Halina Poświatowska, fot: autor nieznany, źródło: Wikimedia Commons
Utwór Haliny Poświatowskiej „Śpiący jednorożec” został wydany w zbiorze „Oda do rąk” w 1966 roku. Poetka w swoich wierszach często poruszała tematykę miłosną. Przedstawiała własną wizję relacji damsko-męskich z kobiecej perspektywy.
Spis treści
Autorka posłużyła się formą wiersza wolnego, często spotykaną w jej twórczości. Utwór składa się z czterech krótkich, trzywersowych strof. Liczba sylab w obrębie wersu nie jest stała, nie pojawiają się również rymy.
Wiersz należy do liryki bezpośredniej, podmiot liryczny ujawnia swoją obecność. Świadczy o tym zastosowanie czasowników w pierwszej osobie liczby pojedynczej i odpowiednich zaimków („moich kolan”, „mojej sukni”, „świecę”, „gwiazdy oczu moich”). Osoba mówiąca to kobieta, która zwraca się do ukochanego mężczyzny. Jej uczucia zostały przedstawione w fantastyczny, baśniowy sposób. Ukochany kobiety zostaje porównany do mitycznego stworzenia - jednorożca.
Warstwa stylistyczna wiersza jest minimalistyczna. Pojawiają się liczne apostrofy („ponieważ jesteś piękny dla ciebie jest moich kolan miękkość”, „aksamit mojej sukni podpełza pod twój sen”), metafory („aksamit mojej sukni podpełza pod twój sen”, „ponad uśpionym świecę sierpniowym firmamentem i gwiazdy oczu moich spadają w białą sierść”), a także epitety („sierpniowym firmamentem”, „białą sierść”).
Jednorożec jest fantastycznym stworzeniem, pojawiających się w wielu dziełach literackich. Posiada bardzo bogatą symbolikę. Jest opisywany jako wcielenie szlachetności, cnoty, czystości i łagodności. Na obrazach często przedstawia się go w towarzystwie kobiety. Wynika to z legend, które głoszą, że gdy jednorożec spotyka piękną, czystą kobietę, zatrzymuje się i kładzie głowę na jej łonie.
Dla podmiotu lirycznego, stworzenie staje się symbolem czystej, wyidealizowanej miłości. Ukochany osoby mówiącej, pogrążony we śnie, staje się niewinny i bezbronny. Przypomina jej śpiącego jednorożca. Sytuacja liryczna ma miejsce podczas sierpniowej nocy. Podmiot liryczny z czułością obserwuje ukochanego mężczyznę, co opisuje w metaforyczny, poetycki sposób.
Podłoże miłości osoby mówiącej może początkowo wydawać się płytkie. Chce być z jednorożcem, ponieważ „jest piękny”. Kobieta odnosi się jednak do niego z uczuciem, docenia jego obecność. Chciałaby, żeby ułożył się bezpiecznie na jej kolanach, zasnął na miękkiej, aksamitnej sukni. Przypomina to scenę, przedstawianą na wielu obrazach, gdzie jednorożec kładzie głowę na kolanach cnotliwej kobiety.
Podmiot liryczny porównuje się do gwiazdy, obserwuje śpiącego mężczyznę z góry, podziwiając jego piękno. Przedstawiony w utworze jednorożec ma białą sierść. Ten kolor symbolizuje czystość i niewinność, które wzbudzają zachwyt osoby mówiącej. Wie, że ze strony mężczyzny nie spotka jej nic złego, w pełni mu ufa. Utwór przypomina oniryczną wizję, marzenie senne zakochanej kobiety. Jednorożec staje się symbolem czystej, niewinnej miłości, która nie opiera się wyłącznie na aspekcie fizycznym.
Aktualizacja: 2024-06-27 19:36:12.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.