napoleon, który stopniowo eliminował swoich przeciwników (np. Snowballa, świetnego wynalazcę), uczynił z podziału pracy narzędzie kontroli. Wyszkolił psy, a te stały się jego osobistą strażą i policją, oraz owce. Zadaniem tych drugich było powtarzanie haseł propagandowych. Świnia Squealer pełniła rolę rzecznika prasowego Napoleona, przekonując zwierzęta do jego racji.

W miarę upływu czasu zwierzęta zaczęły zauważać, że ich sytuacja wcale się nie poprawia, a wręcz staje się coraz gorsza. Pracowały więcej niż kiedykolwiek, wykonując nowe, coraz trudniejsze zadania, takie jak budowa wiatraka czy praca w kamieniołomie. Jednocześnie świnie zaczęły prowadzić wygodne życie, spały w łóżkach, jadły coraz lepiej i popadały w używki. Napoleon, jako nowy przywódca, przejął obowiązki dawnego właściciela folwarku, ale zamiast poprawić warunki życia zwierząt, jedynie zastąpił starego tyrana nowym - sobą. Był coraz bardziej bezwzględny, wykorzystywał mieszkańców folwarku i nie tolerował żadnej opozycji. Spotykał się z ludźmi, handlował z nimi i stopniowo przejmował ich styl życia. W końcu zaczął nawet chodzić na dwóch nogach i używać bata, symbolicznie stając się nową wersją pana Jonesa.

Podział zadań w folwarku nie był więc stały, ale zmieniał się stopniowo w taki sposób, by podporządkować słabsze zwierzęta woli Napoleona i jego popleczników. Początkowo wprowadzane zmiany wydawały się drobne, przez co mieszkańcy folwarku nie zauważali, jak systematycznie są oszukiwani. Dostawali coraz cięższe prace, podczas gdy świnie czerpały korzyści z ich wysiłków, żyjąc w luksusie. W ten sposób Orwell ukazał charakterystyczne dla totalitaryzmu mechanizmy kontroli i wykorzystywania społeczeństwa. Zwierzęta, mimo początkowej wiary w rewolucję i lepsze jutro, stały się ofiarami nowego systemu, który okazał się jeszcze gorszy niż poprzedni.


Przeczytaj także: Folwark zwierzęcy – dlaczego Boxer jest postacią tragiczną?

Aktualizacja: 2025-02-01 13:32:04.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.