Kronika Galla Anonima to tekst noszący znamiona panegiryku. Oznacza to, że zawiera w sobie pochwałę dla przedstawionych na jego łamach władców. Robi to jednak na sposób szczególny dla średniowiecza, mianowicie przyrównuje ich czyny do obrazu idealnego chrześcijańskiego władcy. Tym samym Gall Anonim daje swoim współczesnym czytelnikom wgląd w sposób myślenia ówczesnych ludzi o swoich rządzących. Analizując tekst Kroniki, możemy zatem przekonać się, jakimi cechami według autora powinien charakteryzować się dobry władca.
Postaciami idealizowanymi przez Galla Anonima na łamach jego dzieła są dwaj władcy Polski z rodu Piastów - Bolesław Chrobry i Bolesław II Krzywousty. Spoglądając na zapisane przez mnicha dokonania tych dwóch potomków Mieszka, widzimy, iż głównym atutem króla pozostaje odwaga oraz waleczność. Gall Anonim nie wzdryga się opisać rozszerzania granic poprzez podboje na sąsiadach, bardziej chodzi mu jednak o waleczność względem najeźdźców. Bolesław Chrobry opisany jest przez niego jako niezmordowany obrońca granic, człowiek, który przedkłada bezpieczeństwo poddanych nad bogactwo i wygody.
Zarazem obaj Piastowie potrafią rzucić się w wir najcięższej walki, jeżeli tylko ich rycerze poczynają dawać pola swoim wrogom. Są więc również niezwykle sprawni w wojennym rzemiośle. Krzywousty jest wręcz opisany jako człowiek, który gardzi używkami, a znajduje upodobanie jedynie w trenowaniu rycerskiej stuki oraz polowaniach. Tak potężny mocarz musi być jednak zdolny do miłosierdzia nakazanego przez chrześcijaństwo. Pozostawienie przy życiu zdrajców przez Chrobrego, za namową jego żony, jest typowym aktem łaski godnym prawdziwego monarchy chrześcijańskiego.
Przymioty ciała muszą iść dla Galla Anonima razem z przymiotami ducha. Toteż dobry władca to obrońca wiary, gorliwy w chrystianizacji pogan i nauczaniu o Bogu swoich poddanych. Potwierdza to opis budowania kościołów oraz pomocy w misji św. Wojciecha. Co więcej, mnich podkreśla szlachetność w oddawaniu szacunku dla dostojników kościelnych. Na tym jednak nie kończy. Król to również sędzia swojego narodu. Musi być więc sprawiedliwy, mieć czas na uczciwe sądzenie i traktowanie poważnie każdej sprawy. Bolesław Chrobry miał niejako właśnie takim być, z powagą traktują nawet sprawy wnoszone mu przez wieśniaków. Sprawiedliwość idzie przy tym w parze z mądrością. Chrobry słucha więc dobrych rad małżonki, wysyła w państwo swoich namiestników i dzięki temu je umacnia. Przy tym nawet na łożu śmierci byłby zdolny do poświęcenia wszystkiego dla dobra potomnych.
Analizując przytoczone fragmenty, możemy dojść do wniosku, że idealny władca według Galla Anonima znacząco różni się od wizji króla, którą utrwaliły późniejsze wieki. Jest to bowiem człowiek, który swoje talenty oraz cały majestat władzy wykorzystuje dla dobra ludzi, którymi rządzi. Bliżej mu więc do namaszczonego przez Boga męża opatrznościowego niż jakiegoś satrapy, tyrana. Pamiętać jednak należy, że Gall Anonim popełnił tutaj panegiryk oparty o obraz wyidealizowanego władcy - rzeczywistość była zapewne o wiele mniej chwalebna, od słów mnicha. Niemniej nawet w XI wieku władzę rozumiano jako służbę społeczności, często jedynie zapominano o tej pięknej myśli.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.