„Dżuma" Alberta Camusa to powieść o epidemii dżumy w Oranie. Główny bohater walczy z chorobą, pomimo absurdu walki z nieodwracalnością śmierci. Książka porusza temat solidarności, cierpienia i buntu wobec nieuchronności śmierci. Camus poprzez metaforę zarazy przedstawia także mechanizmy totalitaryzmu i ludzką odporność na zło.
Spis treści
Pełni rolę narratora. Ten fakt zostaje jednak ujawniony czytelnikowi dopiero pod koniec powieści, aby zachować wrażenie obiektywności. Lekarz był przedstawiony jako całkowicie oddany swojej pracy. Poświęcił się walce z dżumą, ponieważ było to dla niego oczywiste. Zawód lekarza był dla niego misją, a nie tylko sposobem na zarabianie pieniędzy. Rieux był sfrustrowany faktem braku możliwości realnej pomocy pacjentom, gdyż jego praca sprowadzała się jedynie do zdiagnozowania śmiertelnej choroby i starań w niesieniu ulgi w ostatnich dniach życia. Doktor został ukształtowany przez biedę. Wywodził się z ubogiej rodziny robotniczej. Został lekarzem, żeby osiągnąć coś z pozoru niemożliwego. Rieux w każdej sytuacji starał się postępować moralnie, co przekłada się również na sposób narracji powieści. Lekarz unikał oceny swych pacjentów, starał się obiektywnie przedstawiać wydarzenia. Podstawowe informacje na temat Rieux znalazły się w zapiskach Jeana Tarrou.
Młody doktor miał około trzydziestu pięciu lat. Był mężczyzną średniego wzrostu o mocnych ramionach i kwadratowej twarzy. Uwagę przykuwało jego ciemne, dobrotliwe spojrzenie. Miał krótkie czarne włosy i opaloną cerę, co upodabniało go do sycylijskiego chłopa. Doktor poświęcał się pracy, ale nie zapominał żonie. Kobieta chorowała, dlatego wysłał ją do drogiego sanatorium. Rieux doskonale rozumiał Ramberta, który chciał uciec do Paryża, aby spotkać się z żoną. Niestety, Rieux już nie zobaczył swojej małżonki, ponieważ kobieta zmarła w sanatorium. Rieux miał talent do zjednywania sobie ludzi. Wzbudził zaufanie Tarrou, Ramberta, Granda, a nawet Cottarda.
Lekarz był niewierzący, ale pozostawał w dobrych relacjach z ojcem Paneloux. Nie uważał się za bohatera, walczył o każdego pacjenta, ponieważ potrafił dostrzegać w ludziach dobro. Rieux był empatyczną osobą, mimo to i tak z czasem przyzwyczaił się do widoku umierających ludzi. Miał problemy z wyrażaniem uczuć. Nie okazywał miłości żonie ani matce. Dopiero po śmierci Tarrou, przyznał że był on dla niego bardzo dobrym przyjacielem. Rieux ciężko przeżył stratę bliskich. Pozostał realistą, nie wierzył, że dżuma odeszła na zawsze.
Drugi narrator; to on spisywał notatki z miasta opanowanego przez dżumę. Do miasta przybył kilka tygodni przed epidemią. Nikt nie wiedział, kim jest ani dlaczego przyjechał. Był młodym mężczyzną o ciężkiej sylwetce oraz masywnej twarzy z grubymi brwiami. W końcu Tarrou wyjawił swoją tożsamość doktorowi Rieux. Okazało się, że Jean pochodził z bogatej rodziny. Był synem prokuratora. Gdy zobaczył, jak jego ojciec skazuje człowieka na śmierć, postanowił walczyć z karą śmierci. Trudno było uwierzyć, że spokojny i łagodny ojciec, zmienia się w surowego tyrana, gdy wchodzi do sądu.
Tarrou w wieku siedemnastu lat opuścił dom i znacząco ograniczył kontakty z rodzicami. Groził nawet, że jeśli nie pozwolą mu odejść, popełni samobójstwo. Cechował go silny kręgosłup moralny; uważał że nikt nie ma prawa skazać drugiego człowieka na śmierć. Zawsze stawał po stronie ofiar, dlatego zaangażował się w walkę z dżumą. Nie wierzył w Boga, ale sam pragnął zostać świętym. Tarrou zdawał się charyzmatyczny i zorganizowany. Nawet powołał formacje sanitarne. Nie obawiał się zarażenia, gdyż wiedział, że lekarze potrzebują pomocy w walce z chorobą. Tarrou był pogodny i towarzyski, dlatego szybko nawiązał kontakt nawet z tajemniczym Cottardem. Chętnie uczestniczył w miejskich rozrywkach, odwiedzał operę i kawiarnie. Zdarzało mu się nie przestrzegać środków ostrożności, toteż mocno ryzykował podczas swojej pracy w formacjach sanitarnych. Wydawało się, że Jeanowi uda się przetrwać epidemię. W okolicach Bożego Narodzenia, gdy liczba zachorowań znacznie spadła, Tarrou niespodziewanie zachorował. Rieux i jego matka opiekowali się chorym mężczyzną. Niestety, nie udało im się go uratować. Tarrou zmarł, będąc jedną z ostatnich ofiar dżumy.
Młody dziennikarz z Paryża. Przybył do Oranu niedługo przed rozpoczęciem epidemii. Miał napisać artykuł o życiu algierskich Arabów. Nie mógł przewiedzieć, że wybuchnie dżuma i bramy miasta zostaną zamknięte. Był niskim mężczyzną o szerokich ramionach. Posiadał jasne, inteligentne oczy i zdecydowany wyraz twarzy. Rambert zdawał sobie sprawę, że znalazł się w nieodpowiednim miejscu o nieodpowiedniej porze. Nie mógł mimo to pogodzić się z faktem, że jest uwięziony w zadżumionym Oranie.
Rambert był zdeterminowany, żeby wydostać się z miasta. W Paryżu czekała na niego ukochana żona, którą pragnął jak najszybciej zobaczyć. Nie czuł solidarności z mieszkańcami Oranu, szczególnie, że znalazł się wśród nich przez przypadek. Na pierwszym miejscu stawiał własne szczęście, czego czasami się wstydził. Rambert przyznał, że walczył w wojnie domowej w Hiszpanii. Nie chciał jednak wyznać, po której ze stron. Wciąż próbował nielegalnie opuścić miasto. Epidemia zmieniła jednak jego światopogląd. Rambert dołączył do formacji sanitarnych. Miał pomóc w walce z dżumą, dopóki nie uda mu się wyjechać. Po kilku nieudanych próbach ucieczki, Raymond zmienił zdanie. Gdy w końcu miał szansę wyjechać, postanowił zostać w Oranie do końca epidemii. Nie słuchał Rieux, gdy ten namawiał go do wyjazdu. Rambert twierdził, że byłoby mu wstyd przed żoną, że uciekł z zadżumionego miasta. Rambertowi udało się ocaleć. Gdy otwarto bramy Oranu, odwiedziła go ukochana. Rambert rozpłakał się na jej widok, ale dżuma go zmieniła. Nie potrafił cieszyć się na widok ukochanej, tak jak dawniej.
Urzędnik merostwa. Mimo średniego wieku, pracował na niskim stanowisku za niewielkie pieniądze. Nie potrafił walczyć o swoje, nigdy nie prosił o awans ani podwyżkę. Grand miał około pięćdziesięciu lat, był wysoki i bardzo szczupły. Urodził się w Montélimar i często przytaczał powiedzenia z rodzinnych stron. Uważany za dobrego, życzliwego człowieka. Uratował Cottarda, który próbował popełnić samobójstwo. Grand ciężko pracował i nie wymagał za to wysokiej zapłaty. Jego skromność była wręcz przesadna. Miał żonę – Jeanne, którą bardzo kochał. Nie potrafił jednak okazywać uczuć, dlatego żona go opuściła. Grand nie potrafił się z tym pogodzić. Chciał napisać list do Jeanne, ale nie potrafił dobrać odpowiednich słów. Mimo problemów z wyrażeniem swoich myśli słowami, Grand pracował nad książką. Pragnął stworzyć arcydzieło, dlatego nieustannie poprawiał pierwsze zdanie. Grand pokazał swoje dzieło Rieux, dopiero gdy zachorował. Josephowi udało się pokonać chorobę. Wyzdrowiał i wrócił do pracy nad swoją książką.
Był przestępcą, ściganym przez policję. Oficjalnie pełnił rolę sprzedawcy win i likierów. Cottard był niewielkim, mocno zbudowanym mężczyzną. Trzymał się na uboczu, nikomu nie ufał. Przed wybuchem dżumy, próbował popełnić samobójstwo. Jego największym lękiem było trafienie do więzienia. Jako jedyny, cieszył się z wybuchu epidemii. Prowadził nielegalne interesy, przemycał ludzi i towary przez zamkniętą bramę Oranu. Udało mu się wzbogacić na wybuchu epidemii. Żył pełnią życia, spędzał czas na zabawach, jadał w najdroższych restauracjach. Żywił nadzieję, że epidemia potrwa długo, a po jej zakończeniu nastanie nowy porządek i dawne winy zostaną zapomniane. Cottard nie dołączył do formacji sanitarnych, ponieważ nie zależało mu na zakończeniu epidemii. Często spędzał jednak czas z Tarrou. Gdy epidemia się zakończyła, Cottard odchodził od zmysłów. Zabarykadował się w mieszkaniu i zaczął strzelać do przechodniów. W końcu został pojmany przez policję.
Jezuita o radykalnych poglądach. Po wybuchu dżumy, wygłosił płomienne kazanie. Uważał, że dżuma to kara za grzechy mieszkańców miasta. Był krępym mężczyzną o donośnym głosie. Chociaż uważał, że należy walczyć z epidemią za pomocą modlitwy, zapisał się do formacji sanitarnych. Całkowicie zmienił się, gdy zobaczył śmierć synka sędziego Othona. Wygłosił drugie kazanie, w jakim przyznał, że tylko Bóg wie, dlaczego zesłał dżumę na Oran. Niedługo później, ojciec Paneloux również zachorował na dżumę. Zmarł z krzyżem w ręku.
Zawsze przestrzegał przepisów, był profesjonalny w swym fachu. Miał żonę i dwójkę dzieci. Ostrzegał Ramberta przed nielegalnymi próbami opuszczenia miasta. Wzbudzał strach Cottarda. Zmienił się, gdy zachorował jego synek – Filip, a on sam trafił na kwarantannę. Śmierć syna doprowadziła go do rozpaczy. Sędzia został pracownikiem administracyjnym w stacji kwarantanny. Padł jedną z ostatnich ofiar dżumy.
Synek sędziego Othona. Doktor Rieux podał mu tzw. „serum Castela” jako pierwszemu. Niestety, lekarstwo nie pomogło i chłopiec zmarł w męczarniach. Jego śmierć całkowicie zmieniła poglądy ojca Paneloux na temat dżumy.
Dozorca w kamienicy, w której mieszkał doktor Rieux. Został pierwszą ofiarą dżumy w Oranie.
Przyjaciel doktora Rieux. Był doświadczonym lekarzem, przygotował serum. Lek początkowo był nieskuteczny, ale po czasie zaczął przynosić efekty i uratował życie wielu chorych.
Sekretarz generalny syndykatu lekarzy w Oranie. Początkowo nie wierzył, że w mieście panuje dżuma. Przyznał to dopiero po naciskach doktora Rieux. Doktor Richard nie przeżył epidemii, zmarł na zarazę.
Żona doktora Rieux wyjechała do sanatorium, niedługo przed wybuchem epidemii. Mimo młodego wieku, ciężko chorowała. Zmarła w sanatorium, niedługo przed śmiercią Jeana Tarrou.
Przyjechała do miasta, aby prowadzić dom syna, po wyjeździe jego żony. Pomagała synowi w opiece nad chorymi i dodawała mu siły do dalszej walki. Pani Rieux zaprzyjaźniła się z Tarrou i pielęgnowała go przed śmiercią.
Znajomy Cottarda. Organizował nielegalne wyjazdy z miasta. Przed epidemią był środkowym napastnikiem miejscowego klubu piłkarskiego. Został kierownikiem stacji kwarantanny na stadionie.
Bracia pracujący jako strażnicy bram miasta. Brali udział w nielegalnym procederze szmuglowania ludzi i towarów.
Pełnił rolę przywódcy grupy szmuglerów. Na spotkanie z nim trzeba było umówić się za pośrednictwem Gonzalesa.
Pracował jako kelner w hiszpańskiej restauracji. Pomagał w kontakcie z Raoulem osobom zainteresowanym ucieczką.
Jeden z pacjentów doktora Rieux. Pochodził z Hiszpanii. Leżał w łóżku, chociaż mógł poruszać się o własnych siłach. Odmierzał czas, przekładając ziarna grochu między dwoma garnkami. Znał wszystkie wieści z miasta. Tarrou bardzo go lubił, a nawet uważał za świętego.
Aktualizacja: 2025-02-15 11:55:59.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.