Święty Aleksy to postać znana ze średniowiecznego anonimowego dzieła zatytułowanego „Legenda o świętym Aleksym”. Jest to utwór zaliczany do hagiografii, czyli literackich opowieści o żywotach świętych i o cudach, jakich dokonali. Z legendy tej dowiedzieć się więc można, jak wyglądało życie Aleksego i jego droga do świętości. W czasach średniowiecza był on uznawany za wzór tak zwanego pięknego życia i pięknej śmierci. Ludzie zachęcani byli do naśladowania zachowań i działań świętych takich jak Aleksy, ponieważ to miało ich zbliżać do Boga i do zbawienia nieśmiertelnej duszy. Czy jednak postać taka jak święty Aleksy może być wzorcem osobowym także dla współczesnych ludzi? Ile z jego czynów należy podziwiać, a ile poddać krytyce?
Święty Aleksy jest bez wątpienia postacią wyrazistą. Był on bowiem bogatym synem rzymskich patrycjuszy, pewnego dnia porzucił jednak majątek, rodzinę i świeżo poślubioną żonę, by stać się nędzarzem. Aleksy rozpoczął wówczas także praktykę ascezy - zdecydował się umartwiać swoje ciało, by w ten sposób zadbać o swoją nieśmiertelną duszę. Resztę swojego życia Aleksy przeżył jako żebrak, a przez szesnaście lat mieszkał nawet u progu swego dawnego domu rodzinnego i nie został rozpoznany - dopiero po śmierci jego bliscy z listu dowiedzieli się, gdzie był ich syn i mąż przez cały ten czas. Świętość zyskał Aleksy właśnie dzięki wspomnianej ascezie, wyzbyciu się wszystkich ziemskich przyjemności oraz wygód. Aleksy okaleczał się także, by zwiększyć swoje cierpienia i jeszcze bardziej otworzyć się na Boga.
W średniowieczu postawa oraz zachowanie świętego Aleksego uznawane było za wzór do naśladowania. Czy jednak postać ta może być symbolem wartości cenionych także i we współczesnych czasach? Wydaje się, że nawet jeśli chciałoby się czerpać wzorce od świętego Aleksego, to powinno się najpierw bardzo krytycznie spojrzeć na jego postać i decyzje, które zostały przez niego podjęte, a które nazwać można egoistycznymi.
Aleksy poświęcił bowiem swoją rodzinę i żonę dla własnych idei i zamiarów. Rodzice przez długi czas poszukiwali swojego zaginionego syna - Aleksy był ich jedynym i wyczekiwanym dzieckiem. Aż do dnia jego śmierci rodzina nie wiedziała, gdzie przebywał i co się z nim działo. Żona została przez Aleksego porzucona w noc poślubną. Skazał on ja na samotność, pozbawił możliwości założenia rodziny i przeżycia swojego czasu tak, jak ona by tego chciała. Nie była ona ani panną, ani wdową, ani tak naprawdę mężatką.
Aleksy odebrał żonie swoim odejściem po ślubie całe życie. Była to zdecydowanie okrutna decyzja, należy więc zastanowić się, czy ktoś, kto jest zdolny do takich czynów jest symbolem wartości, które chciałoby się naśladować. Kontrowersyjnym tematem dziś mogą być również okaleczenia, które według Aleksego zbliżały go do Boga, wszelka radość i przyjemność zaś go od niego oddalały. Dziś okaleczenia własnego ciała nie sa traktowane jako symbol religijny, a zachowanie Aleksego może wydawać się niezrównoważone i nieodpowiedzialne. Może on zatem być bardzo wątpliwym wzorem do naśladowania we współczesnych czasach.
Z drugiej zaś strony święty Aleksy miał także cechy, które nawet dziś mogą wzbudzać podziw i chęć naśladowania ich. Nie można mu bowiem odmówić wyjątkowej siły charakteru, uporu i konsekwencji w działaniu. By wytrwać w ascezie, musiał się on wykazać nieugiętą wolą, trudno bowiem żyć bez jakiejkolwiek przyjemności w życiu, Aleksy jednak tego dokonał. Swoim życiem i działaniami zwrócił także uwagę na fakt, że wszyscy ludzie są równi wobec Boga - każdy ma szansę na zbawienie, bez względu na to, jakim majątkiem czy władzą dysponuje. Życie żebraka nie jest gorsze od życia bogacza i jest to lekcja, którą Aleksy może nieść kolejnym pokoleniom.
Święty Aleksy we współczesnych czasach może być już raczej postacią kontrowersyjną niż rzeczywistym wzorem do naśladowania. Nadal są jednak w jego historii elementy - takie jak wytrwałość czy cierpliwość - które odpowiednio przemyślane, mogą stać się swego rodzaju inspiracją dla współczesnych ludzi.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.