(…) Uświadomiłem sobie, że właśnie na to
czekałem - na rozmowę z Kurtzem. Dokonałem naraz
dziwnego odkrycia: nigdy nie wyobrażałem sobie, że
Kurtz coś robi, ale zawsze tylko o czymś rozprawia.
(…) Ten człowiek przedstawiał mi się jako głos.
(…) Chodziło o to, że jest utalentowany, a z wszystkich jego
talentów najwybitniejszym, niosącym największe poczucie
prawdziwej obecności, miała być zdolność do przemawiania, jego
słowa, dar wyrazu, zadziwiający, oświecający, najwznioślejszy i
najgodniejszy pogardy, ów pulsujacy strumień światła albo też
zdradziecka fala, płynąca wprost z jądra nieprzeniknionej ciemności.
„Jądro Ciemności” to powieść Josepha Conrada, która opowiada o kolonializmie, niewolnictwie i podbijaniu Afryki przez Europejczyków. Książka została wydana w 1899 roku i jest uznawana za arcydzieło literatury światowej.
Głównymi bohaterami są Marlow i Kurtz. Marlow to żeglarz, który wypływa w rejs do serca Afryki, by ściągnąć schorowanego Kurtza do Europy na leczenie. Jest obserwatorem zdarzeń rozgrywających się w Afryce. Obserwuje niewolnictwo i katorżniczą pracę, śmierć, wykorzystywanie i morderstwa. Jest głosem moralności i krytyki wobec postawy europejskich kolonizatorów.
Kurtz to najlepszy agent handlowy, który specjalizuje się zdobywaniu i sprzedaży kości słoniowej. Zarządza własną stacją w środkowym Kongo. Wszystkie osoby, które miały okazję go poznać, są zachwycone jego osobą. Uważają go za jednostkę wybitną, inteligentną i potrafiącą zarządzać ludźmi. W rzeczywistości Kurtz jest osobą pozbawioną wszelkich moralnych skrupułów. Nie boi się mordować, gwałcić i okaleczać, by osiągnąć swój zamiar.
Każdy, kogo Marlow spotyka w Afryce, wypowiada się o Kurtzie jedynie w sposób pozytywny. Powtarzającą się cechą mężczyzny jest jego umiejętność wypowiadania się. Zdolności oratorskie mają pomagać mu jednoczyć ludzi i panować nad nimi. Rządzi tubylcami nie czynem, a słowem, potrafiąc ubierać w słowa swoje myśli i cele, które pracownicy mają wypełnić.
Marlow zaczyna fascynować się postacią Kurtza i pragnie go poznać. Przed zaśnięciem wyobraża sobie postać mężczyzny i zastanawia się, kim tak naprawdę jest. Jednak Marlow w swoich imaginacjach nie widzi Kurtza jako człowieka, a jedynie jako sam głos, który przemawia do ludzi i czaruje ich swoją barwą i przesłaniem. Marlow przez długi czas nie potrafi w Kurtzie zobaczyć człowieka, a jedynie dźwięki. Głos Afryki jest dla Marlowa głosem Kurtza, dlatego wszystko to, co słyszy z afrykańskiej dziczy, kojarzy mu się z mężczyzną, którego ma przewieźć do Europy.
Podczas podróży Marlow wielokrotnie słyszy ciszę, która opanowuje okolice rzeki Kongo i dżunglę, przez którą płynie razem z załogą. Przeraża go to. Czuje się wtedy niepewnie i nieswojo, nie wie, co o tym sądzić i jak się zachować wobec tej przenikającej głosowej pustki. Cisza przytłacza Marlowa i sprawia, że zaczyna on myśleć nieracjonalnie.
Cisza ma dla Marlowa jeszcze jedno znaczenie. Kiedy żeglarz nie słyszy dźwięków Afryki, ma wrażenie, że Kurtz nie żyje. Mężczyzna, którego wyobraża sobie jako głos, jest dla niego nie tylko słowami z przesłaniem, ale także dźwiękiem buszu, zwierząt, natury czy krzyków tubylców. W momentach ciszy, Marlow ma wrażenie, jakby cały kontynent zamarł i utracił swoje życie.
Marlow ma świadomość tego, że Kurtz jest chory i każdy dzień może być tym ostatnim dla agenta. Boi się więc ciszy, ponieważ ma wrażenie, jakby to był sygnał śmierci Kurtza. Wyobraża sobie, że natura i wszystkie afrykańskie elementy, które w głowie Marlowa są nieodzownie związane z Kurtzem, uciszają się na znak minuty ciszy za zmarłym i oddawały mu hołd po śmierci. Cisza jest dla Marlowa synonimem braku życia nie tylko wśród flory i fauny, mieszkańców i kolonizatorów, ale także w tym jednym człowieku, którego tak pragnie poznać i zobaczyć na własne oczy.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.