Król Edyp - bohaterowie

Autorka charakterystyk bohaterów: Adrianna Strużyńska.
Autor Sofokles

Edyp jest dorosłym mężczyzną, mężem Jokasty oraz ojcem Eteoklesa, Polinejkesa, Antygony i Ismeny. Sprawuje urząd króla Teb. Czytelnik poznaje jego przeszłość i pochodzenie stopniowo, dzięki opowieściom Edypa oraz innych bohaterów. Okazuje się, że jest synem Lajosa i Jokasty. Po narodzeniu, rodzice kazali go wynieść w góry na pewną śmierć, ponieważ Lajosowi w młodości przepowiedziano śmierć z rąk własnego syna.

Edyp ocalał tylko dzięki litości sługi, który miał wykonać rozkaz Lajosa. Tebański parobek oddał dziecko posłańcowi z Koryntu, dzięki czemu Edyp wychował się, jako syn Polybosa i Merope. Gdy Edyp dorósł, wyrocznia przepowiedziała mu, że zabije ojca oraz będzie dzielił łoże z matką. Chcąc uniknąć tragicznego losu, udał się na tułaczkę. Przez przypadek zabił jednak swojego biologicznego ojca - Lajosa. Gdy dotarł do Teb, okazało się, że miasto prześladuje Sfinks. Stwór mordował ludzi i nie chciał odejść, dopóki ktoś nie rozwiąże jego zagadki. Dokonał tego Edyp, który otrzymał od Kreona tron i Jokastę za żonę.

Król Teb jest dobrym władcą, w każdej sytuacji myślącym o swoich poddanych. Tragedie, które go spotykają, są niezasłużone. Edyp jest sprawiedliwy, szlachetny i uczciwy. Stara się podejmować mądre decyzje. Zrezygnował z przywilejów królewskiego syna, aby nie dopuścić do wypełnienia się przepowiedni. Dzięki swojej inteligencji, zdołał rozwikłać zagadkę Sfinksa. Gdy nadeszły klęski i choroby, miał nadzieję, że ponownie uda mu się ocalić Teby.

Edyp nie jest jednak pozbawiony skazy. Często wpada w gniew, działa impulsywnie. Szybko ocenia sytuację, zdarza mu się działać bez zastanowienia. Skutkiem takiego postępowania jest konflikt z Kreonem i wygnanie Tyrezjasza, który mówił prawdę. Sytuacja Edypa wzbudza współczucie. Wypełniając swoje przeznaczenie, nie działał celowo, ale wręcz przeciwnie, za wszelką cenę starał się zapobiec przepowiedni. Jego największym przewinieniem była chęć ucieczki przed wyrokami boskimi. Edyp popełnił grzech pychy, uważając że jest w stanie zmienić wolę bogów. Nie spotkała go jednak kara, a jedynie nieuchronne wypełnienie losu. Nad Edypem ciążyło fatum, dlatego jego decyzje nie miały żadnego wpływu na bieg wydarzeń. Stał się marionetką w rękach bogów.

Oprócz Edypa, najważniejszą bohaterką tragedii jest Jokasta. Jej pierwszym mężem był Lajos, któremu urodziła syna. Dziecko zostało jednak wydane na pewną śmierć, aby nie dopuścić do dopełnienia się przepowiedni. Edyp został jednak uratowany, co doprowadziło do tragedii. Splot wypadków doprowadził do powrotu syna Jokasty do Teb. W nagrodę za rozwiązanie zagadki Sfinksa, Edyp otrzymał od Kreona tron i rękę Jokasty.

Kobieta poślubiła więc własnego syna i urodziła mu dzieci. Świadomość, że przepowiednia się wypełniła, doprowadziła Jokastę do rozpaczy. Kobieta popełniła samobójstwo, ponieważ nie potrafiła poradzić sobie z grzechem, w którym żyła. Jokasta jest mądra i opanowana, potrafi uspokoić Edypa w chwilach, gdy wpada w gniew i traci rozum. Stara się zachować spokój na dworze. Kiedy powoli uświadamia sobie, do czego doszło, chce powstrzymać Edypa od poznania prawdy.

W utworze pojawia się również stary ślepiec Tyrezjasz. Jest tebańskim wróżbitą, który służył miastu jeszcze za czasów Lajosa. Jest roztropny, domyśla się, jakie konsekwencje może mieć poznanie prawdy przez Edypa. Nie chce więc nic powiedzieć, mimo że wie, kto jest mordercą Lajosa. Dopiero sprowokowany oskarżeniem o spisek, wyznaje prawdę. Nie robi jednak tego w tak dobitny sposób, aby Edyp od razu zrozumiał swoje położenie. Tyrezjasz stara się uchronić go przed zgubą.

Ważną rolę odgrywa też Kreon, brat Jokasty. Jest rozsądny i próbuje udowodnić swoją niewinność przed Edypem, który oskarżył go o spisek. Niesłusznie staje się obiektem gniewu króla Teb. Ma nadzieję na rozwiązanie konfliktu, za pomocą swojej siostry. W ostatecznym rozrachunku okazuje się najbliższą i najbardziej zaufaną osobą dla Edypa. To jemu powierzył pod opiekę swoje dzieci. W tragedii pojawiają się również Kapłan, Chór, Posłaniec z Koryntu, Sługa Lajosa oraz Posłaniec domowy. W ostatniej scenie obecne są córki Edypa - Antygona i Ismena, które nie zabierają jednak głosu.


Przeczytaj także: Przyczyny klęski Edypa

Aktualizacja: 2022-10-03 15:19:11.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.