Autorką opracowania jest: Marta Grandke.

Michaił Bułhakow to rosyjski autor znany przede wszystkim jako twórca powieści „Mistrz i Małgorzata”. Akcja tego utworu osadzona jest w Moskwie lat trzydziestych ubiegłego wieku i opowiada o wydarzeniach, jakie rozgrywają się w mieście po tym, jak przybywa do niego sam szatan Woland ze swoją świtą. Miasto jest głównym tłem dla rozgrywających się działań bohaterów takich jak Woland, Mistrz czy Małgorzata. Autor zawarł jednak też w swoim tekście opisy natury, które są bardzo znaczące dla interpretacji dzieła oraz jego wydźwięku.

Natura jest integralną częścią opisywanych przez Bułhakowa wydarzeń. Towarzyszy bohaterom na wiele sposobów. Na przykład Jeruszalaim skąpane jest w słońcu, kiedy następuje wydanie wyroku na Jeszuę Ha-Nocri, a po jego egzekucji rozpętuje się gwałtowna burza, świadcząca o tym, że w przyrodzie rozegrało się coś wbrew temu, co właściwe. Słońce dręczy też swoim skwarem prześladowców Jeszui, jakby wiedząc, że czynią oni okrutne zło. Przyroda oddaje zatem atmosferę opisywanych przez autora wydarzeń. Wschody i zachody słońca to znaczące momenty, w których dzieje się wiele ważnych wydarzeń.

Noc to pora działalności zła - Berlioz ginie po zachodzie słońca, po wysłuchaniu opowieści Wolanda, nocą Małgorzata wyrusza też na bal do szatana, smarując wcześniej swoje ciało specjalnym kremem. Bohaterka podziwia także księżyc wiszący wówczas na niebie, który jest świadkiem wszystkiego, co dzieje się w ciemnościach. Noc to także pora, kiedy pojawiają się na ulicach Moskwy wampiry, towarzyszące Wolandowi w czasie jego wizyty i dopiero świt wraz z pianiem koguta je przegania. Zło zatem przypisane jest nocy i wtedy zyskuje ono największą moc. W ciemnościach dzieją się rzeczy często straszne.

Zjawiska pogodowe, takie jak burza, towarzyszą też postaciom w Moskwie. Ulewa rozpoczyna się, gdy Warionucha próbuje dostarczyć depesze. Tak gwałtowne wydarzenia tuszują niektóre z rzeczy, jakie dzieją się, tak jak uprowadzenie Warionuchy. Nikt wówczas nie zwraca bowiem uwagi na to, co się dzieje na ulicach, wszyscy kryją się przed burzą, a towarzysze szatana mogą swobodnie działać. Natura w jakiś sposób zatem im sprzyja. Burza nadciąga też, gdy bohaterowie mają opuścić Moskwę. Przyroda dzięki temu oczyszcza się, deszcz spłukuje z ulic to, co niewłaściwe, niepożądane. Może ona też odzwierciedlać stany emocjonalne i uczucia, jakie towarzyszą bohaterom powieści Bułhakowa.

Jak widać, przyroda i zjawiska pogodowe mają ogromne znaczenie na wydarzenia w powieści i wpływają na ich odbiór oraz interpretację. Dane sytuacje znajdują w dziele Bułhakowa swoje odzwierciedlenie w naturze, jej zachowaniu i wpływie na człowieka. Przyroda zatem monitoruje to, co dzieje się wśród bohaterów, a następnie jest tego odbiciem, czego przykładem będzie na przykład burza rozpętująca się po ukrzyżowaniu Jeszui Ha-Nocri.


Przeczytaj także: Mistrz i Małgorzata - czas i miejsce akcji

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.