Społeczeństwo Utopii z dzieła Morusa było zorganizowane na sposób, który stanowił zupełne przeciwieństwo angielskiego z czasów autora. Charakteryzowało się egalitarnością pod względem ekonomicznym, osiągniętą przez wspólnotę dóbr i nakaz pracy. Politycznie było to społeczeństwo demokratyczne, z systemem minimalizującym możliwość tyranii. Religijnie zaś Utopia była niezwykle tolerancyjna.
Spis treści
Społeczeństwo Utopii było kolektywne. Ekonomia opierała się na wspólnocie dóbr – nie istniał pieniądz, nie gromadzono dóbr materialnych. Handel odbywał się jedynie z mieszkańcami innych krain. Wszelkie potrzeby materialne obywateli były zabezpieczane przez państwo, a jedzenie pochodziło z publicznych magazynów lub wspólnotowych stołówek. Mieszkańcy otrzymywali przydział domów i ubrań. Żyli w społeczeństwie, które dążyło do maksymalnego egalitaryzmu. Kobiety i mężczyźni byli równi, a wszyscy mieszkańcy mieli identyczny poziom życia materialnego. Każdy obywatel miał obowiązek pracy – 6 godzin dziennie poświęconych pracy fizycznej na roli. Nawet urzędnicy pełnili ten obowiązek. Mieszkańcy miast co dwa lata rotacyjnie pracowali na wsi, a ci, którzy chcieli pozostać dłużej, mogli o to wystąpić. Obywatele mieli również dostęp do państwowej edukacji, jeżeli wykazywali odpowiednią inteligencję.
Związek małżeński był uważany za niezbędny w procesie emocjonalnego dorastania człowieka. Mężczyźni mogli go zawierać od 22. roku życia, kobiety od 18. Cudzołóstwo było karane zdegradowaniem do roli niewolnika. Podstawową komórką społeczną była rodzina składająca się z 40 członków. Grupa 30 rodzin wybierała spośród siebie przedstawiciela, zwanego Filarchem, który pilnował, aby nikt nie pozostawał bezczynny i reprezentował grupę politycznie.
Na każdych 10 Filarchów przypadał jeden Protofilarch, który razem z innymi pełnił funkcje senatu. Senat pełnił funkcje sądownicze oraz doradcze dla władcy. Utopianie mieli również księcia, który był wybierany na dożywotnią kadencję przez Filarchów. Książę mógł zostać odwołany, jeśli przejawiał tendencje do tyranii. Senat zbierał się co trzy dni na narady, w trakcie których odbywały się również sądy. Przepisy w Utopii były proste, a spory między obywatelami zdarzały się rzadko. Ustawy musiały być procedowane przez trzy dni, a w sprawach ważnych mogło zostać zwołane zgromadzenie ogólne mieszkańców wyspy. Zabronione były zgromadzenia publiczne poza senatem, aby zapobiec spiskom przeciwko republice.
W Utopii panowała wolność religijna, ale dopuszczano tylko te religie, które współgrały z dobrem społecznym. Zabroniony był ateizm oraz fanatyzm, który rozumiano jako nawracanie innych poprzez pomówienia i zwalczanie innych wyznań. Kapłani byli wybierani przez społeczność, nie wyróżniali się ubiorem, a jedynym atrybutem ich funkcji była woskowa świeca.
Przedstawione przez Morusa pomysły na społeczeństwo idealne mogą wydawać się dzisiaj radykalne, szczególnie próba stworzenia egalitarnego społeczeństwa, przypominającego komunizm. Należy jednak pamiętać, że „Utopia” była przede wszystkim krytyką stosunków społeczno-politycznych w Anglii czasów autora, potępieniem tyranii, wyzysku i społeczeństwa klasowego, a nie planem rzeczywistej utopii.
Aktualizacja: 2024-12-19 12:36:05.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.