Rola chóru w Antygonie

Autorka opracowania: dr Aleksandra Smusz.
Autor Sofokles

Rolą chóru oraz jego przewodnika jest uzupełnianie, komentowanie i wyjaśnianie następujących po sobie perypetii, a także ocenianie postępowania bohaterów. Ponadto w Antygonie przodownik prowadzi dialog z Kreonem.

Chór starców składa się z sędziwych, doświadczonych życiowo i poważanych mieszkańców Teb. Kreon liczy się ze zdaniem starszyzny: wzywa Tebańczyków na naradę tuż po objęciu władzy, ogłasza im swoje zakazy dotyczące pochówku zdrajców, prosi akceptację jego woli. Oznacza to, że opinia rady starców ma dla władcy duże znaczenie:

O Tebańczycy (…)
jam was zwołał tutaj przed innymi,
Boście to wy byli podporami tronu.

Kreon chce, by starszyzna była po jego stronie. Chór w zasadzie pozostaje obiektywny i uprawomocnia rozkazy króla:

Tak więc, Kreonie, raczysz rozporządzać
Ty co do wrogów i przyjaciół grodu.
A wszelka władza zaprawdę ci służy
I nad zmarłymi i nami, co żyjem.

Jednak rada starców przyjmuje do wiadomości także inne argumenty i dzieli się nimi z władcą. Dzieje się tak np. w przypadku, kiedy przodownik chóru komentuje informacje przyniesione przez strażnika, dotyczące symbolicznego pochówku Polinejkesa:

O panie, mnie już od dawna się roi,
Że się bez bogów przy tym nie obeszło.

W ten sposób starszyzna przypomina Kreonowi, że oprócz praw ludzkich istnieją także prawa boskie, ale nie krytykuje bezpośrednio jego rozkazów. Rada starców do końca zachowuje obiektywizm i choć prezentuje racje każdej ze stron tragicznego konfliktu, to nie opowiada się po żadnej z nich. Raczej przestrzega przed konsekwencjami lub szuka kompromisu – jak w przypadku sporu władcy z synem:

O panie, słuchaj, jeśli w porę mówi,
A ty znów ojca; obaj mądrze prawią.

Rolą starszyzny nie jest wpływanie na decyzje bohaterów, gdyż podejmują je oni samodzielnie. Chór wyraża przy tym przekonanie, że nikt nie ujdzie swego przeznaczenia.


Przeczytaj także: Antygona jako tragedia klasyczna

Aktualizacja: 2022-08-11 20:23:57.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.