Chłopcy z Placu Broni - uniwersalny charakter powieści

Autorką opracowania jest: Adrianna Strużyńska.

Powieść węgierskiego pisarza Ferenca Molnára „Chłopcy z Placu Broni” była publikowana w odcinkach w gazecie „Tanulók Lapja” od 1906 roku, a w formie książkowej ukazała się rok później. Mimo upływu czasu, jej tematyka wciąż pozostaje aktualna. Bohaterowie stopniowo dorastają i tworzą własny system wartości.

Autor powraca w utworze do świata dziecięcej fantazji. Okazuje się, że węgierscy nastolatkowie końca XIX wieku posiadają cechy wspólne ze współczesną młodzieżą. Bohaterowie poszukują ucieczki od nużącej codzienności oraz ciągłej kontroli ze strony nauczycieli i rodziców. Plac Broni staje się dla nich małą ojczyzną, za którą są w stanie walczyć. Chłopcy ustalają własną hierarchię i zasady. Nie chcą podporządkowywać się woli innych, dlatego tak bardzo bronią swojej siedziby.

Postawa bohaterów jest przykładem odwiecznego konfliktu pokoleń. Młodzi ludzie kształtują własną tożsamość i system wartości, zbierając kolejne doświadczenia. Dzieci i młodzież mogą utożsamiać się z chłopcami z Placu Broni. Podobnie jak oni, poszukują własnego miejsca na świecie i walczą o pozycję w grupie rówieśniczej. Starsi odbiorcy mogą wrócić we wspomnieniach do czasów swojej młodości, gdy kierowali się fantazją i uczuciami, a nie wyłącznie zdrowym rozsądkiem.

Molnár opisuje proces dorastania. Chociaż Plac Broni wciąż jest dla bohaterów najważniejszy, pewna epoka w ich życiu powoli dobiega końca. Zwycięstwo w bitwie jest okupione wielkim poświęceniem. Nemeczek pokonuje potężnego przywódcę czerwonych koszul, Feriego Acza. Ten wyczyn kosztuje go jednak nie tylko zdrowie, ale nawet życie. Chłopiec umiera kilka dni po bitwie. Bohaterowie stykają się ze śmiercią, prawdopodobnie po raz pierwszy. To wydarzenie ma na nich ogromny wpływ.

Odejście Nemeczka zmienia Janosza Bokę, który czuł się odpowiedzialny za najmłodszego ze swoich kolegów. Pozostali chłopcy szybko wracają do problemów dnia codziennego, co wywołuje oburzenie Boki. To wydarzenie również jest cenną lekcją. Człowiek musi żyć dalej, mimo tęsknoty za bliską osobą. Śmierć nie sprawia, że świat zatrzyma się w miejscu. Dodatkowo, okazuje się, że na Placu Broni ma rozpocząć się budowa kamienicy. Mimo największego zaangażowania i poświęcenia, chłopcy tracą swoją siedzibę. Muszą opuścić świat dziecięcej fantazji i stopniowo wkraczać w sprawy ludzi dorosłych.

Bohaterowie powieści wyznają ponadczasowe wartości, takie jak honor, lojalność, odpowiedzialność i patriotyzm. Chłopcy z Placu Broni tworzą strukturę, przypominającą wojsko. Muszą być posłuszni wobec kolegów, posiadających wyższy stopień. Wzajemnie rozliczają się ze swoich przewinień, za niewłaściwe postępowanie grozi wpis do czarnej księgi.

Honor jest dla bohaterów największą wartością. Nemeczek rozpacza, gdy członkowie Związku Kitowców niesłusznie uznają go za zdrajcę i tchórza. Z potępieniem spotyka się też zdrajca Gereb, który współpracuje z czerwonymi koszulami. Zostaje odrzucony przez starych i nowych sojuszników, ponieważ obawia się otwartej walki i ucieka się do podstępów. Chłopcy traktują Plac Broni, jak swoją małą ojczyznę. Żywią wobec niego uczucia patriotyczne. Uważają obronę Placu za swój obowiązek. Bohaterowie przypominają młodych żołnierzy, którzy idą na wojnę, mimo strachu o własne życie.

Powieść na stałe zapisała się w kanonie literatury młodzieżowej. Mimo upływu czasu, pozostaje interesująca i aktualna. Molnár tworzy przekonującą historię, która posiada wartości dydaktyczne i dostarcza rozrywki. Autor ukazuje moment przejścia ze świata fantazji do rzeczywistości, która niejednokrotnie jest trudna i przygnębiająca.


Przeczytaj także: W imieniu Janosza Boki napisz zaproszenie na zwiedzanie przez klasę Placu Broni

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.