Nowela „Sachem” Henryka Sienkiewicza została opublikowana w czasopiśmie „Słowo” w 1883 r. po powrocie autora z wyprawy do Ameryki Północnej. Głównym wątkiem jest występ cyrkowy tytułowego Indianina, który występuje ku uciesze niemieckich osadników.
Sachem swoją prezencją i występami ma sprawiać wrażenie uosobienia indiańskiego ducha, lecz w rzeczywistości jest jedynie produktem cyrkowej machiny, dostosowanym do oczekiwań białej publiczności. Jego wygląd, w tym egzotyczny strój i gesty, są celowo wystylizowane, by odpowiadać stereotypowemu obrazowi Indianina jako dzikiego i tajemniczego wojownika. Te cechy nie wynikają jednak z rzeczywistego dziedzictwa kulturowego Sachema, lecz z wykreowanej przez kolonizatorów iluzji, mającej przyciągnąć widzów. Sposób bycia Sachema odzwierciedla jego podporządkowanie komercyjnej roli. Występuje z perfekcyjnym opanowaniem, realizując swoją „misję” reprezentowania indiańskiej kultury w sposób, który odpowiada oczekiwaniom białych odbiorców. W jego zachowaniu brak jednak autentycznego związku z tym, co prezentuje. Nie wierzy w pieśni, które śpiewa (tę o zemście), ani w znaczenie symboli, które wykorzystuje – dla niego to tylko elementy spektaklu, środki do zarabiania na życie.
Wychowanie przez białych osadników pozbawiło Sachema możliwości głębszego zakorzenienia w kulturze swoich przodków. Choć jest przedstawiany jako ostatni Sachem, wódz Czarnych Węży, w rzeczywistości nie zna dogłębnie tradycji plemienia, nie rozumie duchowości, która niegdyś stanowiła podstawę życia jego ludu. Jego tożsamość jest wynikiem zewnętrznej kreacji, a nie autentycznej przynależności. Sachem staje się więc postacią tragiczną, zawieszoną między światem, z którego pochodzi, a tym, który go wychował. Reprezentuje zarówno kolonialne zawłaszczenie kultur rdzennych, jak i deformację ich tożsamości. W rzeczywistości jednak Sachem jest bardziej tworem kolonialnej wyobraźni niż autentycznym przedstawicielem swojego ludu. Jego występy są parodią dawnych obrzędów, a on sam staje się postacią odartą z prawdziwej przynależności.
Relacja Sachema z publicznością jest kolejnym ważnym aspektem jego charakterystyki. Widzowie cyrkowi oczekują od niego, że będzie „autentycznym Indianinem” – dzikim, egzotycznym, a jednocześnie podporządkowanym roli rozrywkowej. Sachem spełnia te oczekiwania, świadomie grając swoją rolę, choć wewnętrznie nie utożsamia się z tym, co prezentuje. Dla publiczności jego występy są widowiskiem, które nie ma głębszego znaczenia – dla Sachema zaś to jedyny sposób na przetrwanie w świecie, który całkowicie zdominował jego życie.
Aktualizacja: 2024-12-04 21:04:52.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.