Mały Książę – kompozycja, styl, język

Autorką opracowania jest: Adrianna Strużyńska.

Utwór Antoine’a de Saint-Exupéry’ego „Mały Książę” posiada cechy powiastki filozoficznej, baśni i przypowieści. Opowieść o spotkaniu Małego Księcia i pilota jest tylko punktem wyjścia do refleksji na temat życia, śmierci, cierpienia, samotności, przyjaźni i dzieciństwa.

W utworze pojawia się narracja pierwszoosobowa. Rolę narratora pełni pilot. Autor nie ujawnił zbyt wielu informacji na jego temat. Pilot jest postacią realistyczną. Opowiada o wydarzeniach z perspektywy czasu. Od jego spotkania z Małym Księciem minęło sześć lat. Chłopiec jest postacią fantastyczną. Przekraczał granice świata baśniowego i rzeczywistego. Akcja powiastki obejmuje osiem dni. Rozgrywa się na Saharze, gdzie pilot naprawiał samolot i prowadził długie rozmowy z Małym Księciem.

Fabuła obejmuje jeden rok z życia tytułowego bohatera, podczas którego odwiedzał różne planety i poznawał nowych ludzi. Wydarzenia nie znajdują się w powiastce na pierwszym miejscu. Fabuła opiera się głównie na przekazywaniu prawd moralnych i filozoficznych. W utworze przeplatają się dwa światy: dzieci i osób dorosłych. Autor zastosował poetycki język. W powiastce pojawia się wiele sentencji i aforyzmów, które przeszły do języka codziennego („To, co najważniejsze, jest niewidoczne dla oczu”, „Na zawsze bierzesz odpowiedzialność za to, co oswoiłeś”). Bohaterowie wypowiadają się w poetycki, niejednokrotnie patetyczny sposób. Mały Książę jest dzieckiem, ale interesują go kwestie, zwyczajowo zarezerwowane dla osób dorosłych.

Utwór jest wieloznaczny. Można go odczytywać w sensie dosłownym - jako baśń dla dzieci, ale proste sytuacje posiadają również znaczenie symboliczne, dlatego powiastka jest przeznaczona również dla osób dorosłych. Opisane wydarzenia są tajemnicze. Świat przedstawiony w utworze wymyka się ograniczeniom, związanym z racjonalnym postrzeganiem rzeczywistości. W powiastce pojawiają się trzy główne wątki: realistyczny, baśniowy i psychologiczny.

Awaria samolotu i konieczność lądowania na pustyni to wydarzenia, które mogły zdarzyć się w rzeczywistości. Wątek baśniowy skupia się na postaci Małego Księcia, który wędrował po kolejnych planetach, aby dowiedzieć się prawdy o ludziach i świecie. Pojawiają się również motywy psychologiczne. Autor opisał przemianę duchową, towarzyszącą podróżom Małego Księcia. Fabuła powiastki skupia się głównie na wartości więzi międzyludzkich oraz obsesyjnym dążeniu do bogactwa i władzy u ludzi dorosłych.

Utwór posiada cechy, charakterystyczne dla baśni. Świat przyrody ulega personifikacji. Rośliny i zwierzęta mogą mówić oraz posiadają psychikę, podobną do ludzkiej. Pojawiają się też elementy fantastyczne, Mały Książę wędruje między planetami. Autor posłużył się więc motywem wędrówki, często spotykanym w baśniach.

Utwór często klasyfikuje się jednak jako powiastkę filozoficzną. Jest to gatunek epicki wywodzący się z epoki oświecenia, propagujący wybraną ideę światopoglądową lub moralną. Spotkanie pilota z Małym Księciem jest punktem wyjścia do refleksji moralnych i filozoficznych. Utwór posiada również cechy przypowieści. Jest to gatunek moralistyczno-dydaktyczny. W przypadku „Małego Księcia”, fabuła jest dość schematyczna, a postaci zostały uproszczone. Przypowieść jest zbiorem sytuacji, które mają przekazać prawdy moralne i filozoficzne.

„Mały Książę” na stałe zapisał się w kanonie literatury klasycznej. Pod pozorem prostej opowieści o spotkaniu pilota i Małego Księcia, pochodzącego z innej planety, autor przedstawił swoje refleksje na tematy moralne i filozoficzne. Powiastka posiada cechy baśni, ale została napisana z myślą o dorosłym czytelniku, o czym świadczy dedykacja dla przyjaciela de Saint-Exupéry’ego - Leona Wertha.


Przeczytaj także: Mały Książę - bohaterowie

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.