Literatura dawnych czasów często opisywała członków nieistniejącego już dziś stanu rycerskiego. Był on postrzegany jako prestiżowy i nie był on dostępny dla każdego. Dodatkowo w średniowieczu powstał wzór rycerza - ideał, do którego inni powinni w swoim życiu dążyć. Rycerze kierowali się także specyficznym kodeksem moralnym, który określał to, jak powinni się oni zachowywać. Rycerzom przypisywano także konkretne cnoty, którym musieli być wierni. Rycerz przede wszystkim musiał kierować się dobrem swojej ojczyzny, dochowywać wiary w Boga oraz nie dopuścić do powstania skazy na swoim honorze. Musiał także wykazywać się odwagą, prawdomównością oraz lojalnością wobec swojego władcy oraz sprzymierzeńców. Gdy udawało mu się to, był wówczas rycerzem idealnym. W literaturze powstało na przestrzeni wieków wiele różnych portretów rycerzy. Można je znaleźć między innymi w takich dziełach jak „Pieśń o Rolandzie” czy seria powieści fantastycznych „Pieśń Lodu i Ognia” autorstwa George’a R. R. Martina.
„Pieśń o Rolandzie” to francuski epos rycerski pochodzący z czasów średniowiecza. Opisuje on losy idealnego rycerza, jakim był tytułowy Roland. Bohater ten spełniał wszystkie wymagania, jakie stawiano niegdyś przed rycerzami. Rolanda czytelnik poznaje w momencie, w którym walczy on przeciwko hiszpańskim muzułmanom u boku Karola Wielkiego.
Walki toczą się w imię Francji i chrześcijaństwa, które przed poganami broni na polu bitwy Roland. Jest on wierny Bogu i wyznawanym ideałom. W pewnym momencie siły Rolanda zostają zaatakowane przez pogan, jednak bohater odmawia wezwania Karola Wielkiego i posiłków, a następnie samodzielnie staje do walki z przeważającymi siłami wroga. W wyniku tej potyczki Roland ginie, udaje mu się jednak zachować honor i obronić dobre imię Francji.
Do swojej śmierci Roland przygotowuje się jak dobry chrześcijanin - wspina się na wzgórze, by być bliżej nieba i Boga (oraz nawiązuje w ten sposób do śmierci Jezusa na Golgocie), dokonuje rachunku sumienia i spogląda w stronę Hiszpanii, akcentując w tak gotowość do dalszej walki z poganami. Roland zostaje także od razu zbawiony, jego dusza jest wzięta prosto do nieba. Życie i śmierć Rolanda określane były jako piękne - stanowiły one bowiem wzór dla innych oraz inspirację do tego, jak powinno się zachowywać. Roland nie ma ani jednej wady, jest portretem rycerza idealnego, dokładnie takiego, jaki powinien on być według kodeksu moralnego. Był zawsze gotowy do walki i aż do samej śmierci nie porzucił powierzonego mu przez Karola Wielkiego zadania. Obowiązek, honor i wiara były dla niego ważniejsze niż własne życie, czego dowód dał, oddając je w trakcie walki z poganami. Roland stawiany może być za wzór rycerza idealnego.
Inny portret rycerza odnaleźć można w literaturze bardziej współczesnej. George R. R. Martin w swojej serii „Pieśń Lodu i Ognia” stworzył postać rycerza pozornie idealnego. Jaime Lannister na pierwszy rzut oka zdaje się być rycerzem idealnym - pięknym, oddanym królowi, służącym w jego gwardii, znanym jako wspaniały wojownik, jako ktoś niepokonany.
Jednak pod tą pozorną doskonałością Jaime jest zaprzeczeniem wzoru idealnego rycerza. Przede wszystkim dopuścił się morderstwa swojego władcy, przez co zaczął być nazywany Królobójcą. Nikt raczej nie przejmuje się faktem, że uczynił to, ponieważ król chciał wysadzić w powietrze całą stolicę i zamordować niewinnych mieszkańców. Jaime dopuścił się jednak zdrady, nie był lojalny wobec złożonej przysięgi. Dodatkowo jest on winien kazirodztwa, utrzymuje związek ze swoją bliźniaczą siostrą, Cersei. To kolejna rzecz, która stanowi plamę na jego honorze. Jaime ma na sumieniu także próbę zamordowania niewinnego chłopca, który był świadkiem jego romansu z siostrą. Prawy, szlachetny rycerz nie zabija dzieci w imię swoich interesów. W trakcie trwania serii zostaje także okaleczony - traci dłoń, w wyniku czego przestaje być doskonałym wojownikiem.
Pozorny wizerunek idealnego rycerza, jakim niegdyś był Jaime Lannister wraz z rozwojem wydarzeń zaczyna się kruszyć, a spod niego wyłania się obraz zagubionego człowieka, który traci jedyne oparcie w swoim życiu, jakim była jego umiejętność władania bronią. Jest on także nieustannie oskarżany o zdradę króla, który próbował zamordować swoich poddanych.
Jaime Lannister jest więc złożoną postacią, która na pierwszy rzut oka wydaje się być rycerzem idealnym. Następnie czytelnik konfrontowany jest z jego grzechami, po to, by ostatecznie przypomniano mu, że bohater ten uratowała tysiące niewinnych istnień, dzięki temu, że zdecydował się na złamanie kodeksu rycerskiego. Jaime Lannister jest więc kreacją, która gra z konwencją idealnego rycerza i ukazuje, jak złożona może być ta kwestia.
W literaturze można więc znaleźć wiele portretów rycerzy, w tym rycerza idealnego, jakim był średniowieczny Roland. Zapoznać się jednak też można z niejednoznacznymi przedstawieniami rycerzy, takimi jak na przykład bohater serii fantasy, Jaime Lannister, którego losy pokazują, że nie zawsze rycerz postępujący idealnie jest zarazem rycerzem postępującym właściwie.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.