Jedną z najbardziej znanych powieści autorstwa Edmunda Niziurskiego jest ta zatytułowana „Sposób na Alcybiadesa”. Opowiada ona historię czterech przyjaciół z klasy ósmej A, którzy szukają sposobu na nauczycieli, by zdawać do następnej klasy przy jak najmniejszym wysiłku. W książce przeplatają się ze sobą różne wątki, łączące się ostatecznie w szkolną historię narratora opowieści, czyli Marcina Ciamciary.
Spis treści
Wszystkie opowieści sprowadzają się przede wszystkim do ciekawych losów klasy ósmej A. W pewnym momencie pedagodzy odkryli bowiem rażące braki w wiedzy wśród uczących się w niej chłopców. Wcześniej zdali do kolejnej klasy dzięki pobłażliwości, jaką okazywali im nauczyciele, ponieważ ich wychowawczyni, pani Lilkowska, musiała zrezygnować z pracy z powodu załamania nerwowego. Na egzaminach z kolei ściągali lub mieli szczęście w doborze zadań i tematów wypracowań. Po pewnym czasie kolejny nauczyciele odkrywali jednak ogromne zaległości klasy i w związku z tym rozpoczęli surowe i wzmożone działania. Starsi uczniowie dostrzegli zaniepokojenie w gronie pedagogicznym i nakazali klasie ósmej A uspokoić sytuację. To właśnie dlatego Zasępa, Ciamciara, Pędzel i Słaby poszukiwali sposobów na nauczycieli.
Główni bohaterowie powieści to czwórka chłopców, którzy przyjaźnią się ze sobą. To Zenon Zasępa, Marcin Ciamciara, Słabiszewski oraz Józio Pędzelkiewicz. Trzymają się oni ze sobą i razem szukają sposobu na Alcybiadesa i innych nauczycieli. Tworzą zgraną ekipę, którą najczęściej przewodzi Zasępa. To on inicjuje pomysł na kupno sposobu. Chłopcy często przebywają w Wędzarni oraz w Obserwatorium na terenie szkoły. Cała czwórka niezbyt chętnie spędza czas na nauce, wolą zdecydowanie inne aktywności. Chłopcy mają odmienne charaktery, na przykład Zasępa jest przywódczy, Ciamciara wrażliwy, a Słaby silny. Ich osobowości dobrze się uzupełniają.
Wątek klasy ósmej A i czwórki przyjaciół łączy się w opowieści o poszukiwaniu sposobu na Alcybiadesa. Chłopcy są przekonani, że każdy pedagog ma swój słaby punkt i że starsze klasy doskonale wiedzą, jak to wykorzystać. Sądzą, że istnieją opracowane sposoby na radzenie sobie z nauczycielami. Chłopcy uciekają się do różnych działań, by zdobyć informacje na ten temat, na przykład oszukują Kickiego czy uprowadzają w trakcie próby Szekspira. Ostatecznie stać ich jednak tylko na zakupienie sposobu na poczciwego Alcybiadesa, starego nauczyciela historii. Kupują go i próbują wdrożyć w życie. Ostatecznie udaje im się to i Alcybiades zawiera z nimi przymierze. Chłopcy sądzą, że sprytnie oszukują nauczyciela, ale okazuje się, że szczerze go lubią i zaczynają chętnie przyswajać wiedzę historyczną.
Jedną z najważniejszych postaci w powieści jest tytułowy Alcybiades, za którym kryje się profesor historii, Tymoteusz Misiak. To starszy człowiek, kawaler, którego dyrektor szkoły chętnie by kimś zastąpił. Jest on bardzo dobroduszny i łagodny, dlatego sposób na niego jest najtańszy i chłopców stać na jego zakup. Gdy klasa ósma A zaczyna się zmieniać, początkowo popada w oszołomienie, ale szybko okazuje się, że elastycznie przystosowuje się do nowych warunków i proponuje klasie triumwirat. Wraz z zainteresowaniem uczniów historią Alcybiades wyraźnie odżywa i młodnieje. Czuje, że dzięki tej klasie odniósł triumf pedagogiczny. Alcybiades jest pedagogiem dobrym, który pragnie, by jego podopieczni szczerze interesowali się omawianymi zagadnieniami, dlatego cieszy go entuzjazm chłopców i zachęca ich do rozwijania pasji.
Ponieważ cała akcja dzieje się w szkole, to pojawia się zatem też w powieści wątek edukacji. Autor pokazuje szkołę, w której uczyli się tylko chłopcy i która miała jedenaście klas. W czasie opisywania ich perypetii pisarz zdradza też wiele szczegółów odnośnie tego, jak edukowano dzieci w poprzednim wieku. Stanowi to interesujące świadectwo tych minionych już czasów i może pokazywać współczesnym czytelnikom, jak kiedyś wyglądała szkoła.
Aktualizacja: 2023-10-18 12:46:33.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.