Ludzie w życiu kierują się różnymi postawami, które wpływają na ich sposób funkcjonowania w świecie. Niektórzy z nich przyjmują śmiałą postawę i odważnie zdobywają świat, inni zaś są skromni i nie oczekują od swojego otoczenia niczego. Są to dwa skrajnie różne sposoby przechodzenia przez życie i dają one zupełnie inne efekty. Zastanowić się więc można, która z tych postaw jest dla człowieka korzystniejsza - śmiałość, czy może raczej skromność? Przykłady każdej z nich odnaleźć można bez trudu w dziełach literackich, bohaterowie przyjmują zróżnicowane postawy i przy ich pomocy próbują osiągać swoje cele. Przykłady tego odnaleźć można w takich dziełach jak „Dziady” Adama Mickiewicza czy „Makbet” Williama Szekspira.
W przypadku dramatu „Dziady” cz. III autorstwa Mickiewicza czytelnik może zaobserwować przedstawienie zarówno śmiałej, jak i skromnej postawy bohaterów wobec rzeczywistości. Śmiałość jest cechą, którą charakteryzuje się główny bohater dramatu, czyli Konrad. W Wielkiej Improwizacji staje się on bowiem samozwańczym duchowym przewodnikiem narodu i chce dobrowolnie wziąć na siebie jego cierpienia, by następnie zbawić swoją ojczyznę. Jest to zadanie, którego nikt Konradowi nie zleca, sam uznaje, że jest osobą, która najlepiej nadaje się do jego wypełnienia. Uważa się on bowiem za jednostkę wybitną i wyjątkową, przepełnioną talentem i geniuszem.
W swojej opinii został on wybrany do czynienia rzeczy wielkich, takich jak bycie zbawicielem narodu. Konrad śmiało przejmuje ważne role i stawia się na czele całego społeczeństwa, sądząc, że jest jedyną osobą, która zdolna jest je uratować. Jego śmiałość sięga jednak jeszcze dalej. Konrad uznaje się bowiem za kogoś równego niemal Bogu, żąda, by ten oddał mu władzę na rzędem dusz i domaga się udzielenia odpowiedzi na wiele pytań. Gdy Bóg milczy, Konrad posuwa się niemal do bluźnierstwa, przez co jest o włos od zgubienia swojej nieśmiertelnej duszy. Śmiałość Konrada zostaje więc przez Stwórcę ukarana - nie odpowiada on na jego wezwanie i zostawia Konrada samotnego i sfrustrowanego.
Z kolei skromność innego bohatera zostaje przez Boga nagrodzona. Wyróżnia on bowiem swojego wiernego sługę, księdza Piotra. Służy on bowiem Stwórcy bez żadnych zastrzeżeń, pokornie wypełnia jego zadania i nie domaga się od niego wyjaśnień. Ksiądz Piotr wie bowiem, że nie jest kimś równym Stwórcy i nie ma prawa się od niego niczego domagać. Zdaje sobie sprawę, że jedyne, co jest jego udziałem, to pokorne wypełnianie woli Boga, bez oczekiwania niczego w zamian. Jego skromna postawa jest odwrotnością postępowania Konrada. Dlatego też ksiądz Piotr zostaje przez Boga nagrodzony. Zsyła on mu profetyczne wizje, w których ujawnia zakonnikowi dalsze losy Polski, udziela mu odpowiedzi, których żąda bezradnie Konrad. W „Dziadach” to postawa skromna przynosi więc księdzu więcej korzyści, niż Konradowi jego buta i żądania.
Innym przykładem bohatera, który został ukazany za swoją śmiałość, jest Makbet z dramatu Williama Szekspira. Makbet pewnego dnia, wracając z pola bitwy, spotkał trzy wiedźmy, które pozdrowiły go mianem króla Szkocji. Makbet początkowo jest zdziwiony przepowiednią, jednak wkrótce pod wpływem żony postanawia pomóc jej się spełnić. Zawiązuje on intrygę, w wyniku której ginie król Szkocji, Dunkan, a Makbet przejmuje jego tron.
Można więc powiedzieć, że bohater śmiało sięgnął po to, co w jego opinii należało mu się ze względu na przepowiednię wiedźm. Nie czekał, by sprawdzić, czy spełni się ona sama z siebie, tylko powziął działania, których celem miało być zdobycie tronu Szkocji. Okazało się jednak, że właśnie ta śmiałość go zgubiła. Makbet zaczął bowiem cierpieć z powodu popełnionej zbrodni, dopadły go wyrzuty sumienia i rozwinęła się u niego silna paranoja. Nieustannie podejrzewał, że ktoś planuje zamach na niego, by odebrać mu władzę. Zaczął też cierpieć z powodu halucynacji, koszmarów, a w późniejszym etapie bezsenności. Nie był w stanie odpocząć, nieustannie żył w atmosferze strachu i niepokoju.
Jego śmiałość w zdobywaniu tronu sprawiła więc, że Makbet zgubił sam siebie. Koniecznie chciał, by przepowiednia trzech wiedźm spełniła się i wziął sprawę we własne ręce. W efekcie doprowadził to okrutnej zbrodni, która położyła się cieniem na jego życiu i sprawiła, że już do jego końca Makbet nie zaznał spokoju. Na dodatek został pokonany i zabity, dokładnie tak, jak się tego obawiał. Śmiałość była więc początkiem końca losów Makbeta. Przyniosła mu ona jedynie klęskę i ból, doprowadziła także do samobójstwa jego żony. Gdyby Makbet żył skromnie i zgodnie ze swoim przeznaczeniem, zapewne uniknąłby tak żałosnego losu, jaki sam sobie zgotował.
Literatura pokazuje więc, że często skromna i pokorna postawa może przynieść człowiekowi w życiu więcej korzyści, niż śmiałe sięganie po to, czego się pragnie. W rzeczywistości jest to oczywiście kwestia zależna od wielu różnych czynników, nie zawsze bowiem śmiałość oznacza klęskę. Warto jednak rozważyć to, co może okazać się korzystniejsze w danej chwili i postąpić tak, by uniknąć sromotnej porażki, jaką odnieśli Konrad czy Makbet.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.