Portret psychologiczny Lorda Jima

Autorka opracowania: Marta Grandke. Redakcja: Aleksandra Sędłakowska.

Joseph Conrad jest przede wszystkim znany jako autor powieści „Lord Jim”, która przedstawia życie tytułowego bohatera oraz kluczowe wydarzenia, które wpłynęły na jego osobowość. „Lord Jim” to nie tylko opowieść o przygodach marynarza w egzotycznych krajach, ale również dogłębny portret psychologiczny bohatera, postawionego w sytuacjach granicznych i zmuszonego do wyboru tego, co dla niego najważniejsze. W ten sposób Conrad stawia czytelnikom pytania o naturę ludzką i to, kim naprawdę jest człowiek.

Jim, syn pastora, wychował się w duchu określonych wartości moralnych, które były głęboko zakorzenione w religii jego rodziny. Jednak zamiłowanie do czytania popularnych powieści rozbudziło jego wyobraźnię, co ostatecznie skłoniło go do ucieczki z domu i zostania marynarzem – marzenie to w końcu zrealizował.

Conrad szczegółowo opisuje postać Jima, który kieruje się w życiu zasadami wyniesionymi z domu rodzinnego, ściśle związanymi z religią. Początkowo Jim jest przedstawiany jako osoba honorowa, moralnie niezłomna, wierna swoim wartościom i konsekwentnie je przestrzegająca. Jako marynarz jest godny zaufania, obowiązkowy i oddany swojej roli. Wydaje się, że w sytuacji krytycznej Jim nie zawiedzie i będzie gotów zginąć, aby nie zdradzić swoich ideałów.

Jednak wkrótce nadchodzi moment, który wystawia na próbę jego charakter i zasady. Jako pierwszy oficer na statku „Patna”, na którym płynie około ośmiuset pielgrzymów, Jim staje przed trudnym wyborem. Kiedy okręt uderza w niezidentyfikowany obiekt i zaczyna tonąć, załoga, uznając, że nie ma wystarczającej liczby łodzi ratunkowych dla wszystkich, decyduje się na cichą ucieczkę, pozostawiając pasażerów na pewną śmierć. Jim ma do wyboru: uciec razem z załogą lub pozostać na pokładzie i ostrzec pasażerów o grożącym im niebezpieczeństwie. W sytuacji granicznej Jim porzuca swoje zasady i, kierowany instynktem przetrwania, skacze do szalupy ratunkowej, ratując siebie, ale zostawiając pasażerów.

Jim postępuje w sposób nieoczekiwany, niezgodnie z wizerunkiem człowieka solidnego i odpowiedzialnego. Choć jego decyzja łamie marynarski etos, nie była ona podyktowana cynizmem czy wyrachowaniem, ale raczej instynktem przetrwania. Jim głęboko żałuje swojego czynu i przez resztę życia próbuje odzyskać utracony honor, co widać w jego działaniach w Patusanie, gdzie stara się postępować zgodnie ze swoimi dawnymi wartościami. Po śmierci syna wodza plemienia z Patusanu, Jim zdaje sobie sprawę, że nie może dalej uciekać przed swoim losem i oddaje się w ręce wodza, by zadośćuczynić za swoje winy. W ten sposób stara się naprawić wyrządzone krzywdy i odzyskać honor, świadomy swoich błędów i niezgodności między deklaracjami a postępowaniem.

Jim jest postacią trudną do jednoznacznego określenia. Jego moralność ściera się z instynktem przetrwania, który jest naturalną cechą człowieka. Nawet bliscy mu ludzie, jak Marlow, nie potrafią go w pełni zrozumieć, uważając Jima za osobę niejednoznaczną. W Jimie trwa wewnętrzna walka między instynktami a wartościami wpojonymi przez ojca. Wola przeżycia często jest sprzeczna z zasadami moralnymi, co Jim boleśnie odkrywa.

Portret psychologiczny Jima jest więc skomplikowany, ukazujący różne aspekty ludzkiego życia – chęć przetrwania, moralność i przekonania. Conrad stworzył postać bogatą psychologicznie, wiarygodną i głęboką, z którą czytelnik może się utożsamiać.


Przeczytaj także: Lord Jim – plan wydarzeń

Aktualizacja: 2024-08-27 12:10:18.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.