Asceza była praktyką popularną w średniowieczu wśród ludzi wierzących. Polegała ona na dobrowolnej rezygnacji z dóbr, majątku czy innych ziemskich przyjemności, które oddalają ludzi od Boga i zbawienia. Asceza zakładała także kontemplację i otwarcie swojego serca na Stwórcę, dzięki czemu człowiek zbliżał się do niego. W literaturze średniowiecza znaleźć można przykłady ludzi, którzy ascezę praktykowali. Taką postacią był święty Aleksy, którego losy opisane zostały w anonimowym, hagiograficznym dzieje zatytułowanym „Legenda o świętym Aleksym”.
Życie świętego Aleksego jest doskonałym przykładem ascezy, ponieważ dobrowolnie wyrzekł się on wielu przywilejów. Na podstawie jego życia można opisać portret idealnego średniowiecznego ascety. Aleksy pochodził bowiem z rodziny rzymskich patrycjuszy, posiadającej znaczny majątek. Zaplanowano także dla niego ślub z dziewczyną pochodzącą z równie znacznego, wpływowego rodu.
Aleksy mógł więc spędzić swoje życie z rodziną, w dostatku, nie martwiąc się o swoją przyszłość. Zrezygnował on jednak z tego wszystkiego - postanowił być bliżej Boga, wszedł więc na drogę czystości i porzucił swoją małżonkę. Zgodnie z założeniami ascezy dobrowolnie wyrzekł się wszelkich ziemskich bogactw, przywilejów oraz przyjemności. Swój majątek rozdał ubogim poprawiając tym samym poziom ich życia, ale rezygnując ze swojej wygody. Tak właśnie powinien postępować asceta - rezygnować z ziemskich rozkoszy, które rozpraszają go, zakłócają jego kontakt z Bogiem i sprowadzają na złą drogę.
Zgodnie z założeniami ascezy Aleksy wolał skupić się na swoim rozwoju duchowym, na kontakcie z Bogiem oraz na właściwym wypełnianiu założeń wiary, którą wyznawał. Asceci często dodatkowo umartwiali i okaleczali swoje ciała, by zbliżyć się do Stwórcy. W ten sposób naśladowali oni także cierpienie Chrystusa, który umarł na krzyżu, by odkupić wszystkie grzechy ludzkości. Asceta powinien tak samo jak święty Aleksy unikać wszelkich pokus i rozgłosu - święty żył bowiem przez szesnaście lat na progu swojego dawnego domu i nie został przez nikogo z rodziny rozpoznany. Asceci powinni także pozbyć się swojego materialnego dobytku, a to, co otrzymują od innych, muszą przekazywać bardziej potrzebującym.
Najważniejszy powinien być dla nich rozwój duchowy i przygotowanie się na życie wieczne, tak jak robił to Aleksy. Wszystko, co czynił, było robione z myślą o jego nieśmiertelnej duszy i zbawieniu. Wiedział on bowiem, że życie ziemskie to tylko chwilowy przystanek i próba przed życiem wiecznym w królestwie Boga. To był jego priorytet, dlatego skupiał się na umartwianiu ciała i na utrzymywaniu swojej duszy w czystości. Każdy asceta powinien oddać w ten sposób swoje życie Bogu i mieć świadomość, że jego prawdziwym celem jest życie wiecznie, nie zaś zaznanie przyjemności na ziemi.
Święty Aleksy postępował więc zgodnie ze wszystkimi założeniami ascetyzmu i na podstawie jego życia można opisać wzór idealnego ascety, według którego mogą żyć wszyscy, którzy także pragną wstąpić na tę ścieżkę. Z jego losów wyłania się postać człowieka skupionego na swojej duszy, ubogiego i umartwiającego się. Najważniejszy dla niego jest Bóg i rozwój duchowy, dlatego pozbywa się wszystkich ziemskich przyjemności, które mogą go od niego odciągnąć.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:24:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.