Adam Mickiewicz, fot: Library of Congress
Utwory Adama Mickiewicza ujęte w tomie „Liryki lozańskie” różnią się zdecydowanie od innych, popularnych wierszy poety. Dzieje się tak przede wszystkim z powodu tematyki, do której odnosi się Mickiewicz w tomie – jest to zdecydowanie liryka egzystencjalna, refleksyjna, wolna od bezpośrednich zwrotów do adresata i bardzo osobista. Przykładem tego typu poezji jest m.in. utwór „Ach, już i w rodzicielskim domu”.
Spis treści
„Liryki lozańskie” zostały opublikowane dopiero po śmierci Adama Mickiewicza. Utwory w nich obecne nie są ze sobą powiązane – jedynym łącznikiem tematycznym jest ich refleksyjność, która obrazuje stopniową zmianę stylu poetyckiego wieszcza. Wiersze odnalezione zostały wśród licznych rękopisów poety. Spisane zostały - według ustaleń badaczy – w latach 1839-1840. Swoją nazwę tom zawdzięcza odniesieniu chronologicznemu, bowiem w tym okresie Adam Mickiewicz pracował jako wykładowca literatury łacińskiej w Lozannie. W zgromadzonych i wydanych utworach brak zdecydowanie charakterystycznej dla poezji romantycznej retoryczności budowanej na zwrotach do adresata i bogatych opisach sytuacji lirycznych. Tom „Liryki lozańskie” zawiera jedynie sześć utworów, z których dwa – w tym „Ach, już i w rodzicielskim domu” dołączany był do zbioru tylko przez niektórych wydawców.
Utwór „Ach, już i w rodzicielskim domu” posiada bardzo mało środków stylistycznych. Jest to krótki wiersz składający się z ośmiu wersów, w których rymy układają się w schemacie abab.
Treść wiersza to zaledwie kilka zdań połączonych ze sobą przy pomocy przerzutni. Środki wyrazu artystycznego wykorzystane w utworze to nieliczne epitety („rodzicielskim domu”), wyliczenia („przeszkodą i zawadą”) i powtórzenia („ni ku pociesze, ni ku pomocy”). Utwór stanowi zapis refleksji autora.
„Ach, już i w rodzicielskim domu” to wiersz o tematyce egzystencjalnej i refleksyjnej. Poeta wspomina w nim swoje dzieciństwo. Nie jest to jednak wiersz pogodny. Autor przedstawia w nim wspomnienia dotyczące emocjonalnego wymiaru funkcjonowania w społeczności, którą pamięta z czasów młodości. Wspomina dom rodzinny, co wyraźnie zasygnalizowane zostało w pierwszym wersie i swoją postawę wobec niego – sądzi, że był on złym dzieckiem, co argumentuje w kolejnej części utworu.
Przekonanie to uzasadnia swoją postawą wobec rodziny i służby, która pełniła swoje funkcje na dworze. Uważa on, że choć definiowałby siebie jako człowieka, który nie szukał powodów do kłótni, swoim zachowaniem sprawiał wiele problemów:
Byłem między krewnymi i czeladzi gromadą
Przeszkodą i zawadą.
Podkreśla jednak, że nie wynikało to z jego braku sympatii do otaczający go osób. Zaznacza, iż kochał swoje najbliższe otoczenie. Tym jednak, co stanowiło największy problem było – jego zdaniem – to, że nie potrafił on służyć im pocieszeniem ani pomocą.
Z argumentacji tej wnioskować można, że Mickiewicz był dzieckiem zamkniętym w sobie, stroniącym od wylewności. Gdy wraca do tych czasów dręczą po wyrzuty sumienia. Z treści utworu odczytać można, że jako dojrzały człowiek chciałby naprawić swoje błędy z młodych lat. Równocześnie bardzo widoczne jest poczucie samotności piszącego. Sugeruje on, że samotność ta towarzyszyła mu już od najmłodszych lat. Jej świadomość łączy się z doświadczeniem przymusowego oddalenia od ojczyzny w latach późniejszych.
Dorosły już i ukształtowany Mickiewicz sięga więc pamięcią do czasów dzieciństwa szukając w nich ukojenia. Wspomnienia, które prezentuje, nie pozwalają mu jednak odzyskać spokoju i łączą się z poczuciem osamotnienia w życiu dojrzałym. Refleksyjny charakter utworu pozwala sądzić, że żałuje swojej wcześniejszej postawy i chciałby ją poprawić, jednak wie o tym, że utracił tę okazję bezpowrotnie.
Krótki wiersz „Ach, już i w rodzicielskim domu” stanowi wyraz refleksji dorosłego człowieka nad swoim dzieciństwem. Z perspektywy lat dostrzega on błędy, które wówczas popełniał, co wywołuje w nim poczucie smutku i wstydu. Choć wspominane przez autora przewiny nie wydają się poważne, on sam podchodzi do nich z dużą dozą emocji. Te informacje pozwalają zauważyć, że wiersz – podobnie jak pozostałe utwory z tomu „Liryki lozańskie” należy do bardzo osobistej części twórczości Mickiewicza.
Aktualizacja: 2024-06-26 17:05:05.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.