„Lew, czarownica i stara szafa” to powieść stworzona przez Clive’a Staplesa Lewisa i stanowi ona początek cyklu „Opowieści z Narnii”. W dziele tym zawarte są przygody czwórki rodzeństwa Pevensie - Piotra, Zuzanny, Edmunda i Łucji, którzy pewnego dnia dzięki starej szafie trafiają do magicznej krainy zwanej Narnią. Nie jest ona jednak wolna od swoich kłopotów - rządzi nią bowiem okrutna i zła Biała Czarownica, która sprowadziła na Narnię wieczną zimę i bezlitośnie ściga swoich przeciwników. W powieści Lewisa wyróżnić można kilka najważniejszych wątków, wokół których skupia się akcja powieści.
Spis treści
Najważniejsze wątki w powieści „Lew, czarownica i stara szafa” to:
Akcja powieści osadzona jest na fundamencie wątku odkrycia przez dzieci niezwykłej krainy. To on stanowi przyczynek do opisywania dalszych wydarzeń, jakie Lewis zawarł w swoim dziele. Eksploracja magicznego nieznanego i odkrytego przypadkowo miejsca to jeden z najbardziej popularnych motywów, jakie są znane w literaturze fantasy. Piotr, Zuzanna, Edmund i Łucja stopniowo odkrywają więc Narnię, jej mieszkańców oraz zasady rządzące tą krainą. Szybko okazuje się też, że ich wizyta przeradza się w coś większego i jest spełnieniem niezwykłej przepowiedni, dzięki której Narnia ma zostać wyzwolona spod rządów fałszywej królowej.
W Narnii zawarta jest klasyczna walka dobra ze złem, które w tym przypadku uosabiane jest przez Białą Czarownicę. Objęła ona tron Narnii, mimo iż nie jest prawowitą władczynią tej krainy. Jej rządy są okrutne i niesprawiedliwe. Władza Białej Czarownicy jest więc symbolicznym przedstawieniem rządów totalitarnych, a wątek ten pokazuje, jak wygląda rzeczywistość w miejscu, w którym władza jest autorytarna, opiera się na przemocy i nie uznaje żadnej krytyki.
Rodzeństwo Pevensie ma być przyszłymi władcami Narnii, jednak jedno z nich okazuje się być zdrajcą. Jest to Edmund, który nakarmiony został ptasim mleczkiem Białej Czarownicy i przechodzi na jej stronę. Edmund uosabia wszystkich ludzi, których skusił system totalitarny, obiecujący im niezliczone przywileje. Ostatecznie jednak chłopiec boleśnie przekonuje się o tym, że reżim jest okrutny nawet wobec wiernych sobie poddanych. Wątek Edmunda jest także opowieścią o synu marnotrawnym i jego nawróceniu. Chłopiec bowiem ostatecznie walczy w bitwie za Aslana i zostaje jednym z władców Narnii.
W „Lwie, czarownicy i starej szafie” pojawia się także wątek powrotu prawowitego, dobrego władcy, który musi wyzwolić krainę spod wpływu despoty, którzy rządzi nią pod jego nieobecność. Aslan jest tu uosobieniem dobra, a jego powrót wyczekiwany jest przez wszystkich mieszkańców Narnii.
W powieści „Lew, czarownica i stara szafa” pojawia się częsty w literaturze fantasy motyw epickiej walki dobra ze złem, w której dobro zwycięża. Starcie to ma wymiar duchowy, w którym obie strony starają się pozyskać swoich zwolenników, jak i fizyczny. Ma bowiem miejsce ogromna bitwa między poplecznikami Białej Czarownicy, a zwolennikami Aslana. Walkę oczywiście wygrywa dobro, które góruje nad złem i pokazuje, że jego triumf i władza były tylko chwilowe. Dobro bowiem ostatecznie zawsze zwycięża.
Clive Staples Lewis opisuje magiczną krainę, Narnię, która może być odbiciem prawdziwego świata, w którym wcześniej żyją bohaterowie powieści. Narnia - podobnie jak Europa XX wieku - także jest targana licznymi konfliktami, w których dobro walczy ze złem. Bitwa w Narnii, w której rozstrzygają się losy świata porównywana być może do wojen, jakie toczyły się w Europie i w których część państw próbowała bronić się przed wpływami ustrojów totalitarnych.
W powieści pojawiają się wielokrotnie wątki związane z przyjaźnią, miłością oraz poświęceniem dokonywanym w ich imię. Pan Tumnus ostatecznie nie wydaje Łucji Białej Czarownicy, rodzeństwo za to chce odnaleźć go i uwolnić z więzienia. Piotr, Zuzanna i Łucja wybaczają Edmundowi zdradę i robią wszystko, by brat do nich powrócił. Z kolei wątek Aslana pokazuje, że lew jest nie tylko symbolem dobra, ale także ostatecznego poświęcenia. Oddał on bowiem swoje życie, by ocalić zdrajcę Edmunda i wyrwać Narnię ze szponów Białej Czarownicy. Postać Aslana porównywana bywa do Chrystusa. Podobnie jak Jezus, lew poświęcił się za innych i zginął za zbrodnie, których nie dokonał. Aslan także zmartwychwstał, by ostatecznie przegonić zło ze świata, którym włada.
„Lew, czarownica i stara szafa” to więc powieść, w której pojawia się wiele wątków charakterystycznych dla gatunku, jakim jest fantasy. Lewis stworzył opowieść o magicznej kranie, która zdaje się być odbiciem rzeczywistego świata i w którym toczy się walka między dobrem a złem, co może być odbiciem sytuacji ze świata rzeczywistego. Na takich fundamentach osadzona jest historia czwórki rodzeństwa, która nagle musi poradzić sobie w zupełnie nowym świecie, którego istnienia nawet wcześniej nie podejrzewała.
Aktualizacja: 2022-09-05 18:24:42.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.