Edmund Niziurski to autor jednej z najbardziej znanych powieści polskich dla dzieci i młodzieży, która nosi tytuł „Sposób na Alcybiadesa”. Pisarz opowiada w niej o losach paczki czterech przyjaciół, którzy szukają sposobu na obejście swoich szkolnych pedagogów i swobodną promocję do następnej klasy. Jednym z głównych bohaterów oraz narratorem powieści jest Marcin Ciamciara, który zaczyna wspominać przytoczone wydarzenia już po zdanej maturze.
Marcin Ciamciara, znany wśród kolegów jako Ciamcia, opowiada o wydarzeniach z czasów ósmej klasy, kiedy razem z przyjaciółmi – Zasępą, Słabym i Pędzelkiewiczem – przeżywał różne szkolne perypetie. Ich problemy wynikały z kiepskiego poziomu wiedzy, który prowadził do licznych niepowodzeń w szkole. Doszło do sytuacji, gdy klasie A zaczął grozić brak promocji na następny rok edukacji. Jednak spryt chłopców oraz ich niezgoda na porażkę zmotywowały ich do szukania sposobów na radzenie sobie z nauczycielami. Kiedy w ich ręce trafia „sposób na Alcybiadesa”, metoda mająca pomóc w obłaskawieniu nauczyciela historii, w ich życiu zaczynają się zmiany. Tytułowy „sposób” staje się symbolem młodzieńczego sprytu, kombinatorstwa i potrzeby radzenia sobie z wyzwaniami szkolnymi na własnych zasadach.
Marcin żyje w relatywnie dobrych warunkach dzięki pracy ojca na stanowisku dyrektora. Jego sytuacja materialna nie wpływa jednak na relacje z rówieśnikami – przyjaźń z Zasępą, Słabym i Pędzelkiewiczem opiera się na wspólnych zainteresowaniach oraz psotach. Razem tworzą paczkę, która nie tylko szuka łatwych sposobów na naukę, ale także często prowokuje nauczycieli, jak choćby wychowawczynię, panią Lilkowską. Szczególne więzi Ciamciara ma z Zasępą, którego ceni za filozoficzne podejście i szerokie horyzonty. Razem przeżywają zarówno przygody, jak i kłopoty, co buduje między nimi silną więź przyjaźni.
Ciamciara jest postacią o szerokim spektrum zainteresowań. Choć jego priorytety są typowe dla chłopców w jego wieku – woli rozrywkę niż naukę – to jednocześnie wykazuje pewne talenty, jak zdolność do rymowania czy pisania wierszy. Te umiejętności, choć często ukrywane, wskazują na jego artystyczną duszę i indywidualne spojrzenie na świat. Przykład z lekcji chemii, gdzie przypadkowo wyprodukował gaz piorunujący, świadczy o jego roztargnieniu, ale też kreatywności i wynikającej z niej chęci eksperymentowania. Marcin potrafi również pomóc innym, czego dowodem jest współpraca z Wątłuszem Pierwszym przy pisaniu wiersza. Mimo beztroskiego podejścia do nauki, widać w nim wrażliwość i twórcze zacięcie.
W miarę rozwoju wydarzeń, Marcin pokazuje, że jest nie tylko figlarzem, ale także osobą wrażliwą i troskliwą. Gdy klasa ósma A zostaje poproszona o oprowadzenie wycieczki z Ełku po Warszawie, Ciamciara martwi się, że ich nieprzygotowanie narazi Alcybiadesa na kompromitację. Obawy te wpływają na jego sny – w koszmarze widzi nauczyciela zwolnionego i umierającego z powodu zawodu, jaki sprawiła mu klasa. To silne poczucie winy ujawnia, że Marcin nie jest obojętny wobec swoich działań i boi się ich konsekwencji. Jego uczucia wobec Alcybiadesa zyskują na znaczeniu, gdy zaczyna postrzegać go jako kogoś, kogo warto chronić.
Marcin, mimo początkowych trudności z nauką, wykazuje się dużą elastycznością i zdolnością do szybkiego przyswajania wiedzy. Stosowanie „sposobu na Alcybiadesa” przynosi nieoczekiwane efekty – chłopak zaczyna nasiąkać wiedzą historyczną. Podczas oprowadzania wycieczki opowiada z pasją o ważnych wydarzeniach, takich jak czarna procesja czy zawarcie dekretu. Robi to bez przygotowania, co świadczy o jego zdolności do improwizacji i inteligencji. Humor i swoboda, z jaką przedstawia historie, sprawiają, że inni go słuchają z zainteresowaniem. Przykład Marcina pokazuje, że nawet niechętny uczeń może zdobyć wiedzę, jeśli jest odpowiednio zmotywowany.
Ciamciara nie boi się podjąć ryzyka, aby chronić Alcybiadesa przed kompromitacją. Gdy obawia się, że klasa ośmieszy nauczyciela przed dyrektorem i gośćmi z Ełku, decyduje się osobiście ostrzec profesora. To akt odwagi, który wymaga od Marcina przyznania się do stosowania „sposobu”. Alcybiades, choć początkowo sceptyczny wobec opowieści chłopca, w końcu docenia starania swojej klasy. Zachowanie Marcina pokazuje, że potrafi on przełamać własne lęki, by działać w interesie innych, nawet jeśli wiąże się to z narażeniem na konsekwencje.
Marcin Ciamciara jest złożoną postacią, która łączy w sobie cechy typowego nastolatka – beztroskę, figlarność i bunt – z wrażliwością oraz inteligencją. To jego perspektywa pozwala czytelnikowi zanurzyć się w wydarzeniach powieści i lepiej zrozumieć zarówno relacje między uczniami a nauczycielami, jak i wewnętrzne przemiany bohatera. Dzięki swojej narracji, pełnej humoru i refleksji, Marcin staje się postacią autentyczną, bliską czytelnikom, a jego historia nabiera uniwersalnego wymiaru.
Aktualizacja: 2024-11-18 21:05:18.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.